Kadifekale
 Kale surlarındaki bir kapı | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Kale |
| Konum | İzmir, Türkiye |
| Koordinatlar | 38°24′50″K 27°08′45″D / 38.41389°K 27.14583°D |
| Tamamlanma | MÖ 3. yüzyıl |
| Yenileme | 13. yüzyıl, 15. yüzyıl, 2015 |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Taş, tuğla |
Kadifekale, Türkiye'nin İzmir şehrinde bulunan bir kaledir. Antik Smirni'nin akropolisi olan kale, İzmir Körfezi'ne hâkim 186 m rakımlı Pagos Tepesi'nde yer alır.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Rivayete göre Doğu Seferi sırasında Smirni'ye gelen İskender, Pagos Tepesi'nde avlanırken uyuyakalır ve bir rüya görür.[2] Rüyasında kendisine şehri bu tepenin eteklerine taşıması gerektiği söylenir.[2] Taşınma süreci İskender'in ölümünden sonra, sırasıyla I. Antigonos Monophtalmos ve Lisimahos'un yönetiminde MÖ 4. yüzyılın sonu ile MÖ 3. yüzyılın başında gerçekleşmiştir.[3] Kaledeki ilk surların da bu dönemde inşa edildiği bilinmektedir.[3]
13. yüzyılda III. İoannis döneminde kale surları onarılırken kale içinde sarnıç, kilise ve manastır inşa edildi.[3] 15. yüzyılda I. Mehmed tarafından yıktırılan surlar, II. Mehmed zamanında tekrar onarıldı.[3] Türklerin eline geçtikten sonra kaledeki kilise camiye dönüştürüldü.[3] 18. yüzyıl itibarıyla kale harap bir duruma gelmiş ve işlevini yitirmiştir.[3] 2010'ların başında İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin yürüttüğü kentsel yenileme projesi ile kalenin güney surları önünde yer alan binalar yıkıldı.[4] 2015'te kale surları yenilendi ve ışıklandırıldı.[5][6] Bir yıl sonra sarnıç ve mescit restore edildi.[7][8] Temmuz 2019'dan itibaren kale içerisinde her hafta üretici pazarı kurulmaya başladı.[9] Kadifekale, 2020'de UNESCO tarafından "İzmir Tarihî Liman Kenti" adıyla oluşturulan miras alanının bir parçası olarak Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edildi.[10]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Taş ve tuğla kullanılarak inşa edilen kalenin batı ve güney surları ile beş kulesi günümüze ulaşmıştır.[1][5] Kulelerin yüksekliği 20 ila 35 m arasındadır.[1] Kalede yer alan sarnıç, kırk direklidir ve andezit ana kayanın oyulması ile yapılmıştır.[3] Sarnıcın üst örtüsü dikdörtgen planlı yirmi tane fil ayağın taşıdığı kemerlerden oluşmaktadır.[3] 2.650 m3 su depolama kapasitesi olan sarnıç, 750 m2 kapalı alana sahiptir.[11]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- ^ a b c "Kadifekale". Türkiye Kültür Portalı. 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ a b "İskender'in rüyasından Kadifekale'ye". İzmir Kültür ve Turizm Dergisi, 45. Ocak-Şubat 2018. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ a b c d e f g h Ersoy, Akın; Talun, Dijvar (Ocak-Şubat 2011). "İzmir'in tacı: Kadifekale". İzmir Kültür ve Turizm Dergisi, 9. 16 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ "Kadifekale ve Yeşildere Kentsel Yenileme Projeleri" (PDF). İzmir Büyükşehir Belediyesi. 27 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ a b Oğuz, Mustafa (30 Temmuz 2014). "Kadifekale yeniden hayat buldu". Hürriyet. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ "Restore edilen 2 bin 400 yıllık Kadifekale ışıl ışıl oldu". CNN Turk. 7 Haziran 2017. 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ "Kadifekale'de tarih ayağa kalkıyor". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 19 Mayıs 2015. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ Oğuz, Mustafa (5 Ekim 2015). "Kadifekale'de mescit ve sarnıç restorasyonu". Hürriyet. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ "Başkan Soyer, Kadifekale'de 'üretici pazarı' açıyor". Sözcü. 18 Temmuz 2019. 19 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- ^ "The Historical Port City of Izmir" (İngilizce). UNESCO. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- ^ Başağaç, Özge; Bayram, Göze; Cilasun Kunduracı, Arzu; Alkan, Deniz (2015). "İzmir İli Konak İlçesi 237 Pafta 1625 Ada 2 Parseldeki Kadifekale Surları İçinde Kalan Sarnıç Yapısı Restorasyon Projesi" (PDF). 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
- Genel
- Göncü, Hakan (2013). "Smyrna Akropolü (Kadifekale) Yapı Evreleri". Dokuz Eylül Üniversitesi. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Kadifekale ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
