Orta Amerika (Amerikalar)
![]() | |
Yüzölçümü | 2.728.827 km2 (1.053.606 sq mi) |
---|---|
Nüfus (2022) | 224,017,764 |
Ülkeler | 21 – 23 |
Bağımlılar | 18
|
GSYİH | $1.416 229 trillion (SAGP, 2005 tah.) |
Başlıca diller | İspanyolca, İngilizce, Fransızca, Maya dilleri, Nahuatl, Antiller Kreolü, Haiti Kreolü, ve diğerleri |
Saat dilimleri | UTC−04:00 (Barbados)'tan UTC−08:00 (Baja California)'ya |
En büyük şehirler |
Orta Amerika, Amerika kıtasının Orta enlemlerinde yer alan bir alt bölgedir. Genellikle Meksika, Orta Amerika'daki yedi ülke ve Karayipler'deki 13 ada ülkesi ile 18 bölgeyi kapsar. Amerika'nın Kuzeyi ile birlikte Kuzey Amerika kıtasını oluştururlar.
Karayip Güney Amerikası'nın Kolombiya ve Venezuela'sı bazen bu alt bölgeye dahil edilir. Karayipler zaman zaman bu alt bölgenin dışında tutulurken, Bermuda ve Guyanalar nadiren dahil edilir.[1][2]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]
Fizyografik olarak, Orta Amerika, Amerika'nın Kuzeyi ile Güney Amerika arasında bölgesel geçişi işaretler, ikisini hem birleştirir hem de ayırır.[3] Batıda, Orta Amerika anakarası, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneyindeki Rocky Dağları ile Kolombiya'daki And Dağları'nın kuzey ucu arasındaki daralan, kıstaktan oluşan Amerika kara kütlesini kapsar, batıda Pasifik Okyanusu ile doğuda Atlantik Okyanusu'nu (yani Meksika Körfezi ve Karayip Denizi'ni) ayırırken, Büyük ve Küçük Antiller doğuda bir ada yayı oluşturur.[3] Bölge, Erken Kretase döneminde karmaşık bir volkanik yay-hendek sistemi olarak Kuzey Amerika'dan güneye doğru alttan gelişti ve sonunda Pliyosen devrinde güney ucu (Panama'da) tektonik hareketle Güney Amerika'ya çarptığında kara köprüsünü oluşturdu.
Ülkeler ve bölgeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Küçük ada ülkeleri hariç tutulmuştur. Porto Riko bağımsız olmadığı için italik yazılmıştır.
Ülke
/ Bölge |
Nüfus | Yüzölçümü(km2) | Yoğunluk
(km2 insan sayısı) |
Başkent |
---|---|---|---|---|
![]() |
127,575,529 | 1,943,945 | 65.6 | Meksiko |
![]() |
17,581,472 | 107,158 | 164.1 | Guatemala City |
![]() |
11,333,483 | 109,883 | 103.1 | Havana |
![]() |
11,263,770 | 27,557 | 408.7 | Port-au-Prince |
![]() |
10,738,958 | 48,329 | 222.2 | Santo Domingo |
![]() |
9,746,117 | 111,888 | 87.1 | Tegucigalpa |
![]() |
6,545,502 | 119,994 | 54.5 | Managua |
![]() |
6,453,553 | 20,720 | 311.5 | San Salvador |
![]() |
5,047,561 | 51,049 | 98.9 | San José |
![]() |
4,246,439 | 74,333 | 57.1 | Panama City |
![]() |
2,948,279 | 10,831 | 272.2 | Kingston |
![]() |
3,205,691 | 9,100 | 352.2 | San Juan |
![]() |
390,353 | 22,805 | 17.1 | Belmopan |
![]() |
389,482 | 9,997 | 39.0 | Nassau |
Toplam | 217,193,906 | 2,667,589 | 81.4 |
Orta Amerika teriminin eşanlamlı olarak kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Zaman zaman, Orta Amerika terimi, Merkezi Amerika ile eş anlamlı olarak kullanılır[2] (Orta Afrika ve Merkezi Afrika gibi düşünülebilir). İngilizcede, bu terim nadiren Mezoamerika (veya Mezo- Amerika) terimi ile eş anlamlı olarak kullanılır, ki bu genellikle kabaca orta Meksika'dan kuzey Kosta Rika'ya kadar uzanan Orta Amerika'da bulunan eski bir kültür bölgesini ifade eder.[4] Ayrıca, bölgenin bazı sakinleri (örneğin, Kosta Rikalılar ve Nikaragualılar) Mezo-Amerikalılar veya Orta Amerikalılar olarak adlandırılabilir, ancak Birleşik Devletler'de belirli bir seçmen kitlesini ifade eden Orta Amerikalılar (Middle Americans) olarak adlandırılmazlar.[5]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Amerikalar (terminoloji)
- Arido Amerika
- Latin Amerika ve Karayipler
- Orta Amerika Çukuru
- Vaha Amerikası
- Güney Konisi
- Batı Hint Adaları
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Alıntılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Middle America 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Merriam-Webster's Collegiate Dictionary, 11th ed. 2003. (0-87779-809-5) New York: Merriam-Webster, Inc.
- ^ a b Augelli, John P. (Haziran 1962). "The Rimland-Mainland Concept of Culture Areas in Middle America". Annals of the Association of American Geographers. 52 (2): 52 (2): 119-129. doi:10.1111/j.1467-8306.1962.tb00400.x.
Mexico, Central America, and the West Indies, to which the term is normally applicable, share a general [geographic] focus .... For some ... "Middle America" refers only to Mexico and Central America; others add the West Indies and, infrequently, even Colombia, Venezuela, and The Guianas. Occasionally, the term "Central America" is used synonymously with "Middle America". Also, German geographers often refer to just the isthmian territories from Panama to Guatemala as Mittelamerika.
- ^ a b Gonzalez, Joseph. 2004. "Middle America: Bridging Two Continents" (ch. 17). The Complete Idiot's Guide to Geography. (1-59257-188-3) New York: Alpha Books; pp. 213–7
- ^ Dow, James W. 1999. The Cultural Anthropology of Middle America 4 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "American." The Oxford Companion to the English Language (0-19-214183-X). McArthur, Tom, ed., 1992. New York: Oxford University Press, p. 35.
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Middle America", Dictionary.com.
- "North America". The Columbia Encyclopedia, 6th ed. 2001–6. New York: Columbia University Press.
- Oxford English Reference Dictionary, 2nd ed. (rev.) 2002. (0-19-860652-4) Oxford, UK: Oxford University Press.
Koordinatlar:17°24′00″N 91°00′00″W / 17.4000°K 91.0000°B