Lev Pontryagin

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lev Pontryagin
Lev Semyonoviç Pontryagin (solda)
Doğum03 Eylül 1908(1908-09-03)
Moskova, Rusya
Ölüm03 Mayıs 1988 (79 yaşında)
Moskova, Sovyetler Birliği
MilliyetSovyetler Birliği
Tanınma nedeniPontryagin ikiliği
Pontryagin sınıfı
Pontryagin kohomoloji işlemi
Pontryagin maksimum ilkesi
Andronov–Pontryagin ölçütü
Kariyeri
DallarıMatematik
Doktora
danışmanı
Pavel Aleksndrov
Doktora öğrencileriDmitri Anosov
Vladimir Boltyanski
Revaz Gamkrelidze
Evgenii Mishchenko [ru]
Mihail Postnikov
Mihail Zelikin

Lev Semenovich Pontryagin (RusçaЛев Семёнович Понтрягин, Pontriagin veya Pontrjagin olarak da yazılır) (3 Eylül 1908 - 3 Mayıs 1988), Sovyet matematikçidir. Moskova'da doğdu ve 14 yaşındayken bir primus sobası patlamasının ardından başarısız bir göz ameliyatı sonucu görme yeteneğini tamamen kaybetti. Körlüğüne rağmen, kısmen de onun yardımıyla 20. yüzyılın en büyük matematikçilerinden biri olmayı başardı. Annesi Tatyana Andreyevna ona matematik kitapları ve makaleler (özellikle Heinz Hopf, J. H. C. Whitehead ve Hassler Whitney'inkiler) okurdu. Optimum kontrol, cebirsel topoloji ve diferansiyel topoloji dahil olmak üzere matematiğin birçok alanında büyük keşifler yaptı.

Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Pontryagin, henüz öğrenciyken homoloji için dualite teorisi üzerinde çalıştı. Şimdi Pontryagin ikiliği olarak adlandırılan Fourier dönüşümünün soyut teorisinin temellerini atmaya devam etti. René Thom ile birlikte, kobordizm teorisinin kurucularından biri ve bu teorinin çerçeveli kobordizm ve kararlı homotopinin eşdeğer olduğu ana fikrinin ortak keşfedicilerinden biri olarak kabul edilir.[1] Bu, 1940 civarında, şimdi Pontryagin sınıfları olarak adlandırılan ve bir sınır olan bir manifold üzerinde kaybolmak üzere tasarlanmış belirli karakteristik sınıflar teorisinin ortaya çıkmasına yol açtı. 1942'de şimdi Pontryagin kareleri olarak adlandırılan kohomoloji işlemlerini tanıttı. Ayrıca operatör teorisinde, Pontryagin uzayları olarak adlandırılan Kerin uzaylarının özel örnekleri vardır.

Daha sonra kariyerinde optimal kontrol teorisi üzerinde çalıştı. Pontryagin'in maksimum ilkesi, modern optimizasyon teorisinin temelidir. Ayrıca her an uygulanan kontrolün ya maksimum pozitif 'yönlendirme' ya da maksimum negatif 'yönlendirme' olduğu durumları tanımlamak için bir bang-bang ilkesi fikrini ortaya koydu.[2]

Pontryagin, matematikte popüler ders kitaplarının yanı sıra birkaç etkili monograf yazdı.

Pontryagin'in öğrencileri arasında Dmitri Anosov, Vladimir Boltyansky, Revaz Gamkrelidze, Evgeni Mishchenko, Mikhail Postnikov, Vladimir Rokhlin ve Mikhail Zelikin bulunmaktadır.

Tartışma ve anti-semitizm iddiaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Pontryagin birkaç kez antisemitizmle suçlandı. Örneğin, Nathan Jacobson'a, her ikisi de Uluslararası Matematik Birliği'nin başkan yardımcıları iken, siyonizm hareketini temsil eden vasat bir bilim adamı olduğu için saldırdı.[3][4] 1979'da Science'da yayınlanan bir makalesinde[5] antisemitizm suçlamalarını reddetmiş,[5] bir ırkçılık biçimi olarak gördüğü Siyonizm ile mücadele ettiğini öne sürmüştür.[3]

Tanınmış bir Sovyet Yahudi matematikçisi olan Grigory Margulis, yaklaşan 1978 ICM'de (Uluslararası Matematikçiler Kongresi) Fields Madalyası almak üzere IMU (Uluslararası Matematik Birliği) tarafından seçildiğinde, o sırada IMU'nun Yürütme Komitesi üyesi olan Pontryagin şiddetle karşı çıktı.[6] IMU, Margulis'e Fields Madalyası verme kararında ısrar etmesine rağmen, Margulis'in Sovyet yetkilileri tarafından Sovyet çıkış vizesi reddedildi ve 1978 ICM'ye şahsen katılamamıştı.[6] Pontryagin ayrıca Sovyetler Birliği'ndeki birkaç kötü şöhretli siyasi kampanyaya, özellikle de Luzin olayına katıldı.

Yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Mackenzie, Dana (29 Aralık 2010). What's Happening in the Mathematical Sciences (İngilizce). American Mathematical Soc. ISBN 978-0-8218-4999-6. 
  2. ^ "The Maximum Principle of Optimal Control" (PDF). Universität Bielefeld. 16 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2022. 
  3. ^ a b O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Lev Pontryagin", MacTutor Matematik Tarihi arşivi 
  4. ^ "Л.С.Понтрягин. Жизнеописание". ega-math.narod.ru. 16 Mart 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2022. 
  5. ^ a b Pontryagin, LS (14 Eylül 1979). "Soviet Anti-Semitism: Reply by Pontryagin". Science. 205 (4411): 1083-1084. Bibcode:1979Sci...205.1083P. doi:10.1126/science.205.4411.1083. PMID 17735029. 
  6. ^ a b Olli Lehto (1998), Mathematics without borders: a history of the International Mathematical Union, Springer-Verlag, ss. 205-206 
  7. ^ Puckett Jr, W. T. (1940). "Book Review: Topological Groups". Bulletin of the American Mathematical Society. 46 (5): 382-385. doi:10.1090/S0002-9904-1940-07199-X. 
  8. ^ Massey, W. S. (1953). "Book Review: Foundations of combinatorial topology". Bulletin of the American Mathematical Society. 59 (2): 188-190. doi:10.1090/S0002-9904-1953-09702-6. 
  9. ^ Satzer, William J. (21 Ekim 2015). "Review of Foundations of combinatorial topology". MAA Reviews, Mathematical Association of America. 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Brauer, Fred (June 1964). "Review of Ordinary Differential Equations by L. S. Pontryagin". Canadian Mathematical Bulletin. 7 (2): 315-316. doi:10.1017/S0008439500027119.  page 316 24 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  11. ^ Blum, Edward Kenneth (December 1963). "Reviewed Work: The Mathematical Theory of Optimal Processes by Pontryagin, Boltyanskii, Gamkrelidze, Mishchenko". The American Mathematical Monthly. 70 (10): 1114-1116. doi:10.2307/2312867. JSTOR 2312867. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]