Nüfus sağlığı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Nüfus Sağlığı sayfasından yönlendirildi)

Nüfus sağlığı, "bu tür sonuçların grup içindeki dağılımı da dahil olmak üzere, bir grup bireyin sağlık sonuçları" olarak tanımlanmıştır.[1] Akarowhe'ye (2018) göre nüfus sağlığının işe yarayan tanımı şu şekilde ifade edilmektedir; bir sanat olarak nüfus sağlığı, belirli bir coğrafi konumdaki beklenen bir grup insana eşit sağlık hizmeti sunumuna yönelik olduğu anlamına gelir; bir bilim olarak, insanların sağlık sorunlarına tıbbi tedavi sunmada önleyici, tedavi edici ve teşhis hizmetlerinin bilimsel yaklaşımını benimsediğini ima eder; bir ürün olarak, nüfus sağlığının, söz konusu coğrafi alan içerisinde sağlık tatmini yoluyla insanların genel sağlık performansına yönelik olduğu anlamına gelir; ve bir süreç olarak, insanların sağlık ihtiyaçlarını karşılamak için bir sağlık yönetimi / nüfus sağlığı yönetim sisteminin etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesini gerektirir. Tüm insan nüfusunun sağlığını iyileştirmeyi amaçlayan bir sağlık yaklaşımıdır. Bu kavram, hayvan veya bitki popülasyonlarına atıfta bulunmaz. Üç bileşenden oluştuğu belirtilmiştir. Bunlar "sağlık sonuçları, sağlık belirleyicileri kalıpları ve politikalar ve müdahalelerdir ". Nüfus Sağlığının amacına ulaşmada önemli kabul edilen bir öncelik, diğer faktörlerin yanı sıra, sağlığın sosyal belirleyicileri olan SDOH nedeniyle farklı nüfus grupları arasındaki sağlık eşitsizliklerini veya eşitsizlikleri azaltmaktır. SDOH, farklı popülasyonların doğduğu, büyüdüğü ve yaşamları boyunca birlikte çalıştığı ve insan popülasyonlarının sağlığı üzerinde potansiyel olarak ölçülebilir bir etkiye sahip olan tüm faktörleri (sosyal, çevresel, kültürel ve fiziksel) içerir.[2] Nüfus Sağlığı kavramı, çoğu ana akım tıbbın özelliği olan bireysel düzeyden odakta bir değişikliği temsil eder. Ayrıca, farklı popülasyonların sağlığını etkilediği gösterilen daha geniş bir faktör yelpazesini ele alarak halk sağlığı kurumlarının klasik çabalarını tamamlamayı amaçlamaktadır. Dünya Sağlık Örgütü Sağlığın Sosyal Belirleyicileri Komisyonu, 2008 yılında, hastalıkların ve yaralanmaların büyük kısmından SDOH faktörlerinin sorumlu olduğunu ve bunların tüm ülkelerde sağlık eşitsizliklerinin başlıca nedenleri olduğunu bildirdi.[3] ABD'de, SDOH'nin önlenebilir ölüm oranlarının %70'ini oluşturduğu tahmin ediliyordu.[4]

Nüfus sağlığı perspektifinden bakıldığında, sağlık sadece hastalıktan arınmış bir durum olarak değil, "insanların yaşamın zorluklarına ve değişikliklerine uyum sağlama, bunlara yanıt verme veya bunları kontrol etme kapasitesi" olarak tanımlanmıştır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 1946'da sağlığı daha geniş anlamıyla "yalnızca hastalık veya sakatlığın yokluğu değil, tam bir fiziksel, zihinsel ve sosyal iyilik hali" olarak tanımladı.[5][6]

Sağlıklı İnsanlar 2020[değiştir | kaynağı değiştir]

Healthy People 2020, ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Departmanı tarafından desteklenen ve Genel Cerrah'ın ofisi ve diğerlerinin 34 yıllık birikimli çabasını temsil eden bir web sitesidir. Sağlığın sosyal belirleyicileri olarak kabul edilen 42 konuyu ve nüfus sağlığını iyileştirmek için düşünülen yaklaşık 1200 özel hedefi tanımlar. Seçilen konular için mevcut olan araştırmalara bağlantılar sağlar ve bu sorunları gerçekçi bir şekilde ele almak için gerekli olduğu düşünülen topluluk katılımı ihtiyacını tanımlar ve destekler.[7]

Ekonomik eşitsizlik[değiştir | kaynağı değiştir]

