Korucutepe Höyüğü
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Korucutepe Höyük |
| il: | Elâzığ |
| İlçe: | Merkez |
| Köy: | Aşağı İçme |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | |
| Tescil No ve derece: | |
| Tescil tarihi: | |
| Araştırma yöntemi | Kazı |
Korucutepe Höyük, Elâzığ İl merkezinin 30 km doğusunda yer alan bir höyüktür. Höyük, Keban Baraj Gölü altında kalmadan önce 190 metre çapında ve 16 metre yüksekliğinde bir tepeydi.[1]
Kazılar
Höyük, 1967 yılında, Keban Barajı su toplama sahasında kalacak arkeolojik sitlerin saptanması amacıyla yapılan yüzey araştırmalarında belgelenmiştir. Bu alan içinde kalacağından 1968 – 1971 yılları arasında M. N. van Loon ve H. Güterbock başkanlığında kazı yapılmıştır. Daha sonra 1973 – 1975 yılları arasında Prof. Dr. Hayri Ertem başkanlığında sürdürülen kazılar yapılmıştır.[1]
Tabakalanma
Kazılarda höyükte 12 tabaka saptanmıştır. Bunlar eskiden yeniye göre şu şekildedir.[1]
- A evresi - Erken Kalkolitik Çağ
- B evresi - Geç Kalkolitik Çağ
- C evresi - Erken Tunç Çağı I-IIa
- D – E – F evreleri – Erken Tunç Çağı IIb-IIIa-IIIb
- G - H evreleri - Orta Tunç Çağı I-II
- I – J evreleri - Geç Tunç Çağı I-II
- K evresi – Demir Çağı
- L evresi - Ortaçağ
Buluntular
Erken Demir Çağı'nın ilk evrelerinde, Geç Kalkolitik Çağ'ın yapılarının kullanılmaya devam edildiği görülmektedir. Bu döneme ait çanak çömleğin Norşuntepe Höyüğü'nde bulunanlarla büyük benzerlik gösterdiği belirtilmektedir. Bıçaklar, oraklar, söğüt yaprağı şeklideki ok uçları gibi demir buluntular oldukça dikkat çekicidir.[1]
Kazılarda, ikisi dikdörtgen, biri silindirik olmak üzere üç mühür bulunmuştur. Bu mühürlerden birinin üzerinde Urartu tarzı bir kanatlı cin betimlemesi vardır.[1] Diğer yandan söz konusu mühürlerde Mitanni üslubu görülmektedir. Bu bağlamda bölgenin, Hitit Dönemi'ndeki adıyla İşuva Ülkesi'nin, hem Hitit, hem de Mitanni yerleşimleriyle ticari ilişkiler içinde olduğu kabul edilmektedir.[2]
Eski Hitit Dönemi'yle ilişkili görülen surların yangın geçirdiği anlaşılmaktadır. Kazı başkanı bu yangını Hitit – Hurri çekişmesine bağlamaktadır.[3]
Yerleşmenin Kalkolitik Çağ tabakalarında Halaf ve Obeyd benzeri çanak çömlek ele geçmiştir. Bu çanak çömleklerin Toroslar'ın güneyinden getirildiği kabul edilmektedir.[4]
Değerlendirme
Korucutepe Höyük, özellikle bir Hitit yerleşimi olarak önem kazanmaktadır. Bu bölge Hitit Dönemi'nde İşuva Ülkesi olarak bilinmektedir. Bu bölgenin güney sınırını kabaca Murat Nehri çizmektedir. Batı ve güneybatı sınırı ise Fırat tarafından çizilir. Güneydoğu sınırı çok belirgin değildir, Yukarı Mezopotamya düzlükleri ve Yukarı Dicle Havzası'na kadar uzandığı söylenebilir.[1]
Bölgedeki Korucutepe, Norşuntepe, Tepecik / Makaraz Tepe, Tülintepe, Könk gibi yerleşmelerin, civarlarındaki küçük köylerden daha hızla geliştikleri, böylece onlar üzerinde hakim bir konuma ulaştıkları, mimari gelişimlerinin izlenmesinden anlaşılmaktadır.[5] Korucutepe'nin E evresi, yani Erken Tunç Çağı içinde bulunduğu bölgenin belki de yönetsel merkezi olduğu ileri sürülmektedir.[6]
Korucutepe'de Erken ve Geç Kalkolitik Çağ evreleri A ve B evreleri olarak görülür. Bu evrelerden elde edilen buluntuların 14C ile tarihlendirmesi MÖ 5.370 – 3.800 tarihlerini vermektedir.[7]
Kaynakça
- ^ a b c d e f TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları
- ^ Turgut Yiğit, Tarih Öncesi ve Hitit Döneminde İşuva Bölgesi Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi Cilt: 17 Sayı: 28 – Sh.: 239
- ^ Tarih Öncesi ve Hitit Döneminde İşuva Bölgesi, Sh.: 242-243
- ^ Tarih Öncesi ve Hitit Döneminde İşuva Bölgesi, Sh.: 235
- ^ Turgut Yiğit, Tarih Öncesi ve Hitit Döneminde İşuva Bölgesi, Sh.: 238
- ^ Turgut Yiğit, Akadlar Devrinde Anadolu'nun Siyasi Yapısı - Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 40, 3-4 (2000), 13-28 – Sh.: 18
- ^ Burçin Erdoğu, Karşılaştırmalı Tablolara Göre Anadolu Kronolojisi