İçeriğe atla

Kuban Sovyet Cumhuriyeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kuban Sovyet Cumhuriyeti, 13 Nisan - 30 Mayıs 1918 tarihleri arasında eski Kuban Bölgesi sınırları içinde bulunan RSFSR'nin bir parçası olarak Rusya İmparatorluğu ve Rusya İç Savaşı'nın, Sovyet Cumhuriyeti'nin çöküşü sırasında bir devlet kurumudur . Başkenti Krasnodar'dır . İç Savaş ve yabancı askerî müdahalelerin patlak vermesi sırasında kurulan Kuban Sovyet Cumhuriyeti, yaklaşık bir buçuk ay boyunca var olan Karadeniz Sovyet Cumhuriyeti ile birleşerek, kısa bir süre (bir aydan biraz daha uzun süren) Kuban-Karadeniz Sovyet Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu. Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin selefi Kuban Halk Cumhuriyeti idi ve Kuban Bölgesel Konseyi ilan edildi ve Kuban Bölgesinde, Petrograd'daki silahlı ayaklanmanın sonucu olarak Geçici Hükûmetin devrilmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. Kuban'da Sovyet iktidarının kurulması, komşu Karadeniz eyaletindeki Sovyetlerin zaferi ve Birinci Dünya Savaşı'nın cephelerinden dönen Kazaklar da dahil olmak üzere askeri birimlerde devrimci duygularla kolaylaştırıldı. Kuban hükûmetinin kendi silahlı kuvvetlerini oluşturma girişimleri özellikle başarılı değildi, ancak Krasnodar'da Sovyet gücünün kurulmasını Mart 1918 ortasına kadar gerçekleştirebildi. Bolşevikler ve Sol Sosyal Devrimciler koalisyonu tarafından yönetilen bölge topraklarının devrimci güçlerin kontrolüne geçmesinden sonra meydana gelen Kuban Bölgesi II. Sovyetler Kongresi'nde (Nisan 1918) RSFSR'nin bir parçası olarak Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin ilan edildi. Ancak, genişleyen bir iç savaş zemininde gerçekleşti. İlk Kuban (“Buz”) seferi sırasında Don bölgesinde gönüllü ordu kuruldu Kuban'daki Sovyet rejimini devirmeye çalıştı, fakat Krasnodar'a yapılan saldırıda yenildi ve geri çekilmek zorunda kaldı. Nisan-Mayıs 1918'de Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin durumunun geçici olarak istikrara kavuşturulması, Sovyet hükûmetinin sosyalist dönüşümler (millileştirme vb.), Bölgedeki ekonomik durumu iyileştirmek ve ayrıca silahlı kuvvetleri (Kuzey Kafkasya'nın gelecekteki Kızıl Ordusu) inşa etme çabalarıyla karakterize edildi. Bununla birlikte, cumhuriyetteki iç siyasi durum yine de zor kaldı ve kötüleşme eğilimindeydi, bu da hem liderlik için yaşanan çatışmaları, hem de toprak sorununu çözmedeki fazlalıklar nedeniyle yerel Kazaklar arasında artan hoşnutsuzluk ile ilişkiliydi ve yaşanan bu durumların birçoğu Sovyet karşıtı ayaklanmalarla sonuçlandı. Bölgede Sovyet iktidarının kurulması mücadelesi sırasında ortaya çıkan Kuban ve Karadeniz'in birleşmesi eğilimi ve sonraki aylarda gerçekleşen, mantıksal çözümler Mayıs 1918'in sonunda gerçekleştirilebildi. Bu zamana kadar, Kuban ve Karadeniz Sovyet cumhuriyetlerinin askeri-stratejik durumu, Gönüllü Ordu ve Sovyet karşıtı hareketlerin tehdidi nedeniyle ve aynı zamanda Brest Antlaşması'nın koşullarını ihlal eden Alman müdahalesiyle bağlantılı olarak ciddi şekilde kötüleşti. 30 Mayıs'ta Kuban Sovyet Cumhuriyeti'nin varlığı sona erdi ve Karadeniz Cumhuriyeti ile birlikte birleşik Kuban-Karadeniz Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu.

Kuban'da Sovyet gücünün kurulması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Devrimin arifesinde ve Ekim ayından sonraki ilk aylardaki durum

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ataman A. AP Filimonov
L. L. bych
Yasama Konseyi'nin toplandığı Yekaterinodar Kış Tiyatrosu ( Krasnodar Filarmoni binasında bir tahta)

