Montanalestes
| Montanalestes | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Fosil buluntuları | |||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||
| |||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||
| †Montanalestes keeblerorum | |||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||
| |||||||||||||
Montanalestes keeblerorum, ABD Montana'daki Carbon County'de bulunan bazal eutherian memeli türü. 1999'da Richard Cifelli tarafından bir mandibula kemiği (6 diş) ile tanımlandı. Montanalestes, Cloverly formasyonunda bulundu ve yaklaşık 110 milyon yıl öncesine (Apsiyen-Albiyen) tarihlendi.[1]
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Montana:örneğin bulunduğu nokta; lestes (Yunanca): soyguncu. Tür adı keebleri: Billings, Montana'daki Keebler ailesinin onuruna, Oklahoma Doğa Tarihi Müzesi'nin (OMNH) eski partilerine verdiği destekten dolayı verildi.[1]
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Montanalestes, eutherianlarda görülen üç molara indirgeme durumunu paylaşıyor. Çoğu erken memelinin premolarları basittir ve molar serisiyle keskin bir kopuş oluştururken, eutherianların premolar ± molar serisinin intergrad olarak türetildiği ve son premoların biraz molariform olma eğiliminde olduğu varsayılır. Montanalestes bu açıdan eutherianlara benzer: son premolar, güçlü, lingual olarak yerleştirilmiş bir parakonid, bir metakonid ve hafif çukurlu bir talonid taşır, tüm özellikler molarizasyon geçiren premolarlarda yaygın olarak görülür. Prokennalestes ve diğer erken Eutheria ile karşılaştırıldığında, Montanalestes, gelişmiş (örneğin, p5 üzerinde metakonid, Meckelian oluk kaybı) ve ilkel (örneğin, indirgenmemiş parakonid) özelliklerin bir karışımını sunar. Molar yapı bu bağlamda özellikle ilgi çekicidir çünkü erken memeli radyasyonlarının yorumlanmasında geleneksel olarak vurgulanmıştır. Morfometrik analiz, keselilerin ve diş açısından ileri, Geç Kretase ötherianların alt molar şekil faktörleri temelinde tanınabileceğini göstermektedir; plesiomorfik tribosfenidanlar da farklıdır. Ancak, bazı erken dönem tribosfenidanlar, Montanalestes ve bazı erken ötherliler, tribosfenik memelilerin her iki ana grubuna yapısal olarak uygun öncüllerdir. Alt azı dişleri, kritik erken tribosfenidan taksonları için özellikle bilgilendirici görünmemektedir, bu da yalnızca molar yapıdan bilinen taksonların dikkatli yorumlanması gerektiğini göstermektedir. Montanalestes'in diğer erken ötherianlarla ilişkisi belirsizliğini koruyor çünkü mevcut veriler belirsiz sonuçlar veriyor.[1]
Eutherianların Amerika kökeni[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel olarak kabul edilen en eski eutherianlar, Asya'nın erken Geç Kretasesi'ndendir. Kuzey Amerika'daki Erken Kretase eutherianları ile ilgili önceki raporlar, son derece parçalı örneklere dayanmaktadır, diş formülü ve örneğinin farklı yorumlanması nedeniyle ilişkileri tartışmalı olmuştur. Tartışmasız eutherianlar, Kuzey Amerika'da erken Kampaniyen'e kadar (yaklaşık 80 myö) görülmez. Buna karşılık, keseliler ve varsayılan akrabalar orta kretase (100 myö) döneminde bölgede yaşamaya başlamıştı. Bu dağılımlar, eutherianların ve keselilerin sırasıyla Avrasya ve Kuzey Amerika'da ortaya çıktığı ve Kuzey Amerika eutherianlarının Asya'dan Geç Kretase göçünün türevleri olduğu fikrine yol açmıştır. Bununla birlikte, toynaklılar dışında, Asya ve Kuzey Amerika'nın Geç Kretase eutherianları, kıtalararası ilişkileri sorunlu olan farklı dalları temsil eder. Kanıt dengesinin gösterdiği gibi, Montanalestes Eutheria ile ilişkiliyse, o zaman grubun menşe kıtası sorgulanır: Açıkça Eutheria çok daha geniş bir Erken Kretase yaşadı. Eutheria'nın Kuzey Amerika'da erken bir varlığı, kıtanın ayırt edici Geç Kretase taksonlarından bazılarının, şimdiye kadarki kayıtların orta Kretase'den daha fazla faunanın geri kazanılmasıyla test edilecek bir yakın Asya kökenli teorisine sahip olmak yerine, Amerika'da evrimleşmiş olabileceğini göstermektedir.[1]
Filogeni[değiştir | kaynağı değiştir]
Luo vd. (2011) tarafından oluşturulmuş kladogram:[5]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e Cifelli, Richard L. (Eylül 1999). "Tribosphenic mammal from the North American Early Cretaceous". Nature (İngilizce). 401 (6751): 363-366. doi:10.1038/43860. ISSN 1476-4687. 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021.
- ^ "PBDB". paleobiodb.org. 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021.
- ^ "M.keeblerorum". paleobiodb.org. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021.
- ^ "Montanalestes". paleobiodb.org.
- ^ Luo, Zhe-Xi; Yuan, Chong-Xi; Meng, Qing-Jin; Ji, Qiang (Ağustos 2011). "A Jurassic eutherian mammal and divergence of marsupials and placentals". Nature (İngilizce). 476 (7361): 442-445. doi:10.1038/nature10291. ISSN 1476-4687. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021.