Morrison Heady

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Morrison Heady
Doğum19 Haziran 1829
Elk Creek
Ölüm19 Aralık 1915

James Morrison Heady (19 Temmuz 1829 - 19 Aralık 1915) Amerikalı bir sağır kör yazardı. Heady, birçok cilt çocuk kitabı ve şiir yayınladı ve çağdaş basın tarafından sık sık "Kentucky'nin Kör Ozanı" olarak anıldı. Amerika Birleşik Devletleri'nde körler için kitapları ilk savunanlardan biriydi ve sağır ve kör insanlar için iletişimi kolaylaştırmak ve yaşam kalitesini iyileştirmek için birkaç cihaz icat etti.

Gençliği ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

James Morrison Heady, 19 Temmuz 1829'da Kentucky Elk Creek'te doğdu.[1] Çocukluk döneminde bir oduncu baltası sebebiyle bir gözü kör olmuş ve on altı yaşında bir okul arkadaşıyla oynarken diğer gözünü de kaybetmişti.[2] Çocukken attan düştükten sonra işitme duyusu da zarar gördü ve kırk yaşına geldiğinde tamamen sağır olana kadar gittikçe kötüleşti.

Görme yeteneğini on altı yaşında kaybettikten sonra Heady, bir yıllığına Kentucky Körler Okulu'na gitti, ardından on dört ay daha Ohio Eyalet Körler Okuluna gitti.[3] Kabartmalı baskı okumayı öğrendi sonrasında arkadaşlarıyla iletişim kurabilmek için bu dokunsal hecelemeyi kullanarak, elin birçok yerinde harflerin basıldığı bir eldiven olan "konuşan eldiveni" icat etti.[1] Büyük ölçüde kitap okuyarak kendi kendine eğitim gördü ve ABD'deki en büyük özel kitap koleksiyonlarından birini derledi.[4]

Black and white photo of a gloved hand. All twenty-six letters of the alphabet are printed on the palm side of the glove.
Heady'nin icatlarından biri, "konuşan eldiven"

Sağır ve körler için yazması ve savunması[değiştir | kaynağı değiştir]

Heady, aralarında Helen Keller ve Laura Bridgman'ın da bulunduğu diğer sağır kör insanlarla bir dizi arkadaşlık kurdu.[1] Bunun dışında şair John Greenleaf Whittier ile de ilişkiler kurdu.[5] Güncel olaylardan haberdar olmak için Matilda Ziegler Körler Dergisi'ni ve kabartmalı diğer süreli yayınları okudu. 20'li yaşlarında Heady, körler için daha fazla kitabın sağlanmasını savunmak için Birleşik Devletler'i dolaştı.[6] 1854'te Milton'un Kayıp Cenneti'nin kabartmalı olarak yayınlanması için para bağışları toplamaya başladı.[7] Heady, Mississippi'li kör bir adam olan Dempsey Sherrod'a, Amerikan Körler Matbaası olarak kurulan, körlere yönelik kitaplar için ulusal bir basımevine para toplamak için ilham verdi.[7] 1860'ta Heady, basımevinin yönetim kurulu tarafından kabartmalı kitapların yayınlanması için bağış toplamak üzere atandı.[8]

İlk kitabı, George Washington'un çocuklar için olan biyografisi Çiftçi Çocuk ve Başkomutan Oluşu'nu 1864'te Uncell Juvinell takma adıyla yayınlandı ve 8000 kez satıldı.[3][9] En önemli eserlerinden biri, Çifte Gece ve Diğer Şiirler adlı bir şiir kitabıydı.[1] Çocuk kitapları, romantik şiirler ve felsefi şiir dahil olmak üzere birçok türde yazdı.

Heady, hayatı boyunca, sağır ve/veya kör insanlar için hayatı kolaylaştırmak için tasarlanmış birkaç icat icat etti. Buluşları arasında kendiliğinden açılan bir kapı, bir döner sandalye ve kahveyi sıcak tutmak için bir termos vardı.[6][10] 1860'larda kuyulardan ve sarnıçlardan su çıkarmak için hidrolik bir makine yaptı.[3] Heady ayrıca buharla çalışan kabartma presinin çalışan bir prototipinin de mucitidir.[11] Buluşlarından bir diğeri de "diplograf" idi; bu, bir anahtarın çevrilmesiyle, kör kişiler tarafından kullanılan üç farklı kabartmalı yazı biçiminden birini yazacak bir daktiloydu: Boston line letter, New York Point veya braille.[6][12]

Heady, son iki eserini 86 yaşında, ölümünden kısa bir süre önce bitirdi.[4] 19 Aralık 1915'te öldü.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e Deaf persons in the arts and sciences : a biographical dictionary. Westport, Connecticut: Greenwood Press. 1995. ss. 180-182. ISBN 0313291705. 
  2. ^ Coon (Şubat 1959). "Morrison Heady 1829-1915". Journal of Visual Impairment & Blindness. 53 (2): 73-74. doi:10.1177/0145482X5905300208. 
  3. ^ a b c "Morrison Heady". The Times-Picayune. New Orleans, Louisiana. 28 Kasım 1869. s. 10. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020. 
  4. ^ a b "MORRISON HEADY DIES AT 86; Kentucky's Blind-Deaf Poet and Author Was Children's Friend". The New York Times. 23 Aralık 1915. s. 13. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020. 
  5. ^ "The Blind Bard of Kentucky and Laura Bridgman". Perkins School for the Blind. 24 Ekim 2014. 19 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020. 
  6. ^ a b c "American Printing House for the Blind History". Funding Universe. 20 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "FundingUniverse" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  7. ^ a b Annual Report of the American Printing House for the Blind. Kentucky State Printing Office. 1866. s. 6. 
  8. ^ The farmer boy, and how he became commander-in-chief. Boston: Walker, Wise, and Company. 1864. s. viii. 4 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020. 
  9. ^ Where I stand : on the signing community and my DeafBlind experience. A First Handtype Press. Minneapolis, Minnesota: Handtype Press. 2014. ISBN 9781941960004. 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  10. ^ "The story of James Heady's life redefines 'blind ambition'". The Courier-Journal. Louisville, Kentucky. 3 Mayıs 1996. s. 15. 
  11. ^ From shelter to self-reliance : a history of the Illinois Braille and Sight Saving School. Jacksonville, Illinois: Illinois Braille and Sight Saving School. 1972. s. 72. 
  12. ^ Coady (5 Şubat 1978). "Blind J. M. Heady brought much joy". The Courier-Journal. Louisville, Kentucky. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Morrison_Heady&oldid=31222234" sayfasından alınmıştır