Kokborok dilbilgisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Kokborok dil bilgisi sayfasından yönlendirildi)

Kokborok, Çin-Tibet dillerinden bir Tibet dilidir. Hindistan ve Bangladeş'te konuşulur. Kokborok dil bilgisi de Kokborok dilinde konuşabilme ve yazabilmeyi sağlayan kurallar bütünüdür.

Sözcük dizilişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Olumlu cümlelerdeki başlıca dizilişler şöyledir:

a) Özne Tamamlayıcı

     Naisok              chwrai kaham.
    (Naisok)              (erkek çocuğu iyi).
     Naisok iyi bir çocuktur.

b) Özne Nesne Yüklem

     Naisok              mai            chao.
    (Naisok)           (pirinç)          (yemek).
     Naisok pilav yer.

c) Sahiplik Özne Soru

     Nini                mung              tamo?  
    (Senin)              (isim)             (ne)
     İsmin nedir?

d) Özne Soru Fiil

      Nwng            tamoni bagwi      phai?
     (Sen)            (ne için)        (gelmek)
      Neden geldin?

e) Özne Fiil+Soru

     Nwng             thangnaide?
    (Sen)             (gidecek?)
     Gidecek misin?

f) Özne Fiil+Emir kipi

     Nwng            thangdi.
    (Sen)            (gitmek)
     Git.

Cinsiyet[değiştir | kaynağı değiştir]

Kokborok'ta dört cinsiyet vardır, eril, dişil, nötr ve ortak cinsiyetler. Dişi olabilecek sözcükler dişil, erkek olabilecek sözcükler eril, hem erkek hem de dişil olabilecek sözcükler ortak, ne erkek ne de dişi olabilecek sözcükler de nötr cinstendir. Örneğin;

   borok - (adam) - eril
   bwrwi - (kadın) - dişil
   chwrai - (çocuk) - ortak
   buphang - (ağaç) - nötr

Sözcüklerin cinsiyetlerini değiştirmenin çeşitli yolları vardır: Farklı sözcükler kullanmak.

    bwsai - koca     bihik - bayan eş
    phayung - erkek kardeş  hanok - kız kardeş
    kiching - arkadaş (erkek)      mare - arkadaş (kadın)

Eril sözcüğün sonuna in eki eklemek. Eğer eril sözcük a ile bitiyorya bu harf bu eklemeden sonra düşer.

    sikla - genç adam   sikli - genç kadın
    achu - büyük baba   achui - büyük anne

Eril sözcüğün sonuna jwk eