İçeriğe atla

Kuzey Makedonya'nın dış ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kuzey Makedonya’nın 1991’deki bağımsızlığından bu yana dış ilişkileri, ülkenin NATO ve Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlara üyelik kazanma ve komşusu Yunanistan ile uzun zamandır devam eden, anayasal adı altında uluslararası tanınma kazanması çabalarıyla nitelenmiştir. Ülkenin adına yapılan itirazlar sebebiyle Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti geçici adlandırması altında Birleşmiş Milletlere ve diğer bazı uluslararası forumlara kabul edilmesi sağlandı. 2018 yılında Yunan ve Makedon hükûmetleri arasında varılan anlaşma uyarınca ülkenin adı Kuzey Makedonya olarak değiştirildi.[1]

Uluslararası tanınma

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzey Makedonya'nın dış ilişkileri
  tanınma ve diplomatik ilişkiler
  tanınma
Kuzey Makedonya ile diplomatik ilişkisi olmayan Avrupa ülkeleri.

Kuzey Makedonya, eski Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nden bağımsız olmasından on sekiz ay sonra 8 Nisan 1993'te Birleşmiş Milletler üyesi oldu. Bütün Birleşmiş Milletler üye ülkeleri şu anda Kuzey Makedonya’yı egemen bir devlet olarak tanıyor.

Ülkeyi tanıyan ve diplomatik ilişkiler kuran ülkeler ve kuruluşlar listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülkeyle resmi diplomatik ilişkisi olmayan ülkelerin ve varlıkların listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

İkili ilişkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ülke Resmi ilişki başlangıcı Notlar
 Mısır

Kuzey Makedonya'nın Kahire'de elçiliği var.[3]

 Güney Afrika Ekim 1995
  • Her iki ülke de Ekim 1995’te diplomatik ilişkiler kurdu.[4]
  • Güney Afrika, Kuzey Makedonya’da Yunanistan Atina’daki büyükelçiliği ile temsil edilmektedir.[4]
Ülke Resmi ilişki başlangıcı Notlar
 Arjantin
  • Arjantin, Kuzey Makedonya'da, Bulgaristan Sofya'daki elçiliğiyle temsil ediliyor.[5]
  • Kuzey Makedonya, İspanya Madrid'deki büyükelçiliği ile Arjantin’de temsil edilmektedir.[6]
 Belize 25 Ocak 1996

Her iki ülke de 25 Ocak 1996 tarihinde diplomatik ilişkiler kurdu.[7]

Brezilya 1998
 Kanada 4 Temmuz 1996
  • Kanada, Sırbistan Belgrad'daki büyükelçiliğinden Kuzey Makedonya'yı akredite etti ve ve Üsküp'te fahri konsolosluk açtı.[10]
  • Kuzey Makedonya'nın Ottawa'da elçiliği var.[11]
 Guyana 22 Eylül 2003

Her iki ülke de 22 Eylül 2003 tarihinde diplomatik ilişkiler kurdu.[12]

 Meksika 4 Ekim 2001
  • Kuzey Makedonya, Amerika Birleşik Devletleri Washington, D.C.’deki büyükelçiliğinden Meksika’yla ilişki kurmuştur.[13]
  • Meksika, Sırbistan'ın Belgrad kentindeki elçiliğinden Kuzey Makedonya'yla ilişkiler kurmuştur.[14]
 Panama 18 Nisan 2002

Her iki ülke de 18 Nisan 2002'de diplomatik ilişkiler kurdu.[15]

 Saint Vincent ve Grenadinler 15 Mayıs 2003

Her iki ülke de 15 Mayıs 2003 tarihinde diplomatik ilişkiler kurdu.[16]

 ABD Bakınız Amerika Birleşik Devletleri-Kuzey Makedonya ilişkileri
ABD Başkanı George W. Bush 2008’de Kuzey Makedonya’nın siyasi liderleriyle.

ABD ve Kuzey Makedonya mükemmel ikili ilişkilere sahipler.[17] ABD 8 Şubat 1994’te Kuzey Makedonya’yı resmen tanıdı ve iki ülke 13 Eylül 1995’te tam diplomatik ilişkiler kurdu. ABD İrtibat Bürosu Şubat 1996’da büyükelçiliğe yükseltildi ve ABD’nin Üsküp Büyükelçisi Temmuz 1996’da göreve geldi. ABD ile Kuzey Makedonya arasındaki siyasi ilişkilerin gelişmesi, iki devlet arasındaki diğer temasların birçoğunu başlattı. 2004 yılında, Amerika Birleşik Devletleri ülkeyi o zamanki anayasal adı altında tanıdı - Makedonya Cumhuriyeti olarak.

