Liberal Hareket

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Litvanya Cumhuriyeti Liberal Hareketi
Lietuvos Respublikos Liberalų sąjūdis
KısaltmaLRLS
ChairwomanViktorija Čmilytė-Nielsen
First Vice ChairmanVitalijus Gailius
Vice Chairpeople
Executive SecretaryDainius Petravičius
Kuruluş tarihi25 Şubat 2006 (2006-02-25)
BölünmeLiberal and Centre Union
MerkezVašingtono a. 1, Vilnius
Üyelik7,722 (1 Ekim 2018 (2018-10-01))[1]
İdeoloji
Siyasi pozisyonMerkez sağ[3][4]
Avrupa üyeliğiAvrupa İçin Liberaller ve Demokratlar İttifakı Partisi
Resmî renklerTuruncu
Seimas
13 / 141
Litvanya Kabinesi
2 / 14
Avrupa Parlamentosu
1 / 11
Belediye Meclisleri
217 / 1.473
Belediye Başkanlıkları
8 / 60
İnternet sitesi
Litvanya

Litvanya Cumhuriyeti Liberal Hareketi[3][4][5][6] (Litvanca: Lietuvos Respublikos Liberalų sąjūdis, LRLS), Litvanya'da muhafazakâr-liberal[2] siyasî partidir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuruluş, hükûmete katılım ve büyüme (2006–2016)[değiştir | kaynağı değiştir]

Parti, Artūras Zuokas'ın liderliğinden memnun olmayan Liberal ve Merkez Birliği'nin muhalif üyeleri tarafından 2006 yılında kuruldu.

2006 yazında, Liberal Hareket (Kirkilas Kabinesine katılmadan önce Liberal ve Merkez Birliği olarak) Anavatan Birliği ile işbirliği yapmaya başladı.[7] 2007 belediye seçimlerinde parti ulusal oyların yüzde 4,66'sını aldı.

2008 yasama seçimlerinde Seimas'ta 11 sandalye ve ulusal oyların yüzde 5,72'sini elde etti. LRLS, Anavatan Birliği, Liberal ve Merkez Birliği ve Ulusal Diriliş Partisi ile bir koalisyon kurdu. Bu koalisyon, Anavatan Birliği'nden Başbakan Andrius Kubilius liderliğinde Seimas'taki 141 sandalyeden 80'ini elde etti. Sonraki 2012 seçimlerinde parti, Seimas'ta 10 sandalye ve ulusal oyların yüzde 8,57'siyle bir sandalye kaybetti.

2011 belediye seçimlerinden sadece bir ay önce, parti kendisini "akılcı sağcılar" olarak tanımlamaya başladı ve bu da Liberal ve Merkez Birliği ve Anavatan Birliği'nin kazanma olasılığını artırdı.[8] Partinin desteği artmaya başladı. 2014 Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ve 2015 belediye seçimlerinde parti sırasıyla ulusal oyların yüzde 16,55 ve 15,49'unu aldı. Bu büyüme esasen 2014 ve 2015 seçimlerinde sırasıyla yüzde 1.48 ve yüzde 4.91 oy alan Liberal ve Merkez Birliği ve Litvanya Özgürlük Birliği (Liberaller) pahasına oldu. Daha önce kararsız seçmenlere veya diğer partilerin seçmenlerine de (Anavatan Birliği, Düzen ve Adalet ve İşçi Partisi) atfedildi.[9]

Yolsuzluk skandalı, düşüş, iç anlaşmazlıklar ve ikinci kez hükûmete katılma (2016'dan beri)[değiştir | kaynağı değiştir]

Parti lideri Eligijus Masiulis'in 106.000 avroluk rüşvet aldığı iddia edildikten sonra, Antanas Guoga 13 Mayıs 2016'da geçici olarak göreve geldi.[10] İstifa etmeden önce sadece dört gün başkanlık yaptı. Bir ay sonra, Vilnius Remigijus Šimašius'un belediye başkanı parti başkanı seçildi.