Petrograd'da silahlı bir ayaklanmanın sonucu olarak Bolşeviklerin zaferi hakkında bir mesaj alan Kuban Kazak ordusu A.P. Filimonov (12 Ekim 25, 1917'de seçilen) ve Geçici Kuban ordusu hükûmeti, Kuban bölgesi topraklarında tam güce sahip olacaklarını açıkladı. [1] Geçici Kuban Askeri Hükûmeti Nisan 1917'de Geçici Kuban Bölgesel Yürütme Komitesi üyeleri (Geçici Hükümet tarafından kontrol edilen bir yapı) ve Kuban Askeri konseyi (Kuban Bölgesi yerleşim yerlerinin yetkili temsilcilerinin kongresinden Nisan ayında düzenlenen bir kamu kuruluşu) üyelerinden oluşturulmuştur. [1] Haziran başından bu yana, bölgede Şubat Devrimi'nin başlamasından sonra ortaya çıkan yerel Konseylerin ve sivil komitelerin tasfiye süreci, Ataman yönetimi ve Astsubay yetkisi yeniden tesis edildi. [2] Temmuz krizinden sonra, bölgesel yürütme kurulu Kazakların baskısı altında kaldırıldı, Geçici Kuban askeri hükûmeti Kazak temsilcilerinin kontrolü altına girdi ve bölge Konseyi tasfiye edildi. [2] 7 Ekim - 12 Ekim 'de yapılan Kuban Ordusu II. Rada Kongresi, Yasama Radasını oluşturdu ve “Kuban Bölgesi'ndeki En Yüksek Otoriteler İçin Geçici Temel Hükümler” [К 1][1], Kazak ve diğer yerli halka (yayla ve yerli köylüler) ayrıcalık tanıyan ve işçilere ve yabancılara karşı ayrımcılık yapan bir karar aldı. Böylece, Ekim Devrimi'nin başlangıcında, Kuban'daki Kazakların aktif kısmı, bir sınıf Kazak cumhuriyeti kurulmasına yöneldi. 8 Kasımda bölgede sıkıyönetim ilan edildi, mitingler ve toplantılar yasaklandı. Krasnodar'da, askeri hükûmetin emriyle, posta ve telgraf büroları işgal edildi ve Sovyet eylemciler tutuklandı. Yaz aylarında dağılmayan Krasnodar Belediye Meclisi, iktidarın kendi eline geçtiğini açıkladı. Şimdiye kadar, Bolşevikler bunun içinde (ülke çapında gerçekleşen “Sovyetlerin Bolşevileşmesi” sürecinin bir parçası olarak) önde gelen nüfuz elde etmişlerdi. 15 Kasım'da, konsey mitinginin yürütme kurulu dağıldı. Aynı gün, bölgedeki Bolşevikler yasadışı bir konuma taşındı, 18 Kasım günü, Kızıl Muhafızların silahlı müfrezelerini eğitmek için bir yeraltı devrimci örgütü kuruldu.[1] 14-24 Kasım arasında, bir ay önce oluşturulan Kuban Yasama Konseyi'nin 1. oturumu Krasnodar'da yapıldı. Petrograd'daki iktidar değişikliği bağlamında Rada, L. L. Bych başkanlığındaki eski askeri hükûmet (adı iktidarın mülkiyet niteliğini üstlenen) yerine Kuban bölgesel hükûmetini (bölgenin tüm nüfusunun çıkarlarını temsil ettiği iddia edildi) kurdu. 14 Kasım I. Bölge sakinleri Kongresi açıldı. Bolşeviklerin temsilcileri Sovyet hükûmetini tanıma ve sıkıyönetimin kaldırılması yönünde bir karar önerdiler, ancak kongrenin büyük çoğunluğu Sosyalist Devrimciler ve Menşeviklere sempati duyarak bunu reddetti.[1] II. Yerleşik olmayan kongre 25 Aralık tarihinde açıldı ve Yasama Konseyi liderliği, çalışmalarını Rada'nın (22 Aralık tarihinde başlayan)[2] toplantıları ile birlikte organize etmeyi önerdi. Bu kongrenin amacı yerleşik olmayan nüfusu kendi tarafına çekmek ve ülkenin Bolşevikler karşısında yerel yönetimlerin sosyal tabanını güçlendirmekti.

Sovyet iktidarının kuruluşu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sonunda Kuban bölgesinde Sovyet gücünün kurulmasına katkıda bulunan iki temel devrimci duygu kaynağı, 1917'nin sonlarında Sovyet gücünün kazandığı komşu Karadeniz eyaleti ve I. Dünya Savaşı'nın cephelerinden Kuban'a dönen askeri birimlerdir. 16 Kasım 1917'de Tuapse'de 1 Aralık 1917 'de Novorossiysk'te Sovyet gücü kuruldu. 6 Aralık'tan 8 Aralık'a kadar, Bolşeviklerin hakimiyeti ile Merkez Yürütme Komitesi'ni seçen Novorossiysk'te Karadeniz Eyaleti İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri kongresi yapıldı. Aralık ayında, Kazak birimleri cepheden Kuban bölgesinin topraklarına geri dönmeye başlarken, bölgesel hükûmet onlara umutlarını güçlerinin gelecekteki askeri desteği olarak koydu. Ancak o dönemin Kuban basında yer alan açıklamalara göre, "önden dönen tek bir askeri birlik dahi hükümete uymadı." Ayrıca, hükûmet başkanı L. L. Bych, bölgenin daha sonraki Bolşevikleşme sürecine büyük katkıda bulunan bu kısımlar olduğunu kabul etmiştir [1] [К 2] . Bu koşullar altında Kuban Yasama Konseyi, daha sonra memurlar, öğrenciler ve müreffeh Kazaklardan Komutan V.L. Pokrovsky [1] komutasına giren kendi “ Kuban Bölgesi birliklerinin ” oluşumuna başladı. Bu birimlerin ekipmanları için Korenovskaya köyünde üs kuruldu [3] . Eski Rus İmparatorluk Ordusu diğer oluşumları da cepheden Kuban'a geldi. Özellikle, 1917 sonunda Kafkasya Cephesi'nden gelen 39. Piyade Tümeni, Armavir - Kavkazskaya - Tikhoretskaya hattı boyunca tren istasyonlarında yer aldı. Bölünmüş askerler Bolşeviklere belirgin bir şekilde sempati duydular. 2 bölgenin şehirlerinden ilki olan Armavir'e katılımlarıyla Sovyet iktidarı kuruldu. Ocak boyunca Sovyetler, Temryuk, Maykop'taki Tikhoretskaya istasyonunda bir dizi köyde iktidara geldi [1] .

Özel;
Genel;
Notlar;
  1. ^ Buna göre Kuban bölgesi Kuban Bölgesi, Kuban Askeri Konseyi Bölge Konseyi oldu.
  2. ^ Kaynağa göre, gazete teklifi Volnaya Kuban gazetesinden.