Luceyn el-Hezlul

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Luceyn el-Hezlul
Doğum31 Temmuz 1989 (34 yaşında)
Cidde, Suudi Arabistan
EğitimBritanya Kolumbiyası Üniversitesi
EvlilikFehed el-Butayri

Luceyn el-Hezlul (Arapça: لجين الهذلول‎; d. 31 Temmuz 1989, Cidde), Suudi kadın hakları aktivisti, sosyal medya figürü ve siyasi tutuklu. Suudi Arabistan'da kadınların araba kullanmasına yönelik yasağı ihlal ettiği için birkaç kez tutuklandı ve serbest bırakıldı ve Mayıs 2018'de birkaç tanınmış kadın hakları savunucusuyla birlikte krallığı istikrarsızlaştırmak suçundan tekrar tutuklandı. Top 100 En Güçlü Arap Kadınları 2015 listesinde 3. sırada yer aldı.[1][2] Eğitimini Britanya Kolumbiyası Üniversitesi Fransız Edebiyatı Bölümü'nde tamamladı.

Kadın hakları aktivizmi[değiştir | kaynağı değiştir]

el-Hezlul, hem kadınları harekete geçirme rolüyle hem de Suudi erkek vesayet sistemine olan karşıtlığıyla tanınıyor.[3] Arabasıyla Birleşik Arap Emirlikleri'nden Suudi Arabistan'a giderken sınırı geçme girişiminden sonra Suudi Arabistan'daki kadın sürücü yasağına karşı koyma suçlamasıyla gözaltına alındı ve 73 gün sonra 1 Aralık 2014'te tutuklandı.[4]

Eylül 2016'da, 14 bin kişi ile birlikte el-Hezlul, Kral Selman'a hitaben erkek vesayet sisteminin kaldırılmasını isteyen bir dilekçe imzaladı. 4 Haziran 2017'de Dammam'daki Kral Fehd Uluslararası Havalimanı'nda gözaltına alındı ve tutuklandı. Tutuklanmasının nedeni belirsiz olan el-Hezlul'a, Haziran 2017 itibarıyla, bir avukata veya ailesine başvurma izni verilmemişti.[5]

2018–2020 gözaltı ve işkence[değiştir | kaynağı değiştir]

O, 15 Mayıs 2018'de, İman el-Nefcan, Aişe el-Mana, Azize el-Yusuf, Mediha el-Ecruş ve yine Suudi Arabistan'daki kadın hakları kampanyaları yürüten bazı erkeklerle[6] birlikte tekrar gözaltına alındı.[7][8]

Haziran 2018'den itibaren, Suudi Arabistan'da kadınlara araba kullanma hakkı verildi. Ancak el-Hezlul hala diğer aktivistlerle birlikte tutuklandı.[9][10]

Uluslararası Af Örgütü'ne göre, el-Hezlul ve kadın hakları faaliyetleri nedeniyle gözaltına alınan diğer kadınlardan birkaçı işkence gördü. Ayakları üzerinde dövülmek, elektrik şoku vermek ve kırbaçlamak gibi işkence teknikleri, "otel" veya "memur misafirhanesi" adı verilen bir işkence yerinde kullanıldı. Luceyn el-Hezlul'un Brüksel, Belçika'da yaşayan kız kardeşi Alia'ya göre, özellikle Luceyn'e karşı kullanılan işkence teknikleri arasında dayak, elektrik şoku vardı ve işkence 2018 Mayıs ve Ağustos ayları arasında gerçekleşti. Luceyn'i ziyaret ettiklerinde "kalçaları morluklar nedeniyle kararmıştı" ve Luceyn ziyaretleri sırasında "kontrolsüz bir şekilde titriyordu, normal bir şekilde yürüyemiyor veya oturamıyordu". Alia al-Hezlul'a göre, Suud al-Qahtani işkence sırasında el-Hezlul'u ziyaret etti, ona güldü, tecavüz etmek ve öldürmekle ve vücudunu kanalizasyon sistemine atmakla tehdit etti ve "Ramazan boyunca bütün gece" ona işkence yaptı. Alia al-Hezlul, kadınlarla ilgili olarak Suudi normlarına göre kız kardeşine işkence edilmeyeceğini beklediğini belirtti.

Aralık 2018'de el-Hezlul, Dhahban Merkez Hapishanesi'ndeki aktivist arkadaşlarıyla birlikte hapisteydi.[11][12] Kardeşi Velid el-Hezlul'a (Ontario, Kanada'da yaşayan) göre, el-Hezlul Şubat 2019'da el-Ha'ir Hapishanesinde tutuldu.[13]

1 Mart 2019'da Suudi Arabistan başsavcılığı, ön soruşturmanın tamamlandığını ve el-Hezlul ve diğer aktivistleri devlet güvenliğini baltalamaktan mahkemede yargılayacaklarını duyurdu.[14] 13 Mart 2019'da yargılama başladı, ancak suçlamalar açıklanmadı ve gazeteciler ve diplomatların duruşmaya katılmaları yasaklandı.[15][16] Nisan 2019'da davasına ilişkin duruşma gerekçe gösterilmeden ertelendi.[17]

Mayıs 2020'de, Suudi hapishanesindeki sağlığı konusunda endişelere yol açan koronavirüs salgını nedeniyle yargılanması süresiz olarak ertelendi.[18]

11 Ağustos 2020'de, diğer kız kardeşi Lina el-Hezlul (Nobel Barış Ödülüne aday olan bir kampanyacı), aktivistin 60 günden fazla bir süredir haber alınmadığı için Suudi hapishanesinde tekrar işkence görme olasılığından korktuğunu ifade etti.[19]

Luceyn el-Hezlul, üç aydır gözaltında tutulmuştu. Diğer tutukluların ailelerini aramasına izin verildiğini öğrendiğinde, aynısını talep etmek için 6 günlük açlık grevine başladı. Daha sonra ailesiyle görüşmesine izin verildi.

15 Eylül 2020'de yaklaşık 30 ülke, Suudi Arabistan'ı hapisteki kadın hakları aktivisti Luceyn el-Hezlul ile birlikte kadınların araba kullanması için kampanya yürüten gözaltındaki 4 diğer kadını serbest bırakmaya çağırdı.[20]

Luceyn el-Hezlul Ekim 2020'nin sonunda açlık grevine başladı.[21] Twitter'da haberi veren Hezlul'un kız kardeşleri Lina ve Alia'ya göre, 26 Ekim 2020'de al-Hair cezaevi yönetimine karşı açlık grevine başladı ve ailesi ve kardeşleriyle düzenli temas talep etti.[22] 10 Kasım 2020'de Suudi Arabistan'ın Birleşik Krallık büyükelçisi, Kasım ayındaki G20 zirvesine ev sahipliği yapmadan önce Suudi Arabistan'ın kadın hakları aktivisti Luceyn Al-Hatloul'u serbest bırakmayı düşündüğünü söyledi. Karar, haftalarca süren açlık grevinde olduğu için serbest bırakılması yönündeki uluslararası siyasi baskı sonrasında değerlendirildi.[23]

25 Kasım 2020'de Riyad G20 zirvesi sonuçlandıktan sonra Luceyn el-Hezlul, terör ve ulusal güvenlik suçları için özel bir mahkemeye sevk edildi.[24] Kız kardeşi Lina el-Hezlul, Luceyn'in duruşma sırasında kendisine karşı kullanılabilecek sahte itiraflar vermesi için baskı altında tutulmasından korkuyordu.[25]

28 Aralık 2020'de el-Hezlul beş yıl sekiz ay hapis cezasına çarptırıldı.[26] 10 Şubat 2021'de el-Hezlul'un kız kardeşi Twitter'da hapisten çıktığını duyurdu.[27]

10 Mart 2021'de el-Hezlul'un kız kardeşi, bir Riyad mahkemesinin Luceyn'in cezasını onayladığını söyledi. Beş yıllık seyahat yasağı da dahil olmak üzere birçok kısıtlamaya tabidir.[28]

Tanıma[değiştir | kaynağı değiştir]

Al-Hathloul, "2015'in En Güçlü 100 Arap Kadını" listesinde üçüncü sırada yer aldı. Mart 2019'da PEN America, Nouf Abdulaziz, el-Hathloul ve Eman al-Nafjan'ın 2019 PEN America / Barbey Yazma Özgürlüğü Ödülünü alacağını duyurdu. Al-Hathloul, Time dergisinin "2019'un En Etkili 100 Kişisi" arasında gösterildi.

Al-Hathloul, 2019 ve 2020'de Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterildi. Nisan 2021'de, 2020 Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'nü kazandığı ilan edildi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "The 100 Most Powerful Arab Women 2015". ArabianBusiness.com. 4 Mart 2015. 5 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2018. 
  2. ^ "Sheikha Lubna Al Qassimi and Amal Clooney named most powerful Arab women in the world". The Independent. 4 Mart 2015. 6 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2015. Loujain Al Hathloul, at number three on the list, hit the headlines in December after she was arrested for driving across the border from the UAE to Saudi Arabia. She has now been freed from prison after reigniting the debate about women’s right to drive. 
  3. ^ "Saudi Arabia: Women's Rights Advocates Arrested — Jumping Ahead of Crown Prince's Reforms Risks Jail Time". Human Rights Watch. 18 Mayıs 2018. 19 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2018. 
  4. ^ "Two Saudi Women Who Were Detained for Defying a Driving Ban Have Been Freed". Time magazine. 13 Şubat 2015. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2015. Loujain al-Hathloul and Maysaa al-Amoudi had been held since Dec. 1, after al-Hathloul, 25, attempted to drive into Saudi Arabia from the United Arab Emirates, Agence France-Presse reports. 
  5. ^ Mortimer, Caroline (8 Haziran 2017). "Saudi Arabia jails human rights activist who defied women's driving ban". The Independent. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2017. 
  6. ^ "Female activists detained ahead of Saudi driving ban reversal". The National. 20 Mayıs 2018. 5 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2018. Some state-linked media outlets published the names of those detained, which include Loujain al-Hathloul, Aziza al-Yousef and Eman al-Najfan. 
  7. ^ Batrawy, Aya. "Six women's driving advocates in Saudi Arabia arrested". Toronto Star. 5 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2018. 
  8. ^ "Saudi Arabia: Chilling smear campaign against women's rights defenders". Amnesty International. 5 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2018. 
  9. ^ "Saudi women can now drive — but activists jailed". ABC News (İngilizce). 24 Haziran 2018. 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2018. 
  10. ^ "Saudi driving ban ends as women's rights activists remain jailed". www.aljazeera.com. 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2018. 
  11. ^ "Saudi women can now drive — but activists jailed". ABC News (İngilizce). 24 Haziran 2018. 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2018. 
  12. ^ "Saudi driving ban ends as women's rights activists remain jailed". Aljazeera.com. 24 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2018. 
  13. ^ "Brother of Saudi woman 'being tortured in prison' fears her treatment is getting worse". The Independent. 22 Şubat 2019. 22 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ Hubbard, Ben (2 Mart 2019). "Saudi Arabia Moves Toward Trials of Women's Rights Activists". The New York Times. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2019. 
  15. ^ Oppenheim, Maya (13 Mart 2019). "Saudi women's rights campaigner who has been 'tortured and sexually harassed in prison' goes on trial". The Independent. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  16. ^ "Saudi women's rights activists go on trial in Riyadh". The Guardian. Reuters. 13 Mart 2019. 13 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2019. 
  17. ^ "Trial for Saudi activists who've served a year in prison has been delayed". Public Radio International (İngilizce). 22 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2019. 
  18. ^ Da Silva, Chantal (15 Mayıs 2020). "Saudi Women's Rights Activist Detained for Two Years While Awaiting Trial Must Be Released During Pandemic, Sister Says". Newsweek. 21 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  19. ^ "Sister of Saudi women's rights activist fears she is being tortured, as she hasn't been heard from in months". Independent. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020. 
  20. ^ "UN slams Saudi Arabia in rare rebuke". DW. 15 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020. 
  21. ^ "Loujain al-Hathloul: UN experts alarmed by jailed Saudi activist's health". BBC News (İngilizce). 5 Kasım 2020. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020. 
  22. ^ "Prominent Saudi women's rights activist on hunger strike in detention, says family". Reuters. 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020. 
  23. ^ "Saudi Arabia considers clemency for female activists ahead of G20". The Guardian. 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  24. ^ Hubbard, Ben (25 Kasım 2020). "Saudi Activist Who Fought For Women's Right to Drive Is Sent to Terrorism Court". The New York Times. 28 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021. 
  25. ^ "Saudi Arabia to put women's rights activist Loujain al-Hathloul on trial". The Guardian. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2020. 
  26. ^ "Saudi activist Loujain al-Hathloul jailed for 5 years, 8 months". France 24. 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2020. 
  27. ^ "Saudi women's rights activist Loujain al-Hathloul released from prison". the Guardian (İngilizce). Associated Press in. 10 Şubat 2021. 10 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2021. 
  28. ^ "Loujain al-Hathloul: Saudi activist 'loses appeal against sentence'". BBC News (İngilizce). 10 Mart 2021. 10 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Luceyn_el-Hezlul&oldid=28247270" sayfasından alınmıştır