Son zamanlarda, nüfus artışının etkisiyle insan rolü teşvik edildi, epidemiyologların, ekonomik eşitsizlik ve bunun nüfusların sağlığıyla ilişkisi konusunda artan ilgisi var. Sosyoekonomik durum ile sağlık arasında çok güçlü bir ilişki vardır. Bu korelasyon, diğer herkes sağlıklı olduğunda hasta olma eğiliminde olanların sadece fakirler, kalp hastalığı, ülserler, tip 2 diyabet, romatoid artrit, belirli kanser türleri ve erken yaşlanma olmadığını göstermektedir. SES Gradyanının gerçekliğine rağmen, nedeni konusunda tartışmalar var. Bazı araştırmacılar (A. Leigh, C. Jencks, A. Clarkwest - ayrıca bkz. Russell Sage çalışmaları), daha iyi durumda olanların daha büyük ekonomik kaynakları nedeniyle ekonomik durum ile ölüm oranı arasında kesin bir bağlantı görüyorlar, ancak sosyal statü farklılıkları nedeniyle çok az korelasyon buluyorlar.

Araştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD'de coğrafi farklılığa göre sağlık çıktılarında, sağlık hizmetlerinden yararlanma ve maliyetlerde Hastane Yönlendirme Bölgeleri düzeyine kadar (306 eyalet sınırlarını aşabilen bölgesel bir sağlık hizmetleri pazarı olarak tanımlanmıştır) iyi belgelenmiş farklılıklar vardır.[8][9] Irk, cinsiyet, yoksulluk, eğitim seviyesi ve bu varyasyonlara yerin nispi katkıları konusunda devam eden tartışmalar vardır. Anne ve Çocuk Sağlığı Bürosu Epidemiyoloji Ofisi, komşuluk (coğrafi) değişkenlerin sonuçlar üzerindeki kafa karıştırıcı etkilerini azaltmak için sağlık eşitsizlikleri üzerine araştırma yapmak için analitik bir yaklaşım (Sabit Etkiler veya hibrit Sabit Etkiler) kullanılmasını önerir.

Eleştiriler[değiştir | kaynağı değiştir]

Nüfus sağlığı sürekli eleştirilere ve varsayımlarına konu olmuştur[10][11]

Alt alanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Aile Planlaması[değiştir | kaynağı değiştir]

Aile planlaması programları (doğum kontrol hapları, cinsel sağlık eğitimi ve güvenli seksin teşviki dahil) nüfus sağlığında önemli bir rol oynar. Aile planlaması, tıptaki en düşük maliyetli müdahalelerden biridir.[12] Aile planlaması, istenmeyen gebeliği ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların bulaşmasını azaltarak hayat ve para tasarrufu sağlar.

Örneğin, Birleşik Devletler Uluslararası Kalkınma Ajansı, uluslararası aile planlaması programının faydalarını şöyle sıralamaktadır:

  • "Yüksek riskli gebelikleri azaltarak kadınların sağlığını korumak"
  • "Gebelikler arasında yeterli zaman tanıyarak çocukların sağlığının korunması"
  • "Bilgi, danışmanlık ve erkek ve kadın prezervatiflerine erişim sağlayarak HIV/AIDS ile mücadele"
  • " Düşüklerin azaltılması"
  • "Kadın haklarını ve eğitim, istihdam ve topluma tam katılım fırsatlarını desteklemek"
  • "Nüfus artışını stabilize ederek çevrenin korunması"

Akıl sağlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ruh sağlığına yönelik toplum temelli üç tür yaklaşım vardır: sağlık hizmetleri sistemi müdahaleleri; halk sağlığı uygulama müdahaleleri; ve sosyal, ekonomik ve çevresel politika müdahaleleri. Sağlık sistemi müdahalelerine sağlık sistemi ve hastane liderleri aracılık eder. Bu müdahalelerin örnekleri arasında klinik akıl sağlığı hizmetlerinin etkinliğinin artırılması, topluluk ortakları için konsültasyonlar ve eğitim sağlanması ve halk ruh sağlığı için politika, uygulama ve planlamayı bilgilendirmek için toplu sağlık verilerinin paylaşılması yer alır. Halk sağlığı uygulama müdahalelerine halk sağlığı departmanı yetkilileri aracılık eder. Bu müdahaleler arasında politika değişikliklerinin savunulması, akıl hastalığının damgalamasını azaltmak için kamu hizmeti duyurularının başlatılması ve toplum ruh sağlığı kaynaklarının erişilebilirliğini artırmak için sosyal yardımların yapılması yer almaktadır. Seçilmiş yetkililer ve idari politika yapıcılar sosyal, ekonomik ve çevresel politika müdahalelerini uygular. Bunlar, finansal ve konut güvensizliğinin azaltılmasını, kentsel yeşil alanı artırmak ve gece gürültü kirliliğini azaltmak için yapılı çevrenin değiştirilmesini ve akıl hastalığı olanlara yönelik yapısal damgalanmanın azaltılmasını içerebilir.[13]

