Küçük Deniz Kızı Ponyo

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ponyo
Japonca film afişi
YönetmenHayao Miyazaki
YapımcıToshio Suzuki
YazarHayao Miyazaki
OyuncularTomoko Yamaguchi
Kazushige Nagashima
Yūki Amami
George Tokoro
Yuria Nara
Hiroki Doi
Rumi Hiiragi
Akiko Yano
Kazuko Yoshiyuki
Tomoko Naraoka
MüzikJoe Hisaishi
Görüntü yönetmeniAtsushi Okui
KurguTakeshi Seyama
StüdyoStudio Ghibli
DağıtıcıToho
Çıkış tarih(ler)i19 Temmuz 2008 (2008-07-19)
Süre103 dakika
ÜlkeJaponya
DilJaponca
Bütçe¥3.4 milyar
(ABD$34 milyon)
HasılatABD$201,750,937[1][2]

Ponyo (崖の上のポニョ, Gake no Ue no Ponyo, Türkçe anlamı "Kayalıktaki Ponyo"), Türkiye'de yayınlanan adıyla Küçük Deniz Kızı Ponyo, yönetmenliğini Hayao Miyazaki'nin üstlendiği ve Studio Ghibli tarafından üretilen 2008 yılı Japon animasyon fantastik film. Miyazaki'nin Ghibli için yönettiği sekizinci ve toplamda onuncu filmidir. Tomoko Yamaguchi, Kazushige Nagashima, Yūki Amami, George Tokoro, Yuria Nara, Hiroki Doi, Rumi Hiiragi, Akiko Yano, Kazuko Yoshiyuki ve Tomoko Naraoka seslendirme kadrosunu oluşturmaktadır. Hikâye Ponyo adlı bir japon balığının Sōsuke adlı beş yaşında bir erkek çocuğunun arkadaşlığını kabulü ve bir kız çocuğu olma isteği üzerinedir.

Film Japonya'da 19 Temmuz 2008'de piyasaya sürülmüş, Birleşik Devletler ve Kanada'da 14 Ağustos 2009'da ve Birleşik Krallık'ta ise 12 Şubat 2010'da yayınlanmıştır.[3] Dünya çapında 201 milyon Amerikan doları hasılat elde etmiş[1] ve Japon Akademisi Yılın Animasyonu Ödülü dahil pek çok ödül kazanmıştır.[4]

Konu[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir denizcinin oğlu beş yaşındaki Sōsuke, annesi Lisa ile okyanus kenarındaki kayalıkta sakin bir hayat yaşamaktadır. Kaderi belirleyen bir günde Sōsuke, sahilde bir şişe ve onun içinde hapsolmuş güzel bir Japon balığı bulup onu kurtarır ve adına Ponyo koyar. Ama bu sıradan bir Japon balığı değildir. Usta bir sihirbaz ve bir deniz tanrıçasının kızı olan Ponyo, kendini genç bir kıza dönüştürmek için babasının sihrini kullanır ve hızlı bir şekilde Sōsuke'ye aşık olur, ama böyle güçlü büyü kullanımı dünyada tehlikeli bir dengesizliğe neden olur. Ay giderek yeryüzüne yaklaşır ve Ponyo'nun babası kızını bulmak için okyanusların kudretli dalgalarını gönderirken, iki çocuk dünyayı kurtarmak ve Ponyo'nun insan olma hayallerini yerine getirmek için ömür boyu sürecek olan maceraya atılır.

