Metformin

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Metformin
Klinik verisi
Uygulama
yolu		Oral
Farmakokinetik veri
Biyoyararlanım%50–60[1][2]
Protein bağlanmaMinimal[1]
MetabolizmaHepatik değil[1]
Eliminasyon yarı ömrü4–8 saat[1]
Boşaltımİdrar (%90)
Tanımlayıcılar
CAS Numarası
PubChem CID
DrugBank
CompTox Bilgi Paneli (EPA)
ECHA Bilgi Kartı100.010.472 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kimyasal ve fiziksel veriler
FormülC4H11N5

Metformin, özellikle aşırı kilolu kişilerde tip 2 diyabet tedavisi için kullanılan birinci basamak bir ilaçtır.[3][4][5][6] Polikistik over sendromu tedavisinde de kullanılmaktadır.[3] Kilo alımı ile ilişkili değildir[7] ve ağızdan alınır.[3] Bazen antipsikotiklerin yanı sıra fenelzin alan kişilerde kilo alma riskini azaltmak için takviye olarak kullanılır.[8]

Metformin genellikle iyi tolere edilir.[9] Yaygın yan etkiler arasında ishal, mide bulantısı ve karın ağrısı bulunur.[3] Düşük kan şekerine neden olma riski düşüktür.[3] İlaç aşırı yüksek dozlarda kullanılıyorsa veya ciddi böbrek sorunları olan kişilere reçete ediliyorsa, yüksek kan laktik asit düzeyi bir endişe kaynağıdır.[10][11] Önemli karaciğer hastalığı olanlarda önerilmez. Metformin bir biguanid antihiperglisemik ajandır.[3] Karaciğer tarafından glikoz üretimini azaltarak, vücut dokularının insülin duyarlılığını artırarak,[3] ve iştahı ve kalori alımını azaltan GDF15 salgısını artırarak çalışır.[12][13][14]

Metformin 1922'de keşfedilmiştir.[15] Fransız doktor Jean Sterne, 1950'lerde insanlarda çalışmaya başlamıştır.[15] 1957'de Fransa'da ve 1995'te Amerika Birleşik Devletleri'nde tanıtılmıştır.[3][16] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[17] Metformin, ağız yoluyla alınan diyabet için en yaygın kullanılan ilaçtır.[15] Jenerik ilaç olarak mevcuttur.[3] 2019'da, 85 milyondan fazla reçeteyle Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık reçete edilen dördüncü ilaç olmuştur.[18][19]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Dunn CJ, Peters DH (May 1995). "Metformin. A review of its pharmacological properties and therapeutic use in non-insulin-dependent diabetes mellitus". Drugs. 49 (5): 721-49. doi:10.2165/00003495-199549050-00007. PMID 7601013. 
  2. ^ Hundal RS, Inzucchi SE (2003). "Metformin: new understandings, new uses". Drugs. 63 (18): 1879-94. doi:10.2165/00003495-200363180-00001. PMID 12930161. 
  3. ^ a b c d e f g h i "Metformin Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "AHFS2016" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ "Diabetes Medications as Monotherapy or Metformin-Based Combination Therapy for Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis". Annals of Internal Medicine. 164 (11): 740-51. June 2016. doi:10.7326/M15-2650. PMID 27088241. 
  5. ^ "Metformin is a Drug used to Treat Diabetes". Deutschemedz (Almanca). 10 Kasım 2013. 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2021. 
  6. ^ Clinical Obesity. 2nd. Oxford: John Wiley & Sons. 2008. s. 262. ISBN 978-0-470-98708-7. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Type 2 diabetes and metformin. First choice for monotherapy: weak evidence of efficacy but well-known and acceptable adverse effects". Prescrire International. 23 (154): 269-72. November 2014. PMID 25954799. 
  8. ^ de Silva (3 Ekim 2016). "Metformin in prevention and treatment of antipsychotic induced weight gain: a systematic review and meta-analysis". BMC Psychiatry. 16 (1): 341. doi:10.1186/s12888-016-1049-5. ISSN 1471-244X. PMC 5048618 $2. PMID 27716110. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2021. 
  9. ^ "Metformin is not just an antihyperglycaemic drug but also has protective effects on the vascular endothelium". Acta Physiologica. 219 (1): 138-151. January 2017. doi:10.1111/apha.12644. PMID 26680745. 
  10. ^ "Do Patients Die with or from Metformin-Associated Lactic Acidosis (MALA)? Systematic Review and Meta-analysis of pH and Lactate as Predictors of Mortality in MALA". Journal of Medical Toxicology. 16 (2): 222-229. April 2020. doi:10.1007/s13181-019-00755-6. PMC 7099117 $2. PMID 31907741. 
  11. ^ "Use of metformin in the setting of mild-to-moderate renal insufficiency". Diabetes Care. 34 (6): 1431-7. June 2011. doi:10.2337/dc10-2361. PMC 3114336 $2. PMID 21617112. 
  12. ^ name="pmid31875646" Coll (February 2020). "GDF15 mediates the effects of metformin on body weight and energy balance". Nature. 578 (7795): 444-448. doi:10.1038/s41586-019-1911-y. PMC 7234839 $2. PMID 31875646. 
  13. ^ Day (December 2019). "Metformin-induced increases in GDF15 are important for suppressing appetite and promoting weight loss". Nature Metabolism. 1 (12): 1202-1208. doi:10.1038/s42255-019-0146-4. PMID 32694673. 
  14. ^ "Medical Management of Diabesity: Do We Have Realistic Targets?". Current Diabetes Reports. 17 (1): 4. January 2017. doi:10.1007/s11892-017-0828-9. PMID 28101792. 
  15. ^ a b c Analogue-based Drug Discovery II. John Wiley & Sons. 2010. s. 49. ISBN 978-3-527-63212-1. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ Herb, nutrient, and drug interactions : clinical implications and therapeutic strategies. St. Louis, Mo.: Mosby/Elsevier. 2008. s. 217. ISBN 978-0-323-02964-3. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  18. ^ "The Top 300 of 2019". ClinCalc. 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 
  19. ^ "Metformin - Drug Usage Statistics". ClinCalc. 7 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Metformin&oldid=31825713" sayfasından alınmıştır