Millî Kütüphane (Türkiye)
 | |
 Kütüphane binası ve ön bahçe | |
 | |
| Ülke | Türkiye |
|---|---|
| Tür | Millî kütüphane |
| Kuruluş | 15 Nisan 1946) |
| Konum | Çankaya, Ankara, Türkiye |
| Koordinatlar | 39°54′58″N 32°49′36″E / 39.916156°K 32.826744°D |
| Koleksiyon | |
| Boyut |
|
| Diğer bilgiler | |
| Müdür | Hamdi Turşucu |
| Website | Resmî site |
Millî Kütüphane, dünyada var olan benzerleri gözetilerek 1946 Ankara'da kurulmuş olan Türkiye'nin ulusal kütüphanesi.
Günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığının Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyetini sürdürür. Millî bir hafıza, millî bir arşiv, müze ve araştırma merkezi niteliğinde bir kuruluştur.[1] Çankaya ilçe sınırları içerisindeki Bahçelievler semtinde bulunmaktadır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Kurum, 15 Nisan 1946 tarihinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Yayımlar Müdürlüğünün içerisinde faaliyet gösteren bir daire olarak kurulmuştur.[2] Kuruluşunun ilk yılı içerisinde 8 bini aşkın basılı eseri içeren bir arşive sahip olunmuş, arşivin daha da hızlı büyüyeceği öngörülerek ilk bürosundan çıkarılıp 17 Nisan 1947 tarihinde geçici olarak yeni bir binaya taşınmış ve arşiv varlığı hızla 60 bin adede ulaşmıştır.[2] Oluşan koleksiyonun halkın kullanımına açılabilmesi amacıyla günümüzde Ankara İl Halk Kütüphanesi olarak kullanılan binaya taşınılmış ve 16 Ağustos 1948 tarihinde de resmî olarak hizmet vermeye başlamıştır.[2] Millî Kütüphane, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 23 Mart 1950'de kabul ettiği ve dokuz gün sonra Resmî Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren adına özel kuruluş yasası ile Millî Eğitim Bakanlığından bağımsız ayrı bir tüzel kişiliğe kavuşmuştur.[3]
1965 yılında mevcut binanın gelecekte gereksinimleri karşılayamayacağı düşünülerek yeni bir bina inşa edilmesi düşünülmüş, 1973 yılına dek süren planlama aşamasını takiben başlayan inşa 1982 yılında tamamlanmış ve günümüzde kullanılan Millî Kütüphane binası 5 Ağustos 1983 günü hizmet vermeye başlamıştır.[2] Kütüphane içerisinde 5 adet okuma salonu ve bir adet akademisyenler salonu bulunmaktadır. Bunların en büyüğü Müjgân Cunbur'un adının verildiği okuma salonu olup kapasitesi 1.169 kişidir.
21 Haziran 1934 tarihli Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu'na göre ülkede yayımlanmış her yapıttan bir nüshanın gönderilmesinin zorunluğu olduğu kütüphanenin arşivinde 2021 verilerine göre 1.473.832 kitap, 27 464 el yazma, 1 505 eski harfli kitap, 270.512 cilt dergi ve gazete ile 188.517 nadir ve diğer eserler bulunmaktadır.[4][5] Yine aynı yıl istatistiklerine göre 26.478 kayıtlı üyesi bulunan Millî Kütüphane'den faydalanan kişi sayısı ise 629.905'tir.[5] Uluslararası ölçekte Avrupa Kütüphanesi ile Europeana, ulusal ölçekte ise Ulusal Toplu Katalog organizasyonlarına üyedir.[6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Kuruluş Amacı ve Görevlerimiz". Millî Kütüphane web sitesi. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2020.
- ^ a b c d "Tarihçe Kronoloji". mkutup.gov.tr. 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.
- ^ "Millî Kütüphane Kuruluşu hakkında Kanun" (PDF). TBMM. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.
- ^ "Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu". kulturturizm.gov.tr. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.
- ^ a b "Kütüphane istatistikleri, 2017". tuik.gov.tr. 7 Ağustos 2018. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.
- ^ "Ulusal ve Uluslararası İşbirlikleri". mkutup.gov.tr. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.