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Tomoko Yamaguchi rolü Lisa (リサ, Risa),[5][6] Himawari Evi'nde çalışan bakıcı. Disney'in İngilizce uyarlamasında Tina Fey tarafından seslendirilmiştir.
  • Kazushige Nagashima rolü Kōichi (耕一),[5][6] Lisa'nın kocası ve Koganeimaru'nun bir kaptanı. Disney'in İngilizce uyarlamasında Matt Damon tarafından seslendirilmiştir.
  • Yūki Amami rolü Granmamare (グランマンマーレ, Guranmanmāre),[5][6] Denizin Annesi olarak adlandırılan devasa bir yaratık. Disney'in İngilizce uyarlamasında Cate Blanchett tarafından seslendirilmiştir.
  • George Tokoro rolü Fujimoto (フジモト),[5][6] insanlara karşı kızgınlık barındıran bir büyücü. Fujimoto kötü bir varlık olarak tarif edilmemekten daha ziyade aşırı koruyucu ve yabancı düşmanlığı olan bir babadır. Kızı Ponyo'ya müdahale etmeye çalışır fakat Ponyo'yu uzaklara iter. Miyazaki günümüzün bu yaşlarındaki Japon babaları arasında yaygın olduğunu belirtmiştir. Disney'in İngilizce uyarlamasında Fujimoto karakteri Liam Neeson tarafından seslendirilmiştir. Tokoro ayrıca Suigyo (水魚)'ları (Fujimoto'nun dalga görünümlü minyonları) seslendirmiştir.
  • Yuria Nara rolü Ponyo (ポニョ),[5][6] ilk olarak Brunnhilde (ブリュンヒルデ, Buryunhirude) olarak adlandırılan Fujimoto ve Granmamare'nin kızı. Ponyo, Disney'in İngilizce uyarlamasında Noah Cyrus tarafından seslendirilmiştir.
  • Hiroki Doi rolü Sōsuke (宗介),[5][6] beş yaşındaki bir çocuk ve Lisa ve Kōichi'nin oğlu, Himawari İlköğretim Okulu'nda okumaktadır ("Himawari" Japoncada ayçiçeği anlamına gelen bir sözcüktür). Disney'in İngilizce uyarlamasında Frankie Jonas tarafından seslendirilmiştir.
  • Rumi Hiiragi rolü Genç Anne (婦人, Fujin),[5] 30'lu yaşlarındaki genç bir kadın. Disney'in İngilizce uyarlamasında Mona Marshall tarafından seslendirilmiştir (kredilerde adı rolüyle geçmemektedir).
  • Akiko Yano rolü Ponyo'nun genç kızkardeşleri (ポニョの妹達, Ponyo no Imōto-tachi).[5]
  • Kazuko Yoshiyuki rolü Toki (トキ),[5] akülü tekerlekli sandalye kullanan bir Himawari Evi sakini. Sık sık şikayetçi ve biraz huysuz olduğu zamanlarda bağımsız fikirli, kahramanlık niteliğini gösterir. Disney'in İngilizce uyarlamasında Lily Tomlin tarafından seslendirilmiştir.
  • Tomoko Naraoka rolü Yoshie (ヨシエ),[5] Himawari Evi sakinlerinden biri. Disney'in İngilizce uyarlamasında Betty White tarafından seslendirilmiştir.
  • Akiko Takeguchi rolü Noriko (範子),[5] Himawari Evi sakinlerinden biri. Disney'in İngilizce uyarlamasında Cloris Leachman tarafından seslendirilmiştir.

Oyuncu kadrosuna ayrıca, Disney'in İngilizce uyarlamasında listede görünmeyen Marsha Clark tarafında seslendirilen ve Himawari Evi'nde oturan, öncesinde genç bir kariyer kadını olan Kayo (カヨ) rolünde Tokie Hidari;[5] Nippon Televizyonu sunucusu ve kasırga hakkında bilgi veren muhabir, Disney'in İngilizce uyarlamasında Kurt Knutsson tarafından seslendirilen Muhabir (アナウンサー, Anaunsā)'yı seslendiren Shinichi Hatori de dahildir. Himawari Hemşirelik Okulu idarecileri Emi Hiraoka ve Nozomi Ōhashi, Kumiko (クミコ) ve Karen (カレン)'i seslendirir, İngilizce seslendirmeleri sırasıyla listede adı bulunmaya kadın oyuncular Jennessa Rose ve Colleen O'Shaughnessey tarafından yapılmıştır.

Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin senaristi ve yönetmeni Hayao Miyazaki, Hans Christian Andersen'in hikâyesi "Küçük Deniz Kızı"'ndan ilham aldığını ancak gerçek ilhamın bir öyküden daha soyut olduğunu söylemiştir.[7][8] Animasyon yönetmeni Katsuya Kondo ve sanat yönetmeni Noboru Yoshida ile beraber Miyazaki, Ponyo'da tamamen geleneksel animasyon kullanımına yönelik bazı hedefler belirleyip çekim planı sınırlamaları baskısı altında kalmadan animasyon ve sanat olanaklarını kullanmayı hedeflemiştir. Hem Yoshida'nın sanatının kalitesini ortaya koymayı hem de küçük bir çocuğun evreninin masumiyeti ve neşesini anmak istemiştir.[9] Ponyo'nun yapımı Mayıs 2006'da başladı[9] ama esas animasyonları aynı yılın Ekimi'nde başladı.[10]

Miyazaki Ponyo'ya içten el çizimi animasyonlarıyla dahil olmuştur. Deniz ve dalgaları bizzat kendisi çizmeyi tercih etmiş ve filmin böylesine önemli bir bölümünü ifade etme tecrübesinden keyif almıştır.[10] Filmde gösterilen detaylı çizimlerin seviyesi 170.000 ayrı görüntüdür—Miyazaki'nin filmi için bir rekor.[11]

Ponyo'nun adı, Miyazaki'nin dokunulduğunda gelebilecek "yumuşak, süngersi yumuşaklık" sesleri düşüncesine dayanan bir yansıma addır.[12]