Ülke Resmi ilişki başlangıcı Notlar
 Ermenistan 27 Mayıs 1993

Her iki ülke de 27 Mayıs 1993'te ilişkiler kurdu.[18]

 Azerbaycan 28 Haziran 1995

Her iki ülke de 28 Haziran 1995’te diplomatik ilişkiler kurdu.[19]

 Çin 12 October 1993

12 Ekim 1993'te, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Hükûmeti ve Çin Halk Cumhuriyeti Hükûmeti (PRC), Kuzey Makedonya ile diplomatik ilişkiler kurduğunu ve PRC Hükûmeti'nin Çin ve Tayvan’ın tek yasal hükûmeti olduğunu açıkladı. Çin topraklarının devredilemez bir parçası olarak.[20]

 Hindistan 1996 Bakınız Hindistan-Kuzey Makedonya ilişkileri

Her iki ülke de 1996 yılında diplomatik ilişkiler kurdu.[21]

 Endonezya

Endonezya, Kuzey Makedonya'da, Bulgaristan Sofya'daki elçiliğiyle temsil ediliyor.[22]

 İsrail 7 Eylül 1995 Bakınız İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri

Her iki ülke de 7 Aralık 1995'te diplomatik ilişkiler kurdu.

 Japonya Mart 1994

Her iki ülke de Mart 1994’te diplomatik ilişkiler kurdu. Kuzey Makedonya 2013 yılında Tokyo'daki ilk yerleşik büyükelçiliğini açtı ve Kuzey Makedonya'nın ilk yerleşik Japonya Büyükelçisi Andrijana Cvetkovik oldu.[23]

 Kazakistan

İki ülke, politik, ekonomik, kültürel ve insani meseleler konusunda düzenli siyasi istişarelerde bulunuyor.[24]

 Kuzey Kore 11 Ekim 1993

Kuzey Makedonya ve Kuzey Kore, 11 Ekim 1993’ten itibaren diplomatik ilişki içindeler. Arkadaşça ilişkileri var. Kuzey Kore, Kuzey Makedonya'da Sofya'daki elçiliğiyle temsil edildi. Kuzey Makedonya, Güney Kore'nin (Kore, Rep) diplomatik ilişkilerinin bulunmadığı 191 BM üye devletinden (Küba ve Suriye ile birlikte) sadece üçünden biridir.[25] Ancak, Güney Koreli vatandaşların Kuzey Makedonya'da 90 günden daha az bir süre kalırlarsa vize almaları gerekmez.[26]

 Güney Kore

Kore Cumhuriyeti henüz Kuzey Makedonya ile diplomatik ilişkiler kurmamıştır, ancak her iki millet de gayri resmi ilişkilere sahiptir.[27]

 Maldivler

Her iki ülke de 13 Kasım 2000 tarihinde diplomatik ilişkiler kurdu.[28]

 Moğolistan 1995

Her iki ülke de 27 Haziran 1995’te diplomatik ilişkiler kurdu.[29]

   Nepal 1998

Her iki ülke de 6 Ocak 1998'de diplomatik ilişkiler kurdu.[30]

 Katar

Kuzey Makedonya’nın Doha’da bir elçiliği var.[31]

 Singapur 1995

Her iki ülke de 8 Mayıs 1995'te diplomatik ilişkiler kurdu.[32]

 Sri Lanka 1994

Her iki ülke de 1994 yılında diplomatik ilişkiler kurdu.[33]

 Tayvan 27 Ocak 1999

Buna rağmen, Kuzey Makedonya ve Çin Tayvan Cumhuriyeti (ROC) 27 Ocak 1999'da diplomatik ilişkiler kurdu.[34] Bu gelişme, Tayvan’ın Avrupa’daki diplomatik müttefiklerinin sayısını 1’den 2’ye çıkardı. Çin buna karşı çıktı ve misilleme olarak BM'nin UNPREDEP (barışı koruma gücü) görevini Kuzey Makedonya'daki görevini yenileyerek veto etti. 28 Nisan 1999'da Kuzey Makedonya Tayvan Taipei'de bir elçilik açtı.[35] Kuzey Makedonya Cumhuriyeti ve Çin 18 Haziran 2001'de ilişkilerini normalleştirdi.[36] Aynı gün, Tayvan, Kuzey Makedonya ile diplomatik ilişkileri kopardı.[35] Kuzey Makedonya ve Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki ortak tebliğde, “açıkça, dünyada bir tane Çin olduğu, Çin Halk Cumhuriyeti Hükümeti'nin bütün Çin'i temsil eden tek yasal hükümet olduğu ve Tayvan'ın Çin topraklarının vazgeçilmez bir parçası olduğu” vurgulandı.[36]

 Türkiye Bakınız Kuzey Makedonya-Türkiye ilişkileri

Tarihi ve kültürel ortaklıklar ve insani bağlar nedeniyle Kuzey Makedonya ve Türkiye arasında çok yakın ve dostane ilişkiler var.[37] Kuzey Makedonya 1991 yılında eski Yugoslavya’dan bağımsızlığını ilan ettikten kısa bir süre sonra Türkiye, Kuzey Makedonya’nın egemenliğini tanıyan ilk ülkeler arasındaydı.[38] İkili ilişkiler 26 Ağustos 1992'de kuruldu.[39] Kuzey Makedonya'nın Ankara'da bir elçiliği ve İstanbul'da bir başkonsolosluğu varken, Türkiye'nin Üsküp'te bir elçiliği ve Bitola'da bir başkonsolosluğu var.

 Türkmenistan 1996

Her iki ülke de 21 Haziran 1996’da diplomatik ilişkiler kurdu.[40]

 Birleşik Arap Emirlikleri

Kuzey Makedonya'nın Abu Dabi'de bir elçiliği var.[31]

 Özbekistan 31 Aralık 1994

Her iki ülke de 31 Aralık 1994'te diplomatik ilişkiler kurdu.[41]

 Vietnam 10 Haziran 1994
  • Her iki ülke de 10 Haziran 1994’te diplomatik ilişkiler kurdu.[42]
  • Kuzey Makedonya, Çin Pekin’deki elçiliği ile Vietnam’da temsil edilmektedir.[43]
  • Vietnam, Kuzey Makedonya'da, Bulgaristan Sofya'daki elçiliğiyle temsil edilmektedir.[43]
Ülke Resmi ilişki başlangıcı Notlar
 Arnavutluk

Son zamanlarda (Ağustos 2008) ülkeler arasında vizesiz harekete izin veren bir antlaşma imzaladılar. Her iki ülke de birbirlerinin etnik azınlıklarını kültürel, politik ve eğitim yönleriyle destekliyor. 2001'deki etnik çatışma sırasında, Arnavut hükûmeti barışçıl çözüme müdahale etmedi ve desteklemedi. Arnavutluk, Üsküp'ü "eski Yugoslavya Makedonya Cumhuriyeti"nin geçici referansı olarak kabul etti[44][45] EYMC olarak kısaltıldı.[46][47]

 Andorra 2009

Her iki ülke de 31 Temmuz 2009'da diplomatik ilişkiler kurdu.[48]

 Bulgaristan Bakınız Bulgaristan-Kuzey Makedonya ilişkileri

Bulgaristan-Kuzey Makedonya ilişkileri, Bulgaristan ile Kuzey Makedonya arasındaki ikili ilişkilere işaret etmektedir. 22 Şubat 1999 tarihli Ortak Deklarasyonda Bulgaristan ile Kuzey Makedonya arasında iyi komşuluk ilişkilerini yönetme kuralları kabul edildi ve 22 Ocak 2008 tarihinde Sofya'da imzalanan ortak bir mutabakatla yeniden onaylandı.[49] Bulgaristan ve Kuzey Makedonya hükûmetleri, Ağustos 2017'de iki Balkan ülkesi arasındaki ilişkileri güçlendirmek için bir dostluk anlaşması imzaladı.[50] Anlaşma 18 Ocak 2018'de Kuzey Makedonya Cumhuriyeti ve Bulgaristan Cumhuriyeti Parlamentosu tarafından onaylandı.[51]

 Danimarka Bakınız Danimarka-Kuzey Makedonya ilişkileri
 Estonya 2 Mart 1995

Her iki ülke de 2 Mart 1995 tarihinde diplomatik ilişkiler kurdu.[52]

 Yunanistan Bakınız Kuzey Makedonya-Yunanistan ilişkileri

Kuzey Makedonya ve Yunanistan'ın mükemmel ekonomik ve ticari ilişkileri var, Yunanistan ülkedeki en büyük yatırımcı. Prespa Anlaşması'na kadar, Kuzey Makedonya'nın eski isminin belirsiz statüsü Yunanistan ile uzun süredir devam eden bir anlaşmazlıktan kaynaklanıyordu. Anlaşmazlığın ana noktaları:[53]

  • Ülke adı: bkz. Makedonya adlandırma sorunu (çözüldü).
  • Ülke bayrağı: Yunan devleti sembolü olan Vergina Sun'ın 1992- 1995 yılları arasında kullanılan ilk ulusal bayrakta kullanılması (çözüldü).
  • Anayasal konular: anayasaya ilişkin ve Yunan topraklarında iddia olarak görülen bazı maddeler (çözüldü).

