Monimus
| Sirküzalı Monimus | |
|---|---|
 | |
| Tam adı | Sirküzalı Monimus |
| Doğumu | Μόνιμος y. MÖ 4. yüzyıl Siraküza, Sicilya |
| Çağı | Antik felsefe |
| Bölgesi | Antik Yunan felsefesi |
| Okulu | Kinizm |
| İlgi alanları | Kriter problemi |
| Önemli fikirleri | Her şey boşunadır ("typhos") |
Etkilendikleri | |
Magna Graecia, Siraküzalı Monimus (/ˈmɒnɪməs/; Grekçe: Μόνιμος; MÖ 4. yüzyıl), Kinik bir filozoftur.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Diogenes Laërtius'a göre Monimus, Diogenes'in efendisi Xeniades'ten Sinoplu Diogenes hakkında hikâyeler duyan Korintli bir döviz tüccarının kölesiydi. Diogenes'in öğrencisi olabilmek için Monimus, ustası onu gözden çıkarana kadar etrafa para saçarak delilik numarası yapmıştır. Monimus ayrıca Tebli Crates ile de tanıştı.[1] Crates'in öğrencisi olan Monimos, Borysthenesli Bion ve Metrocles ile de tanışmış olabilir. Menander, Monimus'un bir yerine üç dilenci cüzdanı tuttuğunu iddia etmiştir; bu, Monimus'un diğerlerinden üç kat daha fazla Kinik olduğunu ima etmek için yapılmış olabileceği gibi, bir Kinik filozof için uygun görülenden daha fazla paraya düşkün olduğunu ima eden bir hiciv de olabilir.[2] Komedyen Menander'e göre Monimos, dilenci gibi ortalıkta dolaşıyor ve bütün görüşlerin saçmalık olduğunu söylüyordu. Menander'in kendisinden söz etmesi, onun Atina'da tanınmış bir şahsiyet olduğu anlamına gelir. Komedinin yazıldığı dönemde Atina'yı terk etmiş olması veya çoktan ölmüş olması gerekir; çünkü Menander ondan geçmişte bahsetmektedir.[3]
Felsefe
[değiştir | kaynağı değiştir]Hem Diogenes Laërtius'a[4] hem de Sextus Empiricus'a[5] göre Monimus ölçütü ortadan kaldırmış, yani bilgiye ulaşmak için herhangi bir yargı standardı olduğu fikrini reddetmiştir.[2] Sextus Empiricus'a göre Monimus Anaxarchus'a benziyordu çünkü “var olan şeyleri bir sahne resmine benzetiyor ve bunların uykuda ya da delilikte yaşanan izlenimlere benzediğini varsayıyorlardı.”[6] Monimus “her şey boştur”[7] (τῦφος, tuphos, kelimenin tam anlamıyla 'sis' ya da 'duman') demesiyle ünlüydü.) Meditasyonlar'ın ikinci kitabında Marcus Aurelius şöyle yazar:
| “ | Kinik Monimus'un 'her şey fikirdir' ifadesinde apaçık bir doğruluk vardır; ve eğer bir insan doğru olduğu ölçüde ondan faydalanırsa, bu ifadenin faydası da apaçıktır.[8] | „ |
Stobaeus'a göre, Monimus ayrıca “görme yetisinden yoksun olmak eğitimden yoksun olmaktan daha iyidir, çünkü ilk sıkıntıda yere düşersiniz, ikincisinde ise yerin derinliklerine”[9] ve ayrıca “Zenginlik Talih'in kusmasıdır”[10] demiştir.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Diogenes Laërtius'a göre Monimus iki kitap yazmıştır: Dürtüler Üzerine (Perì hormṓn, On Impulses) ve Felsefeye Bir Öğüt (Exhortation to Philosophy) adlı eserlerinin yanı sıra ciddi temalarla karışık bazı şakalar da yazmıştır[11] (muhtemelen Kinik tarzı spoudogeloia ile ilgilidir). Monimus'un bir başka eseri olan Harika Olaylar Koleksiyonu (A Collection of Wonderful Events), İskenderiyeli Clement tarafından alıntılanmıştır.[12]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Diogenes Laërtius, vi. 82
- ^ a b Rankin 1983, s. 238.
- ^ Klaus Döring: Monimos. In: Hellmut Flashar (Ed.): Grundriss der Geschichte der Philosophie. Die Philosophie der Antike, Cilt 2/1, Schwabe, Basel 1998, S. 302–304, burada: S. 303.
- ^ vi. 82-83
- ^ Adv. Math VII 221
- ^ Sextus Empiricus, Against the Logicians, 7.88.
- ^ Diogenes Laërtius, vi. 83; compare Marcus Aurelius, Meditations, ii. 15.
- ^ Meditations by Marcus Aurelius, trans. Maxwell Staniforth. §2.15
- ^ Stobaeus, Florilegium, ii. 13. 88
- ^ Stobaeus, Florilegium, iv. 31. 89
- ^ Diogenes Laërtius, vi. 83
- ^ Clement of Alexandria, Exhortations, 3.1
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
Laërtius, Diogenes (1925). "The Cynics: Monimus". Lives of the Eminent Philosophers. 2:6. Hicks, Robert Drew tarafından çevrildi (Two volume bas.). Loeb Classical Library.- Rankin, H. D. (1983). Sophists, Socratics and Cynics (İngilizce). Croom Helm. s. 238. ISBN 978-0-7099-2223-0. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
- Klaus Döring: Monimos. In: Hellmut Flashar (Ed.): Grundriss der Geschichte der Philosophie. Die Philosophie der Antike, Cilt 2/1, Schwabe, Basel 1998, ISBN 3-7965-1036-1, S. 302–304
- Marie-Odile Goulet-Cazé: Monime de Syracuse. In: Richard Goulet (Ed.): Dictionnaire des philosophes antiques. Cilt 4, CNRS Éditions, Paris 2005, ISBN 2-271-06386-8, S. 549–552
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Monimus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
