Legnica Muharebesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Legnica Muharebesi

J. Paul Getty Müzesinde bulunan 1353 yılına ait Legnica savaşını tasvir eden ortaçağ el yazması.
Tarih9 Nisan 1241
Bölge
Sonuç Moğol zaferi
Taraflar
Moğol İmparatorluğu İttifak
Lehistan Krallığı
Tapınak Şövalyeleri
Hospitalier Şövalyeleri
Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu
Moravya Dükalığı
Bavyera Dükalığı
Töton Şövalyeleri
Komutanlar ve liderler
Baydar
Kadan
Orda Han
II. Henryk (ölü)
II. Şişman Mieszko
I. Wenceslaus
Güçler
3000[1]–8000[2] 2065–8088[1][3][4][5][6]
Kayıplar
Bilinmiyor Ağır[6]

Legnica Muharebesi Moğol İmparatorluğu ile müttefik Polonya ordusu arasında 9 Nisan 1241 yılında yapılmış muharebedir. Savaş sonucunda Moğollar kendilerinden daha üstün Polonya ordusunu yenmişlerdir.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

1241 Mart'ında, karargahı Karpat Dağlarında olan Moğol ordusu Avrupa'yı istila etmek için hazırlık yapmaktadır. Macaristan Kralı IV. Béla'ya gönderilen teslimiyet teklifi reddedilince Batu Han ve Sübedey'in hazırlamış oldukları plan doğrultusunda, ordu üç bölüme ayrılarak Avrupa sistematik olarak hızlı bir biçimde istila edilecektir. Cengiz Hanın torunları olan Baydar, Kadan ve Orda Han emrindeki birlikler, Polonya'ya girerek sırasıyla Lublin ve Sandomierz kentlerini talan ettikten sonra Kraków’u kuşatırlar. Yapılan Tursko Muharebesi ile şehir Moğolların eline geçmiştir. Wrocław kentini kuşattıkları sırada Moravya kralı I. Wenceslaus’un yaklaşık 50.000 kişilik ordusuyla birlikte kendilerine doğru yaklaştıklarını öğrenirler.[7] Polonya kralının da onlar için ordu hazırladığını öğrenen Baydar, iki ordunun birleşmesini sakıncalı olcağını düşünerek kuşatmayı kaldırır. Moğollar öncelikle birleşik Polonya ordusunu dağıtmak için harekete geçtiler ve iki ordu Legnickie Pole denilen mevkide karşılaştı.

Muharebe[değiştir | kaynağı değiştir]

Moğol atlı okçuları
Jan Matejko tarasından yapılan II. Henryk portresi

Moğol ordusunun temelini genel olarak atlı süvariler oluşturuyordu ve her savaşçının yedeğinde en az iki at bulunmaktaydı. Bu sayede çok uzak mesafeleri hızla kat ederlerdi. Savaş taktikleri ise Avrupa ordularının kullandıkları taktiklerden farklıydı. Sürekli birbirleriyle iletişim halinde olan ordu, çevik atları sayesinde ilk önce düşman ordusunu yorar sonra da bölerek imha ederdi. Baydar komutasındaki ordu iki tümenden (yaklaşık 20.000) oluşmaktaydı ve çoğunluk olarak atlı okçular bulunmaktaydı.

II. Henryk komutasındaki birleşik ordu 35.000 kişiydi; Silezyalı düklerden oluşturulan şövalyeler, II. Şişman Mieszko komutasındaki piyadeler ve Bavyeradan tedarik edilen paralı askerlerden oluşmaktaydı. Ayrıca ordu içerisinde Poppo von Osterna komutası altında Kutsal şövalyelerin bulunduğu küçük bir birlik de bulunmaktaydı.[8]

Baydar Legnickie Pole'de orduyu üç kısma ayırarak Kadan komutasındaki atlı okçuları vadinin sağındaki tepelerde, Orda Han komutasındaki atlı okçuları ise vadinin solundaki tepelerde gizlemiştir. Kendine ayırdığı zırhlı süvari birliği ise vadinin girişinde beklemekte idi. Düşman ordusuna karşı göndermiş olduğu öncü birliği (mangudai), ilk olarak rakibe büyük bir hızla saldıracak ardından aynı hızla geri çekiliyormuş gibi yapıp düşman ordusunu kurulan tuzağın içine çekecektir. Bu saldırı ve geri çekilme karşısında birleşik Polonya ordusunda bulunan şövalyeler, Moğolların dağılıp kaçtığını sanmışlar ve onları takibe başlayarak ana ordudan ayrılmışlardır. Vadinin içerisine girdikleri anda ise sağlı sollu tepelerde bulunan Moğol atlı okçuları tarafından kuşatılarak imha edilmişlerdir. Bu saldırı esnasında Moğollar sis bombaları kullanarak saldırı hareketlerini gizlemiş ve Polonya ordusunu şaşırtmışlardır. Arkadan yetişen piyadelerin işini bitirmekse ön cephede bulunan Baydar komutasındaki zırhlı süvarilere kalmıştır. Bu şiddetli saldırı karşısında dayanamayıp geri çekilmeye başlayan atlı şövalyelerden yoksun Polonya piyadeleri, arkalarını çeviren atlı okçuların sıkıştırması ile neredeyse tamamen dağıtılmıştır.[8]

Sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu galibiyetin ardından birleşik Polonya ordusunun imha edildiğini öğrenen I. Wenceslaus ordusunu geri çekerek Türingiya ve Saksonya bölgelerinden destek birlikler aramaya başlar. Moravya, Bohemya ve Silezya bölgelerini talan etmeye devam eden Baydar, Macaristan'da Mohi Muharebesine hazırlanan Batu Han tarafından gelen haberle güneye yönelmiştir.[9] Bu savaş Moğolların tarih sahnesine çıktıkları andan itibaren batıda ulaşabildikleri en uç nokta olması açısından önemlidir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b John France. Journal of Medieval Military History, Volume 8. Page 115. Article: "Numbers in Mongol Warfare", by Carl Sverdrup. Published 18 Nov 2010. 9781843835967
  2. ^ Tartar Relation, Giovanni da Pian del Carpine, ~1248. Page 80.
  3. ^ Jerzy Maroń. Koczownicy i rycerze. Najazd Mongołów na Polskę w 1241 roku na tle sztuki wojennej Europy XII i XIII wieku. Oficyna Wydawnicza Arboretum. Wrocław. 2001. 978-83-932793-2-6
  4. ^ Maroń's total includes 250 knights from Silesia, 36 Templar knights, 10 knights from Lesser and Greater Poland, 10 'guest' knights, and a handful heavy cavalry mercenaries
  5. ^ Wacław Korta. Najazd Mongołów na Polskę i jego legnicki epilog. Śląski Instytut Naukowy. Katowice. 1983. 83-00-00646-X
  6. ^ a b Burzyński, p. 24
  7. ^ Michael Kohn (2006). Dateline Mongolia: An American Journalist in Nomad's Land.
  8. ^ a b James Chambers. The Devil's Horsemen: The Mongol Invasion of Europe. Atheneum. New York. 1979
  9. ^ Michael Kohn (2006). Dateline Mongolia: An American Journalist in Nomad's Land