Mir Hamza Nigârî
Seyyid Mir Hamza Nigârî | |
---|---|
Doğum | 1805 Karabağ, Azerbaycan |
Ölüm | 1886 Amasya, Osmanlı İmparatorluğu |
Din | İslam |
Seyyid Mir Hamza Nigârî (Azerice: Mir Həmzə Nigari; 1805, Karabağ - 1886, Amasya), Azeri Türk divan şâiri, Nakşibendî şeyhi.[1]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Mir Hamza Nigârî Efendi, 1805 yılında Azerbaycan'ın Karabag bölgesinin Zengezur ilçesinin Cicimli köyünde dünyaya gelmiştir. Naksibendî (Halidiyye) şeyhlerindendir. Seki ve Samahı gibi şehirlerde iyi bir tahsil almıs, Arapça ve Farsça ögrenmiştir.[2] Genç yaslarında Türkiye'ye giderek orada tahsilini tekâmül ettirmiştir. Harput'ta Mevlâna Halit'in yanında tahsilini ve tarikat eğitimini geliştirmek istemisse de seyhin ölmesi üzerine Sivas'a ve oradan Azerbycan'ın Kazak şehrine dönmüs ve Hanlıklar kasabasına yerlesmiştir.Burada bir dergâh olusturarak, bir mürsid gibi faaliyet göstermiştir. Ocağına çok mürid toplanmıştır. Sohbetlerinde ve zikir halkalarında kendi yazdığı gazel, kaside ve muhammeslerinden de faydalanmıştır. Sonra tekrar Türkiye'ye gelerek Amasya'daki Şeyh Şamil Şirvanî'ye intisap etmiştir. Mürşidinin izni ile önce Konya Mevlâna Türbesi'nde sonradan “Ravza-i Mutahhara”da “erbain çıkartmıstır”. Hac farizasını ifa edip dönerken Sam ve Kudüs'ü de ziyaret ederek Amasya'ya dönmüştür. Ziyaretinden bir yıl sonra hilâfet alarak Berde ve Bergüsâd'a dönmüştür. XIX. yüzyılın ortalarında Kafkasya ve Doğu Anadolu'da Rus emperyalizmine karsı çok ciddî mücadelesiyle ün yapmıs; Kırım Harbi sırasında müritleri ile birlikte Kars'a gelerek Osmanlı Ordusu'na katılarak Ruslar'a karsı savaşmıstır. Daha sonra Erzurum'a geçmis üç yıl burada kalmıs buradan İstanbul'a gitmiştir. Orada padişah ile görüştügü söylenmektedir.
Esini ve oglu Siraceddin'i Karabag'dan getirterek Amasya'ya yerleşmiştir. Amasya'da şöhreti artınca kendisinden korkulmus ve baska bir yere yerleşmesi istenmiştir. O da bunun üzerine Harput'a göçmüstür. 1886 yılında burada ölmüştür. Cenazesi Amasya'ya getirilerek Sirvanlılar Camiî'nin yanına gömülmüstür.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ A. AZMİ BİLGİN, "NİGÂRÎ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/nigari 14 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (15.02.2022).
- ^ Yavuz Akpınar, Azerî Edebiyatı Arastırmaları, Dergâh Yay., stanbul-1994, s. 365.