Moleküler geometri

Su molekülünün geometrisi.

Moleküler geometri molekülleri oluşturan atomların üç boyutlu uzaydaki dizilişidir. Kimyasal aktiflik, kimyasal polarite, faz, renk, manyetizma, biyolojik aktiflik gibi maddenin birçok özelliğini tanımlar. Atomların birbirleriyle oluşturduğu bağların arasındaki açı molekülün geri kalanıyla bağlantılıdır.

Moleküler geometri tanımlama[değiştir | kaynağı değiştir]

Moleküler geometri spektroskopik yöntemler ve kırınım yöntemleri ile tanımlanabilir. Kızılötesi, mikrodalga ve Raman spektroskopi teknikleri kullanılarak titreşimsel ve dönmesel sönümleme ayrıntılarıyla molekül geometrisi hakkında daha fazla bilgi edinilebilir.

3B gösterim[değiştir | kaynağı değiştir]

Çizgi ya da çubuk – atom çekirdeği gösterilmez, sadece bağlar çizgi ya da çubuk olarak.

Elektron yoğunluğu gösterimi – elektronların yoğun olduğu yerleri gösterir.

Top ve çubuk – atom çekirdeği top, bağlar çubuk ile gösterilir.

Boşluksuz model. Atomları üst üste binen küreler olarak gösterir.

VSEPR tablosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Bağ oluşturan elektron çifti	Yalnız elektron çifti	Toplam elektron çifti	Şekil	İdeal bağ açısı (örnekteki)	Örnek
2	0	2	doğrusal	180°	CO₂
3	0	3	üçgen düzlem	120°	BF₃
2	1	3	açısal	120° (119°)	SO₂
4	0	4	dörtyüzlü	109.5°	CH₄
3	1	4	üçgen piramit	107°	NH₃
2	2	4	açısal	109.5° (104.48°)^[1]^[2]	H₂O
5	0	5	üçgen çiftpiramit	90°, 120°, 180°	PCl₅
4	1	5	tahterevalli	180°, 120°, 90° (173.1°, 101.6°)	SF₄
3	2	5	T-şekli	90°, 180° (87.5°, < 180°)	ClF₃
2	3	5	doğrusal	180°	XeF₂
6	0	6	sekizyüzlü	90°, 180°	SF₆
5	1	6	kare piramit	90° (84.8°), 180°	BrF₅
4	2	6	kare düzlem	90°, 180°	XeF₄
7	0	7	beşgen çiftpiramit	90°, 72°, 180°	IF₇
6	1	7	beşgen piramit	72°, 90°, 144°	XeOF₅⁻
5	2	7	beşgen düzlem	72°, 144°	XeF₅⁻
8	0	8	kare antiprizma		XeF₈²⁻
9	0	9	üç kepli üçgen prizma		ReH₉²⁻

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Hoy, AR; Bunker, PR (1979). "A precise solution of the rotation bending Schrödinger equation for a triatomic molecule with application to the water molecule". Journal of Molecular Spectroscopy. Cilt 74. ss. 1-8. doi:10.1016/0022-2852(79)90019-5.
^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.

[1] Hoy, AR; Bunker, PR (1979). "A precise solution of the rotation bending Schrödinger equation for a triatomic molecule with application to the water molecule". Journal of Molecular Spectroscopy. Cilt 74. ss. 1-8. doi:10.1016/0022-2852(79)90019-5.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2015.

[1]

[2]

g t d Moleküler geometri
Koordinasyon numarası 2	Doğrusal Açısal
Koordinasyon numarası 3	Üçgen düzlem Üçgen piramit T-şekli
Koordinasyon numarası 4	Dörtyüzlü Kare düzlemsel Tahterevalli
Koordinasyon numarası 5	Üçgen çiftpiramit Kare piramit Beşgen düzlem
Koordinasyon numarası 6	Sekizyüzlü Üçgen prizma Beşgen piramit
Koordinasyon numarası 7	Beşgen çiftpiramit Kepli sekizyüzlü Kepli üçgen prizma
Koordinasyon numarası 8	Kare antiprizma Onikiyüzlü Çift kepli üçgen prizma
Koordinasyon numarası 9	Üç kepli üçgen prizma Kepli kare antiprizma