Eligijus Masiulis'in yolsuzluk davası hâlen devam ediyor. Paranın yerel bir iş adamından aldığı bir kredi olduğunu iddia ediyor.[11] Parti, ele geçirilen parayla herhangi bir bağlantısı olduğunu reddetti.

Šimašius'un liderliği uzun sürmedi ve 2017'de Eugenijus Gentvilas yeni lider olarak seçildi.[12]

2019 belediye seçimleri hazırlıklarında, birkaç bölge komitesi (özellikle Vilnius, Klaipėda ve Varėna bölgelerinde) halk seçim komiteleri kurmaya karar verdi. Liberal Hareket kurulu, ilçe komitelerinin kararlarını iptal etti. Buna karşılık Vilnius, Klaipėda ve Varėna bölge liderlerinden oluşan bölge komiteleri (sırasıyla Aušrinė Armonaitė, Vytautas Grubliauskas ve Algis Kašėta) görevlerinden istifa ettiler veya partiyi tamamen terk ettiler.[13][14]

Bu halk seçim komitelerinden biri olan "Gurur duyduğumuz Vilnius için!", 2019 yazında yeni bir parti olan Özgürlük Partisi'nin temelini oluşturdu. Bahsi geçen halk seçim komiteleri yeni partiye de katıldı.

Öte yandan, 2020 parlamento seçimlerinden önce "Pagėgiai bölgesindeki değişiklikler için" halk seçim komitesi Litvanya Çiftçiler ve Yeşiller Birliğine katılırken, aynı bölgedeki Düzen ve Adalet (2020'de kendini feshetti) üyelerinin çoğu Liberal Hareket'in üyesi oldu.[15]

2020 parlamento seçimlerinde oyların yüzde 7'sini almayı başardı. Daha sonra Anavatan Birliği ve Özgürlük Partisi ile koalisyona katıldı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ministry of Justice (Lithuania) (1 Ekim 2018). "Lietuvos Respublikos politinių partijų sąrašas" (PDF). 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2019. 
  2. ^ a b Europe, A Political Profile: An American Companion to European Politics. ABC-CLIO. 26 Eylül 2011. s. 536. ISBN 978-0-313-39182-8. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 
  3. ^ a b The New York Times (27 Ekim 2008). "Center-Right to Form Lithuanian Coalition". 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2011. 
  4. ^ a b Adomaitis (26 Ekim 2008). "Lithuanian Centre-Right Wins Vote as Slowdown Looms". Reuters. 16 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2011. 
  5. ^ Seputyte (26 Ekim 2008). "Lithuanian Homeland Union Secures Victory in Election Run-Off". Bloomberg L.P. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2011. 
  6. ^ The Economist (11 Mart 2009). "Lithuania: Political Structure". Erişim tarihi: 22 Eylül 2011. 
  7. ^ "Konservatoriai ir liberalai formuos savo koaliciją". DELFI. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Liberalai per savivaldos rinkimus reklamuosis kaip sveiko proto dešinieji". 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – tv.lrytas.lt vasıtasıyla. 
  9. ^ "Lietuvos Respublikos liberalų sąjūdis: žlugę per vieną dieną?". 11 Ağustos 2016. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Pokerio žaidėjas, tapęs liberalų vedliu: įdomiausi A.Guogos biografijos faktai". 15min.lt. 13 Mayıs 2016. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2019. 
  11. ^ "Eligijus Masiulis: aš grąžinau Raimondui Kurlianskiui paskolą". Verslo žinios. 18 Nisan 2018. 18 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2019. 
  12. ^ "Liberalai tarė savo žodį dėl lyderio: partijai vadovaus Eugenijus Gentvilas". tv3.lt. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "Armonaitė traukiasi iš Liberalų sąjūdžio vicepirmininkių". DELFI. 31 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "Liberalų sąjūdis byra toliau – partiją palieka ir Vytautas Grubliauskas". lrytas.lt. 5 Kasım 2018. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Šilokarčema - Pūstelėjo permainų vėjas Pagėgių politikoje". www.silokarcema.lt. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.