Ornatops

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ornatops
Yaşadığı dönem aralığı: 78 myö
Kampaniyen 
Yaşam restorasyonu (Brian Engh)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Dinosauria
Takım: Ornithischia
Alt takım: Ornithopoda
Familya: Hadrosauridae
Alt familya: Saurolophinae
Oymak: Brachylophosaurini
Cins: Ornatops
McDonald vd., 2021
Tür: O. incantatus
İkili adlandırma
Ornatops incantatus
McDonald vd., 2021

Ornatops ("süslü yüz" anlamına gelir), New Mexico, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Geç Kretase Menefee Formasyonu'ndan bir brachylophosaurin saurolophine hadrozor cinsidir. Cins, tek bir tür içerir: Ornatops incantatus.[1]

Keşif ve adlandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Ornatops ilk olarak 2018 yılında Amerika Birleşik Devletleri, New Mexico'daki Menefee Formasyonu içinde keşfedildi. Fosil malzeme, Batı Bilim Merkezi, Zuni Dinozor Yerbilimleri Enstitüsü ve Güneybatı Paleontoloji Derneği çalışanları ve gönüllüleri tarafından keşfedildi. Cins, 2021'de nispeten eksiksiz ve mafsallı bir WSC 10058 numunesi temelinde tanımlanmıştır. Holotip, maksilla ve alt çeneleri olmayan iyi korunmuş bir kafatası, iki dorsal omur, bir kaburga, kemikleşmiş tendonlar, sağ skapula, sağ humerus, ulna ve yarıçapın yanı sıra tamamlanmamış bir ilium ve ischium ile birlikte ikinci ve üçüncü sağ metakarpallardan oluşur. Bu onu Menefee Formasyonundan en eksiksiz dinozor yapıyor.

Braincase ait holotip

İlk keşfinden üç yıl sonra, 2021'de, Ornatops, tip tür adını aldı. Cins adı Ornatops, ayrıntılı nazofrontal dikişe atıfta bulunarak Latince ornatus ve Yunanca ops'dan "süslü yüz" anlamına gelir. Tür ismi, incantatus, "büyülü" anlamına gelir; New Mexico'nun lakabı olan "Büyü Ülkesi"ne bir göndermedir.[1]

Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]

Ornatops incantatus, yaklaşık 78 milyon yıl önce Amerika Birleşik Devletleri'nin New Mexico eyaletinde yaşamış bir brachylophosaurine hadrosaurid cinsiydi. Ornatops'un kesin oranları, cinsi adlandıran ve tanımlayan kağıt sadece kraniyal iskeleti incelediği için tanımlanmamıştır. Ancak, Ornatops'un kafatası sonrası kalıntılarını analiz eden gelecekteki bir makale açıklandı.

Eşsiz bir otopomorfi olarak bir çift tümsek taşıyan holotip kafatasının genişletilmiş nazofrontal dikişi, Ornatops'un yaşarken bir tür armaya sahip olduğunu öne sürerek, bunun muhtemelen Probrachylophosaurus bergei ve Brachylophosaurus canadensis ile ilişkili ve potansiyel olarak ara tür olduğunu düşündürmektedir. Bu nedenle, Ornatops, Güney Laramidia'da şimdiye kadar bulunan ilk tepeli brachylophosaurin'dir ve bu, kladın Kampaniyen sırasında Kuzey Amerika'da ne kadar çeşitli ve dağılmış olduğunu gösterir.[1]

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

McDonald ve ark. Ornatops'u Saurolophinae'ye, özel olarak da Brachylophosaurini oymağına yerleştirdi. Onların kladogramı aşağıda gösterilmiştir:[1]

Hadrosauridae

Hadrosaurus

Euhadrosauria

Lambeosaurinae

Saurolophinae

Kritosaurini

Saurolophini

Edmontosaurini

Brachylophosaurini

Acristavus

Maiasaura

Probrachylophosaurus

Ornatops

Brachylophosaurus

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d McDonald (2021). "A new brachylophosaurin (Dinosauria: Hadrosauridae) from the Upper Cretaceous Menefee Formation of New Mexico". PeerJ. 9: e11084. doi:10.7717/peerj.11084.