Nermin Muvaffak
Nermin Muvaffak | |
|---|---|
| Doğum | 6 Mayıs 1910 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 11 Nisan 1994 (83 yaşında) Londra, İngiltere |
| Diğer ad(lar)ı | Nermin Menemencioğlu Streater |
| Meslek | Çevirmen, şair, eğitimci. |
| Tanınma nedeni | Nazım Hikmet'i dünya basınında tanıtan ilk makalenin yazarı |
| Evlilik | Jasper Streater |
| Çocuk(lar) | Osman Streater |
| Ebeveyn(ler) | Catherina Laya, Muvaffak Menemencioğlu |
| Akraba(lar) | Namık Kemal (büyük dedesi), Menemenlizade Rifat Bey (dedesi), Numan Menemencioğlu (amcası), Rıfat Turgut Menemencioğlu (kardeşi) |
Nermin Muvaffak, Nermin Menemencioğlu Streater (6 Mayıs 1910, İstanbul – 11 Nisan 1994, Londra) Türk edebiyatçı, çevirmen, eğitimci.
Nazım Hikmet'i dünya basınında tanıtan ilk makalenin yazarı ve şiirlerinin ilk İngilizce çevirmenidir.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
6 Mayıs 1910'da, Şehzadebaşı'nda doğdu. Annesi, İstanbullu Rum bir ailenin kız olan Catherina Laya, babası Adana ve çevresi âyânlarından Menemencioğulları ailesine mensup olan ve maliye müfettişi Muvaffak Bey idi. Cumhuriyet döneminde babası Anadolu Ajansı Genel Müdürlüğü, amcası Numan Menemencioğlu Dışişleri Bakanlığı yapmıştır.
Ailenin ikisi kız üç çocuğundan ortancası olan Nermin Muvaffak, evde aldığı ilkokul eğitimin ardından Arnavutköy Amerikan Kız Koleji'ne gitti. Çocukluğundan itibaren iyi bir edebiyat okuru oldu. Ortaokulda şiir yazmaya başladı; okul dergisini yayımladı.
Mezuniyetinin ardından bir yıllık bursla gittiği ABD'de, Brown Üniversitesi'nde tarih derslerini takip etti. Ardından İngiltere, İtalya ve Fransa'da çıktığı gezilerde bildiği yabancı dillerin pratiğini yaptı.[1] Dönüşünde mezun olduğu okulda öğretmenliğe başladı.
19 yaşından itibaren dünyanın saygın edebiyat dergilerinde Türk edebiyatçılarla ilgili yazıları yayımlandı. İlk yazısı Halide Edib'in 1928'de İngilizce yayımlanan The Turkish Ordeal (Türkün Ateşle İmtihanı) başlıklı kitabı üzerineydi. 1930'da Yale Üniversitesi'nce Türkiye üzerine yayımlanan kitabı Amerikan The Saturday Review of Literature dergisi için inceledi. 10 Temmuz 1930'da Nazım Hikmet'le yaptığı röportajdan sonra şairi tanıtan, şiirlerinden örnekler veren "Türkiye’nin Kominist Şairi” (Turkey’s Communist Poet) başlıklı yazısı Amerikan The Bookman dergisinin Ocak-Şubat 1932 sayısında yayımlandı.[2] Bu makale Nazım Hikmet hakkında dünya basınında yer alan ilk yazıydı.[3]
1932'de, Dışişleri Bakanlığı'nın görevlendirmesiyle, Türkiye'yi ziyaret eden Romanya Kraliçesi Marie ve kızı Yugoslavya kraliçesi Maria'nın mihmandarlığını üstlendi.[4] 1933’te Dünya Ekonomik Konferansı’nda Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras’a çevirmen olarak eşlik etti.[5] 1935'te Türkiye'de düzenlenen Dünya Kadınlar Birliği Kongresi'ne Türk Kadınlar Birliği Başkan Yardımcısı sıfatıyla katıldı.[6]
1935-1938 arasında Columbia Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne devam etti. Panislamizm ve Pantürkizm ile ilgili araştırmalar yaptı, makaleler yazdı. 1935'te babasının Sovyet Haber Ajansı TASS'tan aldığı davetle SSCB'ye gitti. II. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine Türkiye'ye döndü.
1941'de İstanbullu Levanten ailenin pilot oğlu Jasper Streater'la evlenerek Mısır'a gitti. 1942'de oğlu Osman doğdu.[7] 1963'te eşi ve oğluyla Londra'ya yerleşti. Londra'ya yerleştikten sonra yazmayı sürdüren Nermin Muvaffak'ın son eseri “The Penguin Book of Turkish Verse”,[8] 1978'de yayımlandı.
11 Nisan 1994'te Londra'da, 84 yaşında vefat etti. Vasiyeti üzerine dini tören yapılmadan bedeni yakıldı, külleri eşinin Feriköy'deki İngiliz mezarlığındaki kabrinin yanına defnedildi.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Aslı Davaz (Temmuz 2022). "Cumhuriyet'in İlk Feministleri: Uluslararası Kadınlar Birliği'nin 1935 Kongresi'nde Türk Kadın Birliği'nin Asli Delegeleri". Makale. Tarih Vakfı. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ "1930'lardan 2000'lere: Yurt dışı Yayımlarında Nâzım Hikmet - Söylenti Dergi". 14 Ocak 2022. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ "Yeni Türkiye'nin Şairi". Sol gazetesi. 3 Haziran 2020. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ "İki Kraliçe Geliyor". Haber. Cumhuriyet gazetesi. 4 Mayıs 1932. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ Davaz, Aslı (1 Ocak 2022). "Cumhuriyetin İlk Feministleri: Uluslararası Kadınlar Birliği'nin 1935 Kongresi'nde Türk Kadın Birliği'nin Asli Delegeleri". Toplumsal Tarih (Temmuz sayısı). 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ "Kadınlar Kongresi". Haber. Milliyet. 14 Nisan 1935. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ Elevli, Nevsal (17 Ekim 2011). "Londra'da tek kişilik Türk lobisi". Milliyet. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ The Penguin Book of Turkish Verse. Kitap (İngilizce). Penguin. 1978. 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ "İngiltere'de tek kişilik Türkiye lobisi". Açık Gazete. 21 Eylül 2006. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.