Onlar da İnsandı, Cengiz Dağcı'nın yazdığı bir romandır. Roman, Türklerin örf ve adetlerini, ırklarını, dillerini, dinlerini, insan sevgisini anlatır. Bir milletin nasıl başka bir milletin boyunduruğuna girdiği, zorla Ruslaştırıldığı ve zulümlere maruz bırakıldığı romanın ana hatlarını oluşturmuştur.Göçe zorlanan Türk'lerin çektiği sıkıntıları çok yalın ve içten bir dille anlatır.[1]
Romanda; Esma ve Bekir, Rus yaşlı bir baba oğula kendilerine tarla işlerinde yardımcı olması için iş verirler genç olan İvan evin sahibi karı kocanın kendilerine çok iyi davranmasına rağmen içten içe onlardan Türk oldukları için nefret eder. Bekir efendiye köylüler yabancı birilerini işçi olarak aldıkları için bu durumdan tepki göstermektedir.; zira başka milletten bir kişinin, bir Rusun, köyde olması uğursuzluktur. İvan yaptıkları iyiliğe rağmen onlara, Türk kimliklerinden dolayı içten içe kin beslemektedir. Ruslar köyün hakimiyetini yavaş yavaş ele geçirmeye başladığında İvan içindeki kötülğü dışarı vurmaya başlar.Sonunda ekmek yediği evin kızına tecavüze yeltenir ve sonrasında evin kızının evlendiği gencin ölümüne sebep olur.[2]