Hikâyenin geçtiği deniz kenarı köyü Tomonoura tarafından, Miyazaki'nin 2005'te kaldığı Japonya'daki Setonaikai Milli Parkı'nda bulunan gerçek bir kente dayanarak tasarlanmıştır.[13] Set alanı ve hikâyenin bir kısmında Richard Wagner'in operası Die Walküre'den esinlenilmiştir.[14] Müzikler de Wagner'in operasına atıflar içerir. Sōsuke karakteri Miyazaki'nin oğlunun beş yaşındaki haline benzetilmiştir.[15] Sōsuke'nin adı ünlü Japon roman yazarı Natsume Sōseki'nin romanı Kapı'daki bir kahramanın adından alınmıştır.[14]

Sōsuke'nin babasının üzerinde çalıştığı geminin adı Koganeimaru'dur ve Studio Ghibli'nin Koganei, Tokyo'daki mekanına bir göndermedir.[16] Maru () gemi adları için kullanılan yaygın bir sonektir.

Miyazaki sonraki filminin Küçük Deniz Kızı Ponyo 2 olmasını istemiş ancak yapımcı Toshio Suzuki bunun yerine Rüzgar Yükseliyor olmasına ikna etmiştir.[17]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Film eleştirmenlerden oldukça olumlu tepkiler almıştır. Rotten Tomatoes filmin 159 eleştiri üzerinden %92 oranla "sertifikalı taze" olduğunu (146 "Taze", 13 "Çürük") ve 7.6/10 ortalama sonucunu bildirmiştir.[18] Fikir birliği "Miyazaki'nin en iyi filmi olmamasına rağmen Ponyo görsel olarak baş döndürücü bir masal, tatlı şiirsel yönü çocuklar ve Miyazaki'nin her yaştan sevenlerine hitap etmekte." şeklindedir. Metacritic, 29 eleştiri üzerinden 86/100 ortalama oran belirtmiştir.[19]

Birleşik Devletler ve Kanada'daki ilk yayın haftasında 927 sahnede 3,585,852$ gelir getirmiştir. Sahne başı gelir ortalaması 3,868$'dır.[20] Ayrıca Birleşik Devletler ve Kanada gişelerinde dokuz numarada açılmıştır.[20] Toplamda filmin Birleşik Devletler ve Kanada'da gişe getirisi 15,090,399$ olmuştur.[20] DVD ve Blu-ray'in yanı sıra DVD/Plush Toy paketi 2 Mart 2010'da piyasaya sürülmüştür.

The Japan Times filmi, beş üstünden dört yıldızla oylamış ve basit tematik unsurlarıyla görsel şemasını övmüştür. Ayrıca filmi Miyazaki'nin klasik animasyonu Komşum Totoro ile kıyaslamıştır.[21]

Anime Diet çevirilerin kalitesini "Öykü ve filmin özü profesyonel dublajla yeterli olandan daha iyi verilmiş ve Miyazaki'nin sunmak istediği katıksız haz ve neşeyi vermekten fazlasını yapmıştır." diyerek vurgulamıştır. "Ufak hız sorunları"ndan bahsedip Ponyo'ya %88 oranını vermiştir.[6] Ancak Japon adların İngilizce film versiyonunda telaffuzları karakterden karaktere değişiklik göstermiştir.

Venedik Uluslararası Film Festivali'ndeki eleştirmenler genel olarak filme büyük övgü sunmuştur.[22][23] The Times'tan Wendy Ide Ponyo hakkında "yeni yürümeye başlayan hiperaktif bir çocuğun anlattığı bir hikâye kadar karmaşık ve coşkun" yorumunda bulunmuş ve 5 yıldız üstünden 4 yıldız vermiştir.[24] Chicago Sun-Times'tan Roger Ebert filme oy verme skalasının en yüksek notu olan tam dört yıldız vermiş ve "Ponyo'yu tanımlayan bir kelime var, bu da tam olarak büyülü. Bu şiirsel, görsel olarak nefes kesen, tüm animasyon yapımcılarının en iyisinin çalışmasında tüm yetişkin ve çocuklara dokunacak bir büyü var. Harika ve hiç denenmemiş gibi: öyküsünü fantastik bir biçimde sunuyor." demiştir.[25]

Film Dentsu'nun "2008 Japon Hit Yapımları" listesinde Wii konsolundan sonra 2. olarak yer almıştır.[26]

Ödüller ve adaylıklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ponyo 65. Venedik Uluslararası Film Festivali'nde aday olmuştur.[27] Bologna Gelecek Film Festivali'nde, "dünya çapında sinema ustalarına mükemmel bir hayal gücü şekillendiren yüksek sanatsal ve ifade kalitesine sahip animasyonu" nedeniyle özellikle bahsedilmiştir.[28]

