Manglisi Katedrali
Manglisi Katedrali veya Manglisi Sioni Katedrali (Gürcüce: მანგლისის სიონი) Gürcistan'ın Tetritsqaro Belediyesindeki Manglisi kentinin yanında bulunan aktif bir Gürcü Ortodoks katedralidir. 330'larda inşa edilen katedral, ülkedeki en eski Hristiyan ibadethanelerinden biridir. Mevcut katedral ise 6. ve 7. yüzyıllarda inşa edilmiştir. Katedral, 1002'de büyük bir restorasyondan geçmiştir.[1] Eskiden, İsa'nın gerildiği çarmık parçasının da dahil olduğu rölikleriyle meşhurdu. 21. yüzyılda ise, duvar resimleriyle bilinmektedir.[1] Katedral, popüler bir ulusal turizm merkezidir.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kiliseden ilk kez 330'lu yıllarda bahsedilmiştir. Gürcü tarihçi Leonti Mroveli'nin açıklamalarına göre, dördüncü yüzyılda Manglisi, tarihi Kvemo Kartli bölgesinin en büyük şehirlerden biriydi. Hristiyanlığa geçen ilk Gürcü Kral III. Mirian, Bizans imparatoru Konstantin'den, yeni kilisenin kutsanması için büyük rölikler istemiştir. Konstantinopolis'ten rölikerlerle dönen Piskopos John de Kartli, Manglisi'de Kutsal Haç Kilisesi'ni inşa edip röliklerleri orada kullanmıştır. Bu durum, röliklerin başkent Mtsheta'ya gelmesini isteyen kralı rahatsız etmiştir. O dönemde Manglisi kilisesinde bulunan en değerli rölik, İsa'nın gerildiği çarmığın bir parçasıydı. Bu parça, çarmıktayken ayaklarını dinlendirdiği kaide idi. Altıncı yüzyılda, Manglisi Katedrali ülke dışında da meşhur oldu, Ermenistanlı Hristiyanlar buraya hac yolculuğu yapmaya başladılar. Ancak, 607-608 yıllarında Ermeni ve Gürcü kiliseleri arasındaki bölünmeden sonra, Ermenilerin hac için Mtsheta ve Manglisi'ye gelmeleri yasaklandı. 620'lerde, Perslere karşı yaptığı sefer sırasında Kartli'den geçen Bizans imparatoru Herakleios, Manglisi Katedrali'ndeki haç röliğine el koydu. Bu durum sadece katedralin değil, Gürcü Hristiyanlığının da en değerli eserlerinden birine kaybetmesine neden oldu.
1002 yılında katedral yenilendi. Katedralin doğu kısmı, giriş kapıları ve duvarların süslemesi on birinci yüzyıla aittir. Kubbe de aynı dönemde boyanmıştır. 1852'de, Rus yönetimi, freskleri tamamen yok ederek katedralin içini beyaza boyatmıştır. O dönemde katedralin çiti ve bir çan kulesi inşa edilmiştir. Katedralin dekorasyonunda Rus mimarisinin izleri vardır. Katedralin avlusunda 18 ve 19. yüzyıldan kalma birçok mezar vardır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "მანგლისის ღვთისმშობლის სახელობის ტაძარი (მანგლისის სიონი)" (Gürcüce). dzeglebi.ge. 28 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2019.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Manglisi Katedrali ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |