Konyalı Amfilokius

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Konyalı Amfilokius
Kilise Babası, Kapadokya Babaları
Doğum339/340
Caesarea, Kapadokya
Ölüm403
Konya
KutsayanlarDoğu Ortodoks Kilisesi
Oryantal Ortodoksluk
Roma Katolik Kilisesi
Anglikanizm
Lütercilik
YortuDoğu Ortodoks Kilisesi: 23 Kasım; Roma Katolik Kilisesi: 22 Kasım

Konyalı Amfilokius (339/340, Caesarea-Kayseri – 403, İconium-Konya) İconium’lu bir piskopos. Hieronymus, ismini Kapadokyalı Kilise Babaları listesine dahil eder. Yortusu Katolik Kilisesi’nde 22 Kasım, Ortodoks Kilisesi’nde 23 Kasım'dır.[1]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kapadokyalı, zengin ve nüfuz sahibi Hristiyan bir ailenin oğludur. Antakya’da, Grek ve pagan olan Libanios’tan hukuk eğitimi almıştır.[2] Amfilokius, arkadaşı ve kuzeni olan Nenizili Gregorios’un yanında dini bir hayata yönelmeden önce Konstantinopolis’te avukatlık yapmıştır.[3]

Kısa bir süre içinde Kayseri’li Basil’in etki çemberine girmiştir, Basil’in Kayseri’de kurduğu Hristiyan "Fakirler Şehri"nin bir üyesi olduğu düşünülmektedir. 374 yılında Konya’nın piskoposu olmuştur, muhtemelen Konya'ya Basil tarafından atanmıştır. Basil’in 379'da ölümüne kadar kendisine kilise işlerinde yardım etmiştir.[4] Ardından Nenizili Gregorios ile yakın ilişkiler kurmuş, kendisine 381 yılındaki Konstantinopolis Konsili'nde eşlik etmiştir, aynı konsilde Hieronymus ile tanışmış ve diyalog kurmuştur. (De Vir. Ill., c. 133).[5]

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Amfilokius ’un çoğu eseri kayıptır.[6]

  • Sekiz vaazı günümüze ulaşmıştır, bunlardan birisi İsa’nın tapınakta sunumu bayramı ile ilgili bilinen en eski vaazdır. Bu bayram, Yeni Antlaşma’daki Luka İncili’nin ikinci bölümünde anlatılmaktadır ve Katolik ve Ortodoks Kiliselerinde Şubat ayının 2’sinde kutlanmaktadır.[7]
  • Vaazlarına ek olarak Konya konsiline yazdığı bir risale ve Macedonian sapkınlığına karşı Likya piskoposlarına yazdığı sinodik mektup (Episloa Synodica) vardır.[5]
  • Polemik incelemesi Sahte Çilecilik Üzerine eseri, Lykaonia kırsalında yayılmış olan ‘Enkratitler' ve ‘Apotatikler’lerin inanç ve pratiklerini hedef alarak yazdığı bir eserdir. 370’li yılların ikinci yarısında yazıldığı düşünülmektedir.[8]

Temel teolojik fikirleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Amfilokius’un teolojisi tipik olarak Nazians’lı Gregorios, Nissali Gregorios ve Kayserili Basil’in adımarını takip etmektedir. Fikirinin temel özgünlüğü Üçlü Birliği ilişkiler olarak tanımlamasında yatmaktadır. Üçlü-Birliksel düşüncesinin yanı sıra, Amfilokius ayrıca ileri dönemlerde kullanılan Mesihsel terminolojideki ‘hipostaz’ fikirini öngörmüştür. Mesih’in insan doğası üzerine ısrarı, Mesih’in iki irade ve doğası olduğu fikrine varmasını sağlamıştır.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Konyalı aziz Amfilokius". 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition. A: G: Gibson (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 365 Cilt 1 ISBN 07876-4005-0. 
  3. ^ Patrology. Johannes Quasten (İngilizce). Christian Classics INC. 1986. s. 296 Cilt 3 ISBN 0-87061-086-4. 
  4. ^ İdem. s. 296. 
  5. ^ a b İdem. s. 297. 
  6. ^ Encyclopedia of Early Christianity. Michael P. McHugh (İngilizce). Garland Publishing ING. 1998. s. 46 ISBN 0-8153-3319-6. 
  7. ^ Patrology. s. 299. 
  8. ^ İdem. s. 298. 
  9. ^ "St. Amphilochius of Iconium". 13 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.