Kullanıcı:Madrox/Jerzy Josef

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Albay
Jerzy Josef
Jerzy Josef'in 1654 yılında çizilen portresi.
LakabıBüyük Albay (1655)
Kurtarıcı Leh (1654)
Doğum22 Eylül 1633
Kiev, Lehistan
Bağlılığı Lehistan-Litvanya Birliği
BranşıPiyade ve süvari albayı
Hizmet yılları1654-
RütbesiAlbay
Çatışma/savaşlarıSlutsk Muharebesi
II. Kuzey Savaşı

Jerzy Josef (d. 22 Eylül 1633) Lehistan soylularının bir üyesi ve albay.[1] Kral II. Jan Kazimierz Waza döneminde Tufan sırasında Leh kuvvetlerinde albay olarak görev yaptı.

Çocukluğu[değiştir | kaynağı değiştir]

Jerzy Josef, 22 Eylül 1633'te tüccar Radohir Josef'in ve Anna'nın oğlu olarak Kiev'de doğdu. O dönemde Kiev, Lehistan topraklarının bir parçası idi. 1649'da Hmelnitski Ayaklanması ile Lehlerden alındı ve Kazak Hetmanlığı'nın önemli bir kenti haline geldi. Jerzy, çocukluğunda babası ile birlikte hanlarda bira ve et ticareti yapıyordu. Babasından ticaret yapımını alım-satım işlerini öğrendi. Henüz 8 yaşındayken 1641'de annesi Anna'yı kaybetti. Annesinin ölümü üzerine çok üzülen babası 1643'te ölünce Jerzy, amcasının yanına Vilnius'a gitti. Amcası demirciydi. Özel kılıçlar üretiyordu. Jerzy amcasının yanında kaldığı süre doğrultusunda kılıç tutmasını ve savaş sanatını öğrendi. Bir yandan ticarete devam edip geçimini sürdürdü. 1645'te St. Anne's Kilisesinde din eğitimi gördü.

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Jerzy Josef, Lehistan-Litvanya Birliği ordusuna katıldıktan sonrasını gösteren çizim. (1654)

İçinde bulunduğu hayatı bir kenara bıraktı ve 28 Mayıs 1654'de henüz 21 yaşındayken kılıcını kuşanıp atına atladı ve maceraya atıldı.[2] Cebindeki altınlar ile paralı askerler tuttu ve İsveçli devriyelere baskınlar düzenledi. Elde ettiği ganimetleri sattı, bir yandan Polonya'da ün kazandı. 2 Haziran 1654'te Leh soylu Albay Andrej Kmicic tarafından çağrıldı. Genç olmasına rağmen ülkeye hizmeti için Zaporojya Kazakları'nın önem arz eden, Kazak hetmanı Bogdan Hmelnitski'nin Kazak alaylarını sefer için topladığı Vasilkov'u yağmalamasını emretti. 3 Haziran 1654'te 33 kişilik paralı askerlerden oluşan birliği ile Jerzy, Vasilkov'u yağmaladı. 4 Haziran 1654'te resmen Lehistan-Litvanya Birliği ordusuna katıldı.

Lehistan ordusuna katılması[değiştir | kaynağı değiştir]

Leh ordusuna katıldıktan sonra Jerzy, ülke içerisinde bir devriye birliği kurmasına izin verildi. 6 Haziran 1654'te Sviryai köyünü istiladan kurtardı ve köyün koruyucusu ilan edildi, köylü halk genç savaşçıya minnettar oldu.[3] Jerzy, Leh soylu albayları ile görüşmeye devam etti. Albaylardan biri ona emekli Albay Zagloba'yı bulup birlikte ordu için İsveç gerilerine akın etmesini önerdi. 8 Haziran 1654'te Lviv'de Albay Zagloba'yı buldu ve İsveç'e karşı savaşta yanına davet etti. Zagloba, Jerzy'nin yanında yer aldı ve birliğine katıldı. Jerzy Josef, Albay Zagloba ile Stockholm köylerine ve İsveçli askerlere akınlar düzenledi.

II. Kuzey Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

1655'te İsveç kralı X. Karl Gustav, Polonya-Litvanya Birliği'nin batı vilayetlerine saldırdı ve buraları işgal etti. Ülkenin doğu illerinin birçoğu zaten Rusya Çarlığı tarafından işgal edilmişti. Bunun sayesinde İsveç orduları hızlı bir ilerlemeye geçti. Kısa sürede Lehistan-Litvanya Birliği'nin kraliyet ordusu dağıldı ve ülke İsveç himayesine girdi. Polonya kralı II. Jan Kazimierz Waza ise kaçarak Habsburglara sığındı. Habsburg Monarşisi'nden aldığı destek ile ülkeye geri döndü. Ancak 16 Haziran 1655'te Leh başkenti Varşova İsveç tarafından işgal edildi.[4] Bu sırada Jerzy Josef, İsveç askerlerini elinde savaş esiri olarak tutuyordu. Kral II. Jan tarafından çağrıldı. 22 Haziran 1654, Jerzy İsveç devriye birliklerinden topladığı esirleri Kral'a teslim ederek II. Jan Kazimierz Waza'nın dikkatini çekti.[5] 26 Haziran 1655'te II. Jan, Jerzy'i Chestokhowa Kutsal Manastırı yağmalayan İsveçlileri durdurması için Jerzy'i gönderdi, elindeki birlik ile Jerzy manastırını kurtardı.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]