2009'da Ponyo, 8. geleneksel Tokyo Anime Ödülleri'nden beş ödülle dönmüştür. Ödüller arasında "Yılın Animesi" ve "En İyi Yerli Uzun Metraj Film" de vardır. Miyazaki En İyi Yönetmen ve En İyi Orijinal Hikâye ödüllerine, Noboru Yoshida ise En İyi Sanat Yönetmeni ödülüne layık görülmüştür.[29]

Film, Yılın Animasyonu ve Müzikte Üstün Başarı dalında 32. Japon Akademi Ödülü'nü kazanmıştır.[4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Ponyo (2009) 18 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Box Office Mojo (2009-11-05). Erişim tarihi: 2014-05-12.
  2. ^ Gake No Ue No Ponyo (Ponyo on the Cliff) (2009) 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Boxofficemojo.com. Erişim tarihi: 2014-05-12.
  3. ^ "'Ponyo on the Cliff by the Sea' brings in 15 billion yen during opening weekend". Japan News Review. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2016. 
  4. ^ a b "Ponyo, DMC Won Japan Academy Awards on Friday". Anime News Network. 23 Şubat 2009. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2009. 
  5. ^ a b c d e f g h i j k l "ja:映画「崖の上のポニョ」公式サイト - 作品のクレジット" (Japonca). Studio Ghibli. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2008. 
  6. ^ a b c d e f g "Review: Ponyo Dub, 88%". Anime Diet. 12 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2009. 
  7. ^ "Ponyo". Walt Disney Studios. 22 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2016. 
  8. ^ Fred Topel (12 Ağustos 2009). "Legendary animator Miyazaki reveals Ponyo's inspirations". Sci Fi Wire. 
  9. ^ a b Ghibli, p. 16
  10. ^ a b "Executive producer & former president of Studio Ghibli Suzuki Toshio reveals the story behind Ponyo". Ghibliworld. 19 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008. 
  11. ^ Kubota, Naoko (18 Ağustos 2008). "Miyazaki reels out adventure story". Nikkei Net Interactive. 4 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2008. 
  12. ^ Prokopy, Steve (3 Ağustos 2009). "Comic-Con '09: Capone Chats With The Mighty Hayao Miyazaki about his Latest, PONYO!!". Ain't It Cool News. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2009. 
  13. ^ "ja:宮崎駿監督最新作「崖の上のポニョ」イラスト独占入手" (Japonca). 報知新聞. 6 Mart 2008. 4 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2008. 
  14. ^ a b "ja:崖の上のポニョ公式サイト キーワード" (Japonca). Studio Ghibli. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2008. 
  15. ^ "The Ultimate Ghibli Collection Site—NEWS & UPDATES". GhibliWorld.com. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2010. 
  16. ^ "ja:スタジオジブリ 会社情報" (Japonca). STUDIO GHIBLI, Inc. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2009. 
  17. ^ "Producer: Miyazaki Wanted to Make 'Ponyo on the Cliff by the Sea II' Instead of The Wind Rises". Anime News Network. 1 Mart 2014. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2014. 
  18. ^ "Ponyo (2009)". Rotten Tomatoes. 22 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2010. 
  19. ^ "Ponyo". Metacritic. 1 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2010. 
  20. ^ a b c "Ponyo (2009)". Box Office Mojo. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2010. 
  21. ^ "It's kids' play for anime king". The Japan Times. 11 Temmuz 2008. 7 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2008. 
  22. ^ "Ponyo on Cliff by the sea - Recensioni dalla Critica - Trovacinema - Repubblica" (İtalyanca). La Repubblica. 14 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2008. 
  23. ^ "65ª Mostra internazionale del Cinema" (İtalyanca). 14 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2008. 
  24. ^ Wendy Ide (1 Eylül 2008). "Ponyo On The Cliff By The Sea". Londra: The Times. 16 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2008. 
  25. ^ Roger Ebert. "Ponyo On The Cliff By The Sea". Chicago Sun-Times. 26 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2009. 
  26. ^ "This year's Big in Japan: consumers rank 2008's attention-grabbing products". mdn.mainichi.jp. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2015. 
  27. ^ David Gritten Published: 12:01AM BST 31 Aug 2008 (31 Ağustos 2008). "telegraph". Londra: telegraph. 10 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2010. 
  28. ^ "Future Film Festival Digital Award at 65th Venice Film Festival". Future Film Festival. 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2008. 
  29. ^ 'Ponyo' tops anime awards, Schilling, Mark, Variety (2009-02-20)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Studio Ghibli (2009). The Art of Ponyo. Viz Media. ISBN 978-1-4215-3064-2. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]