İçeriğe atla

Pecos Bill

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Pecos Bill, ilk kez 3 Aralık 1949 tarihinde ve Mondadori yayın grubu tarafından dağıtımı yapılan Albi d'Oro (Altın Seri) serisinde yayınlanan periyodik dergisiyle okurla buluşmuştur. Başlangıçta Guido Martina'nın yazdığı senaryoları Pier Lorenzo De Vita çizgiromana dönüştürmüştür[1].

Pecos Bill, Teksas, New Mexico, Güney Kaliforniya ve Arizona'ya doğru Amerikan batıya genişlemesi döneminde geçen hikâyelerde tasarlanmış kurgusal bir kovboy ve halk kahramanıdır. Bu anlatılar, 20. yüzyılın başlarında Tex O'Reilly tarafından yazılan bir kitapta kısa hikâyeler şeklinde uydurulmuş olup[2], Amerikan "fakelore" (yapay folklor) örneklerinden biridir.

Pecos Bill, Paul Bunyan veya John Henry gibi "abartılı" halk kahramanlarının arasına sonradan katılmış bir figürdür.

Efsaneye göre Pecos Bill, 1830'da (bazı versiyonlarda Teksas'ın eyalet olduğu yıl olan 1845'te) Teksas'ta doğdu. Ailesi, yaşadıkları kasabanın "fazla kalabalık" olduğunu düşündüğü için taşınmaya karar verdi. Henüz çocukken, bir örtülü vagonla yolculuk sırasında fark edilmeden Pecos Nehri yakınlarında düştü ve bir çakal sürüsü tarafından bulunarak onların arasında büyütüldü. Yıllar sonra kardeşi onu buldu ve aslında bir çakal değil, insan olduğuna ikna etmeyi başardı.

Büyüdüğünde bir kovboy oldu. Bir çıngıraklı yılanı (Shake) kement olarak, başka bir yılanı da küçük bir kırbaç olarak kullanabiliyordu. Atı Widow-Maker (diğer adıyla Lightning/Tayfun), adını başka hiç kimsenin ona binmeye cesaret edemeyip binerse ölecek olmasından alıyordu. Efsanelere göre en sevdiği yiyecek dinamitti, bazen de at yerine bir pumaya bindiği anlatılırdı. Yine Pecos Bill için dilden dile aktarılan efsaneler arasında, bir keresinde bir tornadoyu kementle yakaladığı ve Bear Lake Canavarı ile günlerce savaştığı, sonunda onu yendiği söylenir. Pecos Bill'in ayrıca Slue-Foot Sue (Türkiye'de yayınlanan maceralarındaki adıyla, Tatlı Sue) adında bir nişanlısı vardı. Sue, Rio Grande Nehri boyunca dev bir yayın balığına binmişti ve Bill onu balık tutmaya çıktığında tanımıştı!

Çizgi roman olarak Pecos Bill

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pecos Bill'in ilk çizgi romanı, 1929 ile 1938 yılları arasında, Edward "Tex" O'Reilly ve çizer Jack A. Warren (aynı zamanda Alonzo Vincent Warren olarak da bilinir) tarafından hazırlandı. O'Reilly 1938'de öldüğünde, Warren Pecos Pete adını taşıyan bir çizgi bant hazırlamaya başladı; bu, hafıza kaybı kurbanı olan Pecos Bill karakterinin bir versiyonuydu. Önceleri The Sun gazetesinde yayımlandı, sonrasında başka gazetelere de dağıtıldı.

1948'de Patches Publications yayınevi, başkahramanı Wild Bill Pecos olan The Westerner Comics adlı çizgi romanı çıkardı; dergi 1951'e dek yayımlandı.

İtalya'da ise Guido Martina, Mondadori yayın grubu tarafından, aynı karakterden esinlenen yeni bir çizgi roman serisini hazırlamakla görevlendirildi. Albi d'Oro dizisinde 1949'da başlayan bu seri, başlangıçta yalnızca bir "ara doldurucu" olarak düşünülmüşken, Raffaele Paparella, Antonio Canale, Pier Lorenzo De Vita, Rinaldo Dami, Francesco Gamba, Leone Cimpellin[1], Gino D'Antonio ve Dino Battaglia gibi sanatçıların çizimleri sayesinde büyük bir başarı kazandı.