Sağlık reformu ve nüfus sağlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sağlık reformu, geleneksel hastane geri ödeme modellerine geçişi sağlıyor. Hastaların Korunması ve Uygun Maliyetli Bakım Yasasının (PPACA) yürürlüğe girmesinden önce, hastanelere hizmet başına ücret modelleri aracılığıyla prosedürlerin hacmine göre geri ödeme yapılıyordu. PPACA kapsamında, geri ödeme modelleri hacimden değere değişiyor. Yeni geri ödeme modelleri, performans için ödeme, değere dayalı bir geri ödeme yaklaşımı etrafında inşa edilmiştir; bu yaklaşım, mali teşvikleri hasta sonuçlarına yerleştirir ve ABD hastanelerinin mali açıdan ayakta kalabilmek için iş yapma şeklini büyük ölçüde değiştirmiştir.[14] Hastaneler, hasta bakım deneyimini iyileştirmeye ve maliyetleri azaltmaya odaklanmanın yanı sıra, nüfus sağlığını iyileştirmeye de odaklanmalıdır (IHI Üçlü Amaç[15]).

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "What is population health?". American Journal of Public Health. 93 (3): 380-3. March 2003. doi:10.2105/ajph.93.3.380. PMC 1447747 $2. PMID 12604476. 
  2. ^ "Social Determinants of Health overview tab". 27 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  3. ^ Meeting Report of World Conference of Social Determinants of Health 24 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. held in Rio de Janeiro, Brazil, 2008.
  4. ^ McGinnis JM, Williams-Russo P, Knickman JR (2002). "The case for more active policy attention to health promotion". Health Aff (Millwood). 21 (2): 78-93. doi:10.1377/hlthaff.21.2.78. PMID 11900188. . See also National Academies Press free publication: The Future of Public Health in the 21st Century. 19 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ World Health Organization. WHO definition of Health 11 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Preamble to the Constitution of the World Health Organization as adopted by the International Health Conference, New York, 19–22 June 1946; signed on 22 July 1946 by the representatives of 61 States (Official Records of the World Health Organization, no. 2, p. 100) and entered into force on 7 April 1948. In Grad, Frank P. (2002). "The Preamble of the Constitution of the World Health Organization". Bulletin of the World Health Organization. 80 (12): 982. PMC 2567708 $2. PMID 12571728. 
  6. ^ World Health Organization. 2006. Constitution of the World Health Organization 19 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, October 2006.
  7. ^ "Health People 2020". 29 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  8. ^ Geography and Racial Health Disparities, Chapter 16 of Critical Perspectives on Racial and Ethnic Differences in Health in Late Life (PDF). National Research Council. 2004. 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  9. ^ "Data by Region, the Dartmouth Atlas of Health Care". 26 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2013. 
  10. ^ Coburn (2003). "Population Health in Canada: A Brief Critique". American Journal of Public Health. 93 (3): 392-396. doi:10.2105/AJPH.93.3.392. PMC 1447750 $2. PMID 12604479. 
  11. ^ Raphael (1 Haziran 2002). "The limitations of population health as a model for a new public health". Health Promotion International. 17 (2): 189-199. doi:10.1093/heapro/17.2.189. PMID 11986300. 
  12. ^ "Family planning and the burden of unintended pregnancies". Epidemiol Rev. 32 (1): 152-74. April 2010. doi:10.1093/epirev/mxq012. PMC 3115338 $2. PMID 20570955. International studies confirm that family planning is among the most cost-effective of all health interventions (80, 81). The cost savings stem from a reduction in unintended pregnancy, as well as a reduction in transmission of sexually transmitted infections, including HIV. 
  13. ^ Purtle (2 Nisan 2020). "Population-Based Approaches to Mental Health: History, Strategies, and Evidence". Annual Review of Public Health (İngilizce). 41 (1): 201-221. doi:10.1146/annurev-publhealth-040119-094247. ISSN 0163-7525. PMID 31905323. 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  14. ^ "The Revised Medicare ACO Program: More Options … And More Work Ahead". Health Affairs. 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2015. 
  15. ^ "The IHI Triple Aim". www.ihi.org. 8 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2015. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nüfus_sağlığı&oldid=32485897" sayfasından alınmıştır