Muhammed el-Beşir
| Muhammed el-Beşir محمد البشير | |
|---|---|
.png)
| |
| Suriye Enerji Bakanı | |
| Görevde | |
| Makama geliş 29 Mart 2025 | |
| Cumhurbaşkanı | Ahmed eş-Şara |
| Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
| 70. Suriye başbakanı | |
| Görev süresi 10 Aralık 2024 - 29 Mart 2025 | |
| Cumhurbaşkanı | Ahmed eş-Şara |
| Yerine geldiği | Muhammed Gazi el-Celali |
| Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
| Suriye Kurtuluş Hükûmeti Başbakanı | |
| Görev süresi 13 Ocak 2024 - 10 Aralık 2024 | |
| Başkan | Mustafa el-Musa |
| Yerine geldiği | Ali Keda |
| Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1983 (41-42 yaşında) Cebel ez-Zaviye, İdlib, Suriye |
| Partisi | Bağımsız |
| Diğer siyasi bağlantıları |
 Hey'et-i Tahrîrü'ş-Şâm (2025'e kadar)
|
| Bitirdiği okul | Halep Üniversitesi İdlib Üniversitesi |
| İmzası | 
|
Muhammed el-Beşir (Arapça: محمد البشير, d. 1983), 2025 yılından bu yana Suriye'nin birinci enerji bakanı olarak görev yapan Suriyeli bir politikacı ve mühendistir. Daha önce Suriye'nin 70. ve son başbakanı olarak görev yaptı. 10 Aralık 2024'ten bu yana, Esad rejiminin düşmesinden sonra kurulan Birinci Suriye Geçiş Hükümetine liderlik etti ve Muhammed Gazi el-Celali'nin yerine geçti.[1] Daha önce, 13 Ocak 2024'te seçilmesinden Suriye Genel Komutanlığı tarafından Suriye başbakanı olarak atanmasına kadar Sünni örgüt Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm'ın sivil yönetimi olan Suriye Kurtuluş Hükümetinin beşinci başbakanı olarak görev yaptı.
İlk yılları ve eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]El-Beşir 1983 yılında İdlib vilayetinin Cebel ez-Zaviye bölgesinde yer alan Meşun köyünde doğdu.[2] Halep Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünden 2007 yılında mezun oldu. El-Beşir, 2012 yılına gelindiğinde Suriye Gaz Şirketinin gaz tesisinde Hassas Aletler Departmanının başına geçti. Suriye İç Savaşı'nın patlak vermesinden sonra, savaştan etkilenen çocuklara eğitim veren Al-Amal Eğitim Enstitüsünün müdürü oldu.[3] 2020 yılında İdlib Üniversitesinden şeriat ve hukuk diplomasının yanı sıra idari organizasyon ve proje yönetimi sertifikaları aldı.[4][5]
Siyasi kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]El-Beşir, bakan olarak atanmadan önce iki buçuk yıl boyunca Kurtuluş Hükûmeti-nin Evkaf Bakanlığında İslami eğitim direktörü olarak görev yaptı. Daha sonra Kalkınma ve İnsani İşler Bakanlığında müdür yardımcısı ve ardından dernek işleri müdürü olarak görev yaptı.[5] El-Beşir, 2022-2023 yılları arasında Kurtuluş Hükûmetinin Ali Keda kabinesinde kalkınma ve insani işler bakanı olarak görev yaptı.[5][6]
Suriye Kurtuluş Hükûmeti Başbakanlığı (2024)
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak 2024'te Kurtuluş Hükûmeti Şura Konseyi, el-Beşir'in başbakan olarak seçilmesi yönünde oy kullandı.[4][7] Kendisinin seçim kampanyası e-devlet ve devlet otomasyonuna odaklanmıştır.[6] Yönetimi emlak ücretlerini düşürdü, planlama yönetmeliklerini gevşetti ve İdlib şehrinin imar planının genişletilmesi için istişareler başlattı.[8][9] 5 Mart 2024 tarihinde, İdlib'de Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm'a (HTŞ) karşı düzenlenen protesto gösterileri ve Ramazan ayının başlaması üzerine el-Beşir, ciddi suçlardan hüküm giymemiş mahkûmlara af getiren bir kararname imzaladı.[10]