Adlandırma sorunu, 1993 yılında Birleşmiş Milletler'de kararlaştırılan bir uzlaşmaya "park edildi". Ancak Yunanistan, Cumhuriyet'i diplomatik olarak tanımayı reddetti ve 1995'te bayrak ve anayasa sorunları çözülene kadar süren ekonomik bir abluka uyguladı. Adlandırma sorunu, 2018'de imzalanan ve Şubat 2019'da yürürlüğe giren Prespa Anlaşması ile çözüldü.

 İzlanda
  • İzlanda, Kuzey Makedonya’da, Avusturya Viyana'daki büyükelçiliği ile temsil edilmektedir.[54]
  • Kuzey Makedonya, İzlanda’da İngiltere Londra'daki büyükelçiliği[55] ve Reykjavik’teki bir fahri konsolosluk aracılığıyla temsil edilmektedir.[56]
 Kosova Bakınız Kosova-Kuzey Makedonya ilişkileri

Kuzey Makedonya ve Kosova, esas olarak Kuzey Makedonya içinde yaşayan etnik Arnavut nüfustan kaynaklanan çok dostane ve samimi komşuluk ilişkilerine sahiptir. Ekim 2008'de Kuzey Makedonya, diplomatik ilişkiler kurma planı ile Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanıdı. Kosova, komşu ülkeyi eski anayasal adı olan Makedonya Cumhuriyeti ile tanıdı.[57] Yine Ekim 2008'de, ikisi arasındaki sınırın fiziksel bir ortak komite tarafından işaretlenmesinden sonra iki ülke arasında ikili bir anlaşma imzalandı.[58] Kosova ve Kuzey Makedonya, ticaret fırsatlarını, yatırım koşullarını kolaylaştırmak ve iyi komşuluk ilişkilerini geliştirmek için 2005 yılında bir Serbest Ticaret Anlaşması imzaladı. Makedon yatırımları, 17 Şubat 2008 tarihindeki bağımsızlığından bu yana Kosova'daki en büyük yatırımlardır.[59]

 Litvanya 18 Temmuz 1995

Her iki ülke de 18 Temmuz 1995’te diplomatik ilişkiler kurdu.[60]

 Malta 25 Ocak 2017

Her iki ülke de 25 Ocak 2017 tarihinde diplomatik ilişkiler kurdu.[61]

 Karadağ 14 Haziran 2006

Her iki ülke de 14 Haziran 2006’da diplomatik ilişkiler kurdu.[62]

 Norveç 1993

Her iki ülke de 1993 yılında diplomatik ilişkiler kurdu.[63]

 Romanya 11 Ocak 1995

Her iki ülke de 11 Ocak 1995 tarihinde diplomatik ilişkiler kurdu.[64]

 Sırbistan Bakınız Kuzey Makedonya-Sırbistan ilişkileri

Kuzey Makedonya ve Sırbistan'ın geleneksel olarak dostane ilişkileri var. Sırbistan ana ticaret ortağı ve komşusunu eski anayasal adı olan Makedonya Cumhuriyeti olarak tanıdı. Sırbistan'daki Makedonlar, Kuzey Makedonya'daki Sırplarla aynı nitelikte, ulusal bir azınlık. Ancak, Makedon Ortodoks Kilisesi'nin Sırp Ortodoks Kilisesi tarafından tanınmaması ve Makedonya'nın Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak kabul etmesi bu iki ülkenin ilişkilerini zedeliyor.

