Macar Nutuk

Nutuk elyazması

Nutuk Elyazması (5-13. Kıtalar)

Nutuk (macarca szózat), Vörösmarty Mihály'in bestelenmiş şiiridir. Macarların milli marşlarının yanı sıra ikinci derecede önem taşır.

Ortaya Çıkışı

Mihály Vörösmarty, 1837'de Aurora adlı kitapta çıkan şiirini 1836'da yazmıştır. Béni Egressy, şiirin müziğini 1843'te Milli Tiyatronun yöneticisi Endre Bartay'ın oluşturduğu bir ödül töreninde yazdı. Eserin 1843'teki ilk gösterimi 10 Mayıs'ta Milli Tiyatro'da gerçekleşmiştir. Bu şiiri, ikinci milli marş olarak da adlandırıyorlar. Nutuk ve Himnuz (şu anki milli marş) arasında hangisinin milli marş olması gerektiği üzerine uzun uzadıya tartışmalar yaşanmıştır. 1843'te Pesti Hírlap (bir gazete) bu şiiri "ulusun barış ve savaş şarkısı" olarak isimlendirmiştir.

Vörösmarty'nin eserinin başlığı bakıldığında şiirin içeriği hakkında bilgi vermektedir. Bir hatip(şair) Macar halkına bir konuşma, hitabe yapar. Vörösmarty'nin Nutuk'u, Kölcsey Ferenc şiirleriyle hemen hemen aynı düşünceleri içerir, hatta onun düşüncelerini devam ettiriyor diyebiliriz, ancak tonu çok farklı: Milli marş bir dua iken, Nutuk daha çok bir söylev gibidir, anlatıcı kişi konuşur ve dinleyiciye hitap eder. ve Milli marşta (Himnusz), dua etme olayı son dizelerde neredeyse yalvarmaya dönüşür. Nutuk ise daha çok ilham verici, çok daha kararlı bir tonda yazılmıştır, ayrıca okuyucuya vatanseverlik ve sadakat duyguları aşılar. Şiirde toplamda üç mısra geçmiş ile, altı mısra ise gelecekle ilgilenir.

Türkçe Tercümesi

Vatanının sebatlı bir aşığı ol, ey Macar;

O, seni iyileştiren beşiğindir,

Ve daha sonra ise

Seni örten mezarın olacaktır.

Bu büyük dünyada vatanının ötesinde

Senin için başka bir yer yok;

Kader  seni lütüflandırsa ya da cezalandırsa bile;

Burada yaşamalı, burada ölmelisin.

Bu topraklardır, pek çok kez

Atalarının kanının aktığı yer;

Yine bu topraklardır, her kutsal ismin

Ve bir milenyumun eklendiği.

Vatan için burada savaştılar

Kahraman Árpád'ın savaşçıları;

Burada kırdılar esaret zincirini

Hunyadi'nin kolları.

Özgürlük! burada taşıyorlar

Senin kanlı bayraklarını;

Ve en iyilerimiz öldü

Uzun savaşlar sırasında.

Ve bukadar çok talihsizlik arasında,

Bunca ihtilaftan sonra

Sayıca azalmasına rağmen yok olmadılar

Ve hala bu vatanda millet olarak yaşıyorlar.

Ve ulusların vatanı, büyük dünya!

Sana doğru cesurca bağırıyor:

"Bin yıllık acı

Yaşam ya da ölüm istiyor!"

Bu kadar çok kalp,

Boşuna kan akıtmış olamaz,

Ve acı içinde, pek çok kahraman yürek,

Vatan için parçalandı.

Zeka, güç

Ve bu kadar kutsal irade,

Boşuna eriyip gitmiş olamaz

Lanetli bir ağırlık altında.

Yüzbinlerin ağzında

Coşkulu bir yakarışın

Hasretini çektiği daha iyi bir çağ

Gelmesi lazım, gelecek.

Ya da gelecektir, eğer gelmesi gerekiyorsa,

Cenazelerin üstünde

Bir ülkenin kan içinde olduğu

O muhteşem ölüm.

Ve bir milletin battığı mezar,

Etrafı halklarla çevrili,

Ve milyonlarca insanın

Gözleri yaslı yaşlarla dolu.

Vatanının sebatlı bir aşığı ol, ey Macar;

Sana hayat veren budur

Ve eğer yenik düşersen

Mezarıyla seni bu örter.

Bu büyük dünyada vatanının ötesinde

Senin için başka bir yer yok;

Kaderin eli seni kutsasa ya da cezalandırsa bile;

Burada yaşamalı, burada ölmelisin. (1836)

Simontornya Egressy anıtında Nutuk'tan bir kısım