Kasım 2024'ün sonlarında HTŞ ve diğer muhalif gruplar Kuzeybatı Suriye Taarruzu'nu başlatarak Halep'in ele geçirilmesini sağladı ve Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerin kapsamını önemli ölçüde genişletti. El-Beşir düzenlediği bir basın toplantısında bu taarruzun Esad rejiminin birliklerinin sivillere yönelik saldırılarına yanıt olarak başlatıldığını ve bu saldırıların "on binlerce" sivilin yerinden edilmesine yol açtığını söyledi.[11][12] El-Beşir 4 Aralık 2024 tarihinde devlet dairelerinin yeniden açılmasını denetlemek üzere Halep'e gitti ve yeniden işlerine dönen önceki hükûmetin çalışanlarını övdü.[13]
Suriye Başbakanlığı (2024-2025)
[değiştir | kaynağı değiştir]9 Aralık 2024'te Esad rejiminin çökmesinin ardından el-Beşir, Başkomutan Ahmed eş-Şara ve Suriye'nin eski başbakanı Muhammed Gazi el-Celali ile iktidarın devrini koordine etmek üzere bir araya geldikten sonra geçiş hükûmetini yönetmekle görevlendirildi.[14][15][16] Ertesi gün resmi olarak 1 Mart 2025 tarihine kadar başbakan olarak atandı.[17] El-Beşir televizyonda yaptığı açıklamada, Suriye Kurtuluş Hükûmeti yetkililerinin iktidarın devrini kolaylaştırmak için önceki rejimin temsilcileriyle bir araya geldiğini ve Suriye Kurtuluş Hükûmeti kabinesinin geçiş yönetiminde ilgili rollerini üstleneceğini duyurdu.[18][19]
Esad rejiminin düşmesinin ardından Baasçı Suriye'nin 2012 Anayasası askıya alınırken,[20] yeni 2025 Geçici Anayasası, yürütme gücünün başbakanlık makamı olmaksızın bakanları atayan cumhurbaşkanının elinde toplandığı bir başkanlık sistemi kurmaktadır.[21][22] 29 Mart 2025 tarihinde Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara tarafından Şam'daki Başkanlık Sarayı'nda düzenlenen bir törenle yeni bakanların yemin ettiği[23] ve gündemlerini özetleyen konuşmalar yaptığı İkinci Suriye Geçiş Hükûmeti ilan edildi.[24] Hükümet, Esad rejiminin düşmesinin ardından kurulan Birinci Suriye Geçiş Hükûmetinin yerini aldı.[25] Başbakanlık makamı lağvedildi.[26]
Enerji Bakanlığı (2025-günümüz)
[değiştir | kaynağı değiştir]El-Beşir, 29 Mart 2025'te İkinci Geçiş Hükümetinde yeni kurulan Enerji Bakanlığı görevine getirildi ve Suriye İç Savaşı sırasında ciddi zarar gören elektrik ve petrol sektörlerini restore etmekle görevlendirildi.[27]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Service, TGO News (11 Aralık 2024). "Syria's Interim Government Prioritizes Security and State Stability". The Gulf Observer (İngilizce). 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ "سورية: حكومة الإنقاذ في إدلب تنتخب رئيساً جديداً لها". 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ "محمد البشير: ماذا نعرف عن المرشح لرئاسة الحكومة السورية الجديدة؟" [Mohammad al-Bashir: What do we know about the candidate to head the new Syrian government?]. BBC News عربي (Arapça). 10 Aralık 2024. 10 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ a b "إدلب.. محمد البشير رئيس جديد لحكومة "الإنقاذ"" [Mohammad Al-Bashir Appointed as the New Head of the "Salvation Government"]. Enab Baladi (Arapça). 13 Ocak 2024. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2024.
- ^ a b c "رئيس مجلس الوزراء في حكومة الإنقاذ السورية - حكومة الإنقاذ السورية". Syrian Salvation Government (Arapça). 27 Mart 2023. 8 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ a b "Engineer Muhammad al-Bashir Elected as SSG Prime Minister". Levant24 (İngilizce). 13 Ocak 2024. Erişim tarihi: 2 Aralık 2024.
- ^ "Al-Jolani: The one-man rule". Enab Baladi (İngilizce). 22 Nisan 2024. 26 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2024.
- ^ "SSG Reduces and Cancels Some Real Estate Fees". Syria Report (İngilizce). 28 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2024.
- ^ "Salvation Government Studies Expanding Idlib City Zoning Plan". Syria Report (İngilizce). 4 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2024.
- ^ "إدلب.. "الإنقاذ" تصدر عفوًا عن مرتكبي الجرائم وفق شروط واستثناءات" [Idlib.. “Salvation” issues amnesty for perpetrators of crimes according to conditions and exceptions]. Enab Baladi (Arapça). 5 Mart 2024. 5 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ "Syrian insurgents cut off key road as 200 die in escalating violence". The Guardian. 28 Kasım 2024. 4 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2024.
- ^ "Armed factions of the Syrian opposition announce entry into several neighborhoods in Aleppo - SCOPE 24". SCOPE 24 (Arapça). 11 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2024.
- ^ "Up to Double: Commodity Prices Rise in Aleppo". The Syrian Observer (İngilizce). 5 Aralık 2024. 9 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ "المعارضة السورية تكلف محمد البشير بتشكيل حكومة انتقالية" [Syrian opposition assigns Mohammed al-Bashir to form new government]. Al Jazeera Arabic (Arapça). 19 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ "Syria Rebel Group Political Chief to Form Temporary Government". Bloomberg.com (İngilizce). 9 Aralık 2024. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ Picheta, Rob; Regan, Helen (9 Aralık 2024). "After decades of brutal rule, Bashar al-Assad's regime has been toppled. Here's what we know". CNN (İngilizce). 14 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ أميركا تحث على دعم عملية سياسية "جامعة" في سوريا [US urges support for ‘inclusive’ political process in Syria]. Independent Arabia (Arapça). 10 Aralık 2024. 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ "Assigning Mohammed al-Bashir to Head Transitional Syrian Government". The Syrian Observer (İngilizce). 10 Aralık 2024. 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ "Mohammed al-Bashir to head Syria's transitional government". Enab Baladi (İngilizce). 10 Aralık 2024. 10 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ "Syria's new constitution gives sweeping powers, ignores minority rights". rfi. 14 Mart 2025. 19 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2025.
- ^ AFP (12 Aralık 2024). "Syria's new govt says to suspend constitution, parliament for three months". Brecorder (İngilizce). 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2024.
- ^ "Syria's Constitutional Draft Set for Release as Fact-Finding Committee Begins Investigations". Watan News. 12 Mart 2025. 18 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2025.
- ^ "نص الإعلان الدستوري لسوريا 2025". الجزيرة نت (Arapça). 14 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2025.
- ^ "وزراء الحكومة السورية يقدمون خططهم ويؤدون القسم الدستوري". Syria TV (Fadaat Media) (Arapça). 29 Mart 2025. 29 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2025.
- ^ "At protest, Tel Aviv mayor vows to shut down the country if the government ignores a High Court ruling". www.timesofisrael.com (İngilizce). 29 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2025.
- ^ "Syrian president unveils transitional government". Al Jazeera (İngilizce). 30 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2025.
- ^ "Syria swears in new transitional government 4 months after Assad's removal". CityNews Halifax (İngilizce). 29 Mart 2025. 30 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2025.
.svg){kind=small}
.svg)
.svg)
,_Flag_of_Syria_(1980%E2%80%932024).svg)
.svg)