 Slovenya 12 Şubat 1992 Bakınız Kuzey Makedonya-Slovenya ilişkileri

Kuzey Makedonya ve Slovenya'nın çok yakın siyasi ve ekonomik ilişkileri var. Bir zamanlar SFR Yugoslavya'nın bir parçası olan iki cumhuriyet, 1991'de bağımsızlıklarını ilan ettiler (Haziran ayında Slovenya, Eylül ayında Kuzey Makedonya) ve birbirlerinin bağımsızlığını 12 Şubat 1992'de tanıdılar.[65] Her iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 17 Mart 1992 tarihinde kuruldu.[66] Slovenya, Kuzey Makedonya'nın egemenliğini, toprak bütünlüğünü, Avrupa entegrasyonunu ve vize serbestleştirmesini destekliyor.[65][67] Slovenya, Kuzey Makedonya'da önemli sayıda yatırım yaptı. 2007 yılında yaklaşık 70 milyon euro yatırım yapılmıştır.[68] Ocak 2009'da Makedonya başbakanı Nikola Gruevski, altyapı ve enerji projelerine Slovenya'dan daha fazla yatırım beklediğini açıkladı.[68] Makedonya pazarında 70'ten fazla Sloven şirketi var.[65]

  İsviçre 31 Ocak 1994

Her iki ülke de 31 Ocak 1994'te diplomatik ilişkiler kurdu.[69]

Ülke Resmi ilişki başlangıcı Notlar
 Avustralya 15 Şubat 1994
  • Her iki ülke de 15 Şubat 1994'te diplomatik ilişkiler kurdu.[70]
  • Avustralya, Sırbistan Belgrad'daki elçiliğinden Kuzey Makedonya'yla ilgili akredite verdi ve Üsküp'te fahri konsolosluk açtı.[71]
  • Kuzey Makedonya'nın Canberra'da bir elçiliği var.[72]
 Mikronezya Federal Devletleri 2004

Her iki ülke de 30 Kasım 2004’te diplomatik ilişkiler kurdu.[73]

 Yeni Zelanda
  • Kuzey Makedonya, Avustralya'nın Canberra kentindeki elçiliğinden Yeni Zelanda'yla ilgili diplomatik akredite verilmiştir.[74]
  • Yeni Zelanda, Kuzey Makedonya'yla ilgili diplomatik ilişkilerini İtalya Roma'daki elçiliklerinden yürütmektedir.[75]
 Samoa

Her iki ülke de 18 Ağustos 2005 tarihinde diplomatik ilişkiler kurdu.[76]