1955'te serinin sona ermesinin ardından, farklı yayınevleri tarafından değişik dizilerde ve farklı yazarların katkılarıyla pek çok kez yeniden yayımlandı. 1956'da Alpe yayınevi, Cesare Solini tarafından yeniden yorumlanan bir karakter kurgusuyla, Pietro Gamba'nın çizimleri eşliğinde Le Nuove Avventure di Pecos Bill (Pecos Bill'in Yeni Maceraları) adlı yeni bir seri hazırladı.

Türkiye'de Pecos Bill

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de bir tek kahramana ait ve uzun soluklu ilk periyodik dergi unvanının da sahibi olan Pecos Bill'in ilk sayısı, Pekos Bill adıyla, 25 Şubat 1951 tarihinde İtalya'daki yayıncısı Mondadori'nin Türkiye temsilcisi konumundaki Sinyor Maldini tarafından yayınlanmıştır. Bu ilk sayıdan sonrası bazı bürokratik sorunlardan dolayı bir türlü basılamamıştır. Sonraki aylarda devreye giren Alâeddin Kıral'ın sahibi olduğu Kıral Neşriyat Yurdu tarafından 8 Aralık 1951 tarihli Çiçeklerin Gelini adlı maceranın yayınlandığı 2. sayısından, yani kaldığı yerden itibaren yeniden Türk okuyucusunun karşısına çıktı. Karşılıklı iki sayfası renkli ve siyah-beyaz armonisi olan bu dergi, 11 Nisan 1953 tarihine değin toplam 70 sayı basılmıştır. Bu tarihte 1117 sayılı kanun gerekçesiyle toplatılan ve basımı durdurulan dergi, ertesi hafta Koca Teks başlığı altında yayının mahkemesi sonuçlanıncaya kadar ilk sayıdan başlayarak 38 sayı devam etmiştir. Aynı yılın sonuna doğru muzır neşriyat davasından beraat eden Pekos Bill'i, arada Koca Teks olarak çıkan sayıları da kaldığı yerden itibaren toplayarak 23 Ocak 1954 tarihli 109. sayısıyla beraber yayınını sürdürmüştür[1].

1957 yılında yine Kıral Neşriyat Yurdu tarafından başlatılan Yeni Seri Pekos Bill'i, bu kez de 17 Mayıs 1958'de tekrar yayına girmiş ve nihayet 16 Mayıs 1959 tarihinde başlayan üçüncü Kıral Neşriyat serisiyle bu logo altında son kez yayınlanarak bu yayınevindeki kariyerini noktaladı.

Pantolonunun kenarından şeritler savrulan efsanevi kahramanı yayın portföyüne dahil eden bir başka yayıncı da 1962 yılı ortalarında Pulhan Yayınevi'nin sahibi Ali Nusret Pulhan oldu. Küçük boy ve yarı renkli basılan Resimli Pekos Bill başlıklı haftalık dergi, 8 Mart 1966'dan itibaren aynı yayınevi tarafından yeniden çıkarıldı[1].

İlk sayısı 3 Ağustos 1970 tarihinde Tay Yayınları logosuyla yayına başlayan ve toplam 28 sayılık fasikül ve onların toplandığı 7 ciltlik cep kitabı boyutundaki serisiyle üçüncü yayınevi ziyaretiyle Türk okurunun karşısına gelen Pekos Bill, yeni öyküleri ve çizgi stiliyle 1950'lerdeki popülaritesini yakalamaktan epey uzak düşmüştür. 3 Nisan 1981 - 9 Mayıs 1982 tarihleri arasında, bu kez Hürriyet Yayınları tarafından tamamen renkli olarak ve 59 sayı süren haftalık dergi şeklinde yayınlandı[1].

Pecos Bill, 2010 yılında Hoz Comics tarafından bir kez daha ve kaliteli bir baskıyla, iki cilt olarak son kez yayınlandı.

  1. ^ a b c d e "Pekos Bill Türkiye Yayın Listesi". Çizgi Diyarı. Erişim tarihi: 11 Eylül 2025. 
  2. ^ Dorson, Richard M. (1977). American FolkloreÜcretsiz kayıt gerekli (İngilizce). Chicago: University of Chicago Press. s. 214-215.