Leon Hanciyan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Leon Hanciyan
Doğum 1841
Ölüm 11 Temmuz 1947
Başladığı yer Osmanlı Ermenileri
Tarzlar Klasik Türk müziği
Meslekler Besteci

Leon Hanciyan (1841, İstanbul - 11 Temmuz 1947, İstanbul), Klasik Türk müziği saz ve söz eseri bestekarıdır. Eserlerinin çoğunun unutulmasına rağmen bir peşrev, üç saz semaisi, bir aksak semai ile onbeş kadar şarkısı biliniyor.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Leon Hanciyan, tahminlere göre 1841 yılında İstanbul’da Hasköy’ün Çıksalın semtinde doğdu.Leon Hancıyan hiç evlenmedi ve ölünceye kadar yalnız yaşadı. Hancıyan küçük yaşta iken ailesi Üsküdar’a yerleşti. Orta öğreniminin ardından girdiği Mekteb-i Tıbbiyye’nin dördüncü sınıfından ayrıldı, 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi’ne sağlık subayı olarak katıldı ve yüzbaşılığa kadar yükseldi. Daha sonra ordudan ayrılarak mûsiki çalışmalarına hız verdi. Sultan II. Abdülhamid döneminde Bulgaristan’a kaçıp Sofya Konservatuvarı’nda Türk mûsikisi okuttu. Bu arada Romanya ve Mısır’da bulundu. 1908’de İstanbul’a dönünce Dârülbedâyi, Şark Mûsikisi Cemiyeti ve Dârülelhan’ın kurucuları arasında yer aldı ve öğretici kadrosunda bulundu.[1]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk musiki derslerini papaz Kapriyel’den aldı ve Hamparsum notasını öğrendi. Türk Musikisini kendi ifadesine göre Zekai Dede, Mutafzade Ahmed Efendi,Yağlıkçızade Ahmed Efendi’den meşk etti. Hatta Dellazade İsmail Efendi ile Dede Efendi’yi de tanıdığını ileri sürmüştür. Bütün bunlardan başka müzikoloji ile uğraşarak Batı, Çin ve Japon musikilerini de incelediğini söylemiştir.Asıl ününü hanendelikde kazandı; bildiği eserlerin çokluğu ile tanındı. Başta Hacı Arif Bey olmak üzere çağdaşı olan bütün musikişinaslarla arkadaşlık etti. Hancıyan iyi bir keman, ud ve piyano icracısı idi, ayrıca bu enstrümanların öğreticiliğini de yapmıştır. Kilise müziğine ait besteleri de vardır. Bestelediği pek çok eser notaya alınmadığı için kaybolmuş, Hacı Ârif Bey’in yüzlerce eserini notaya alarak kaybolmaktan kurtardığı halde kendi eserleri için aynı hassasiyeti göstermemiştir. Yetiştirdiği talebeler arasında Lâika Karabey, Refik Fersan, Gabriel Ebeyan, Lemi Atlı, Zeki Ârif Ataergin ve Suphi Ziya Özbekkan bilhassa zikredilmelidir.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Ömrünün son yıllarını sıkıntılar içinde geçirerek 11 Temmuz 1947 tarihinde Bakırköy Akıl ve Ruh Hastalıkları Hastahanesi’nde öldü. Aynı semtte bulunan Ermeni mezarlığına gömüldü.[2]

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ferahnâk Saz Semaisi

Hicaz-Ah felek yıkdın dil-i âbâdımı

Hicazkâr-Feleğin ettikleri cânıma

Hicazkâr Saz Semaisi

Hüseyni-Gör bana felek neyledi

Hüseyni Saz Semaisi

Karcığar-Bilmem ki safâ neş’e bu ömrün neresinde

Şehnazbûselik Peşrev

Şehnazbûselik Saz Semaisi

Sûzidil-Cânâ gam-ı aşkınla perişan gezer oldum

Sûzidil Saz Semaisi

Sûzinak Peşrev

Sûzinak-Şemâ-i dildâre yaktım gönlümü şad âh ile

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "HANCIYAN, Leon - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2021. 
  2. ^ "Leon Hanciyan (1841-1947)". Esendere Kültür ve Sanat Derneği. 29 Haziran 2017. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2021.