  1. ^ Kırbaki, Yorgo (12 Haziran 2018). "Sorun çözüldü: İşte o ülkenin yeni ismi!". Hürriyet. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018. 
  2. ^ ЕSTABLISHED FULL DIPLOMATIC RELATIONS OF THE REPUBLIC OF MACEDONIA 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: "The Republic of Macedonia established diplomatic relations with the European Union on the 29-th of December 1995."
  3. ^ "Home Africa". www.mfa.gov.mk. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  4. ^ a b "FYROM (Former Yugoslav Republic of Macedonia)". www.dirco.gov.za. 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  6. ^ "Home S America". www.mfa.gov.mk. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 30 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  8. ^ "Apresentação". sofia.itamaraty.gov.br. 13 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  9. ^ "Welcome to the web page of Macedonian Embassy in Brasilia". www.mfa.gov.mk. January 29, 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  10. ^ Government of Canada, Foreign Affairs Trade and Development Canada. "Embassy of Canada to Serbia". GAC. 23 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  11. ^ "Welcome to the web page of Macedonian Embassy in Ottawa". www.mfa.gov.mk. 16 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  12. ^ "Archived copy" (PDF). 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2016. 
  13. ^ "Welcome to the web page of Macedonian Embassy in Washington". www.mfa.gov.mk. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  14. ^ "Inicio". embamex.sre.gob.mx. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  16. ^ Trimmingham, Nodley. "Ministry of Foreign Affairs, International Trade, and Regional Integration - Ministry of Foreign Affairs, International Trade, and Regional Integration". www.foreign.gov.vc. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  17. ^ Makfax Agency United States of America congratulate President Ivanov on his inauguration and are looking forward to continuing of the excellent relations with Macedonia
  18. ^ "Archived copy". June 25, 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: April 11, 2017. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  20. ^ "Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China". 26 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015. 
  21. ^ "MINA Breaking News - Macedonia & India deepen relations". macedoniaonline.eu. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  23. ^ "Japan-Former Yugoslav Republic of Macedonia Relations (Basic Data)". Ministry of Foreign Affairs of Japan. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  24. ^ "Kazakhstan, Macedonia intend to enhance political and trade cooperation". 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  25. ^ "South Korea and Cuba taking steps toward establishing diplomatic relations". 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  26. ^ https://www.timaticweb.com/cgi-bin/tim_website_client.cgi?SpecData=1&VISA=&page=visa&NA=KR&AR=00&PASSTYPES=PASS&DE=MK&user=KLMB2C&subuser=KLMB2C[ölü/kırık bağlantı]
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  28. ^ "Archived copy". 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2015. 
  29. ^ "LIST OF STATES WITH DIPLOMATIC RELATIONS". 22 Temmuz 2011. 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  30. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  31. ^ a b "Home Asia". www.mfa.gov.mk. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  33. ^ "Macedonia seeks to intensify political dialogue with Sri Lanka". 28 Haziran 2018. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  34. ^ "中華民國外交部 – 全球資訊網 Ministry of Foreign Affairs, Republic of China (Taiwan)". 中華民國外交部 – 全球資訊網 Ministry of Foreign Affairs, Republic of China (Taiwan). 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015. 
  35. ^ a b "ROC Yearbook 2009". 12 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  36. ^ a b "Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China". 26 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015. 
  37. ^ Republic of Turkey – Ministry of Foreign Affairs 8 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  38. ^ Government of the Republic of North Macedonia 3 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  39. ^ Republic of North Macedonia – Ministry of Foreign Affairs 30 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  40. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  42. ^ admin. "- General Information about Countries and Regions". www.mofa.gov.vn. 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  43. ^ a b "Archived copy". April 25, 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2017. 
  44. ^ United Nations, A/RES/47/225 4 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., April 8, 1993
  45. ^ United Nations Security Council Resolutions 817 of April 7 and 845 June 18, 1993, see UN resolutions made on 1993 12 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  46. ^ "Diplomatic Representative of Albania, 30, FYROM". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2012. Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Albania 
  47. ^ FYROM on un.org
  48. ^ "Bilateral Affairs". www.exteriors.ad. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  49. ^ Bulgarian Policies on the Republic of Macedonia: Recommendations on the development of good neighbourly relations following Bulgaria’s accession to the EU and in the context of NATO and EU enlargement in the Western Balkans. Sofia: Manfred Wörner Foundation, 2008. 80 pp. (Trilingual publication in Bulgarian, Macedonian and English) 978-954-92032-2-6
  50. ^ "Bulgaria pledges to champion Macedonia's EU and NATO dreams". 2 Ağustos 2017. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  51. ^ "Macedonian Parliament Ratifies The Declaration of Cooperation With Bulgaria" (İngilizce). 15 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2018. 
  52. ^ "Macedonia - Ministry of Foreign Affairs". www.vm.ee. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  53. ^ Floudas, Demetrius Andreas; "A Name for a Conflict or a Conflict for a Name? An Analysis of Greece's Dispute with FYROM",". 24 (1996) Journal of Political and Military Sociology, 285. 1996. 27 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2008. 
  54. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  55. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  56. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  57. ^ "My Info Agent". March 9, 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015. 
  58. ^ "Macedonia, Kosovo agree on border demarcation". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015. 
  59. ^ "UNMIK, Focus Kosovo: Kosovo's Free Trade Agreements". 13 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  60. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  61. ^ "Министерство За Надворешни Работи". www.mfa.gov.mk. 5 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  62. ^ "Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija". www.mvpei.gov.me. 6 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  63. ^ "Norway in Serbia". Norgesportalen. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  64. ^ "Diplomatic Relations of Romania - Ministry of Foreign Affairs". www.mae.ro. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  65. ^ a b c Republic of Slovenia – Government Communication Office[ölü/kırık bağlantı]
  66. ^ "Macedonian Ministry of Foreign Affairs – Established full diplomatic relations with the Republic of North Macedonia". 30 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  67. ^ "Government of the Republic of North Macedonia". March 5, 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018. 
  68. ^ a b "Vecer Online". 1 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  69. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  70. ^ "Former Yugoslav Republic of Macedonia country brief". Department of Foreign Affairs and Trade. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  71. ^ "Australian Consulate in Skopje, Macedonia, Former Yugoslav Republic of". Department of Foreign Affairs and Trade. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  72. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2008. 
  73. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Nisan 2019. 
  74. ^ Trade, New Zealand Ministry of Foreign Affairs and. "Embassy of the former Yugoslav Republic of Macedonia". New Zealand Ministry of Foreign Affairs and Trade. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  75. ^ Trade, New Zealand Ministry of Foreign Affairs and. "New Zealand Embassy". New Zealand Ministry of Foreign Affairs and Trade. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  76. ^ "Countries with Established Diplomatic Relations with Samoa - Samoa Ministry of Foreign Affairs and Trade". 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018.