Liliensternus
| Liliensternus | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Yeniden imar edilmiş iskelet örneği | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||||
| †Lilliensternus liliensterni Huene, 1934 | |||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Liliensternus, yaklaşık 210 milyon yıl önce Triyas Dönemi'nin sonunda, şimdiki Almanya'da yaşayan, soyu tükenmiş bir bazal neoteropod dinozor cinsidir. Liliensternus, orta büyüklükte, iki ayaklı, yerde yaşayan bir etoburdu ve 5.15 metre uzunluğa kadar büyüyebiliyordu. Avrupa'dan en iyi temsil edilen Triyas theropodu ve bilinen en büyüklerinden biridir.[3]
Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
1934'te Huene, onlara Halticosaurus liliensterni[4] adını verdiği iki iskeleti tanımladı, ancak 1984'te Samuel Paul Welles, Halticosaurus türü H. longotarsus'un bir nomen dubium olduğu sonucuna vardı. Halticosaurus hakkında literatürde yazılanların çoğu aslında H. liliensterni ile ilgiliydi. Welles bu nedenle yeni bir cins oluşturdu: Liliensternus, yine Rühle von Lilienstern'i onurlandıran isim.[5] Yeni tür adı Liliensternus liliensterni oldu. Rowe (1989), Liliensternus'un Dilophosaurus'tan daha fazla türetildiğini buldu. 1993'te Cuny ve Galton tarafından Fransa'da bulunan parça parça kalıntılar için adlandırılan ikinci bir tür olan Liliensternus airelensis, fazladan bir çift servikal pleurocoel'e sahipti, 2007'de ayrı bir cins olan Lophostropheus'a yeniden atandı.[6] Aslen Halticosauridae'ye atanan Liliensternus, bugün Neotheropoda'nın temel bir üyesi olarak kabul edilir.
Aşağıdaki evrim ağacı, Hendrickx ve diğerleri tarafından derlenen erken dönem theropod gruplarının ilişkilerinin bir sentezini göstermektedir. 2015 yılında, tüm çalışmaların aynı fikirde olduğu Liliensternus'un konumu da dahil olmak üzere.[7]
| Neotheropoda |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Paleoekoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Liliensternus, paleocoğrafyasında bulunan Plateosaurus gibi daha büyük otoburları avlayabilecek aktif iki ayaklı bir etoburdu. İsviçre, Sachsen-Anhalt, Almanya'da keşfedilen malzeme ve Almanya'nın Baden-Württemberg kentinden gelen diş, Liliensternus'un sürüngenler, therapsidler ve Plateosaurus ile bol olan eski taşkın yataklarında yaşadığını gösteriyor.[8] Paul (1988), Liliensternus'un kesici diş dizilerini prosauropodları etkisiz hale getirmek için ve hızlı ornithischianları yakalamak için hızını kullandığını belirtti.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Liliensternus". paleobiodb.org. 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021.
- ^ "Liliensternus". paleobiodb.org.
- ^ Rauhut, O.M.W. & A. Hungerbuhler, 1998, "A review of European Triassic theropods". Gaia 15. 75-88.
- ^ F. v. Huene. 1934. Ein neuer Coelurosaurier in der thüringischen Trias [A new coelurosaur in the Thuringian Trias]. Paläontologische Zeitschrift 16(3/4):145-170
- ^ S.P. Welles, 1984, "Dilophosaurus wetherilli (Dinosauria, Theropoda): osteology and comparisons", Palaeontographica Abteilung A 185: 85-180
- ^ Ezcurra, M.D, and Cuny, G. (2007). "The coelophysoid Lophostropheus airelensis, gen. nov.: a review of the systematics of "Liliensternus" airelensis from the Triassic-Jurassic boundary outcrops of Normandy (France)." Journal of Vertebrate Paleontology, 27(1): 73-86.
- ^ Hendrickx, C., Hartman, S.A., & Mateus, O. (2015). An Overview of Non- Avian Theropod Discoveries and Classification. PalArch’s Journal of Vertebrate Palaeontology, 12(1): 1-73.
- ^ O. Jaekel. 1913. Über die Wirbeltierfunde in der oberen Trias von Halberstadt [On the vertebrate finds in the Upper Triassic of Halberstadt]. Paläontologische Zeitschrift 1:155-215
- ^ Predatory Dinosaurs of the World. Simon & Schuster. 1988. s. 267. ISBN 0-671-61946-2.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Liliensternus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Vikitür'de Liliensternus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.- Dinozor Posta Listesinde Liliensternus 24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
