Monarşizm

Vikipedi, özgür ansiklopedi
08.50, 21 Eylül 2016 tarihinde Öterbülbül (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17623249 numaralı sürüm (Yeni sayfa: "'''Monarşizm''', bir hükümdarın üstün yetkilerle devlet başkanı olduğu yönetim biçimi olan monarşiyi savunan siyasal öğretidir. Bu siyasi öğretiyi savunan bireyl...")
(fark) ← Önceki hali | Güncel sürüm (fark) | Sonraki hali → (fark)

Monarşizm, bir hükümdarın üstün yetkilerle devlet başkanı olduğu yönetim biçimi olan monarşiyi savunan siyasal öğretidir. Bu siyasi öğretiyi savunan bireylere de monarşist denir.

Monarşizm, herhangi bir hanedandan veya liderden bağımsız olarak bu tür yönetim tarzını savunan bir görüştür. Belirli bir hanedanın yönetiminin savunulması ise kralcılık/saltanatçılık olarak anılır. Tarihsel süreç içerisinde kraliyet karşıtlarıyla mücadele edenlerin "cumhuriyetçiler" olarak anılması sebebiyle monarşizme karşı çıkanlar bugün de cumhuriyetçiler olarak anılmaktadır. Ülkeden ülkeye farklılık göstermekle birlikte, monarşizmin bir ülkedeki yansıması bir hanedanın desteklenmesi, geri dönmesinin arzulanması olabileceği gibi tahtta oturan bir kişinin kral/sultan olarak desteklenmesi, tahttakine karşı hak iddia edenin taraftar bulması veya tahttan indirilmiş kişinin geri dönmesinin istenmesi gibi farklı çeşitlerde kendini gösterir.

Monarşiler

I. Dünya Savaşı sırasında Alman monarşistlerin kullandığı motto "In Treue Fest" yazılmış kartpostal ve Alman İmparatoru II. Wilhelm ile Avusturya-Macaristan İmparatoru Franz Joseph

Mevcut monarşiler

Monarşizm ile kralcılık/saltanatçılık ayrımını netleştirmek için Birleşik Krallık örneği açıklayıcı olacaktır. İngiliz İç Savaşı bir kralcılık/saltanatçılık örneğidir ve Cumhuriyetçiler ile Kraliyet yanlıları arasındaki bu savaşta belirli bir kral (I. Charles) ve bir hanedan desteklenmiştir. Oysa ki monarşizm, Birleşik Krallık'ın bir monark, tek bir hükümdar tarafından yönetilmesi gerektiğini savunur. Günümüzde Birleşik Krallık'ta mevcut Windsor hanedanına sempati duyan ve monarşiyi destekleyen önemli bir toplumsal taban vardır.[1]

Kaldırılmış monarşiler

İran'da Pehlevi Hanedanı'nın kullandığı ancak 1979 İran İslam Devrimi sonrası monarşistlerin genel olarak kullandığı bayrak

Türkiye'de veya eski hükmettiği coğrafyalarda Osmanlı Devleti'nin yeniden tesisini düşleyen gruplar olduğu gibi yönetime Osmanoğlu Ailesi'nden bir yöneticinin geçmesini savunan küçük bir grup da vardır. Bunların hepsi kralcı/saltanatçı kategorisi altındadır. Monarşistler için ise örnek ülke için en iyi idarenin monarşi ile olabileceğini savunurlar fakat bunun Osmanlı Hanedanı olup olmaması hususunu önemsemeyenlerdir. Önemli olan idare tarzının monarşi olmasıdır. Benzer bir ayrıştırma Orta Avrupa'da, özel olarak Habsburg Hanedanı'nı başta görmek isteyenler ile örneğin Polonya'da yaşandığı gibi Polonya'da monarşizmi savunanların bu hanedana tahtı teklif etmesi arasında da görülebilir. [2]

Monarşistler

Fransa'da Monarşistlerin kullandığı Fransa bayrağı üzerine yerleştirilmiş ve taç giydirilmiş Fransa Krallığı sembolü Fleur-de-lys

Bazı önde gelen monarşizm yanlısı monarşistler şu kişilerdir:

Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Büyük Britanya Krallığı'na sadık kalanlar.[3]

  • Avustralya

Joan Sutherland, Tony Abbott

  • Avusturya

Georg von Trapp, Friedensreich Hundertwasser, Erik von Kuehnelt-Leddihn

Sir Ian Botham, Dame Judi Dench, Boris Johnson, Michael Heseltine, Sir Elton John, Sir Tom Jones, J.R.R. Tolkien, C.S. Lewis, Sir Paul McCartney, Harold Wilson, Sir Winston Churchill, David Cameron

  • Almanya

Claus Schenk von Stauffenberg

  • Yunanistan

İoannis Metaksas

  • Japonya

Yoshiko Sakurai

  • Yeni Zelanda

Russell Crowe

  • Polonya

Robert Iwaszkiewicz, Radek Sikorski, Janusz Korwin-Mikke, Grzegorz Braun, Michał Marusik, Kazik Staszewski, Robert Makłowicz

  • Rusya

Anton Bakov

  • Türkiye

Nazım Kıbrısî, Kadir Mısıroğlu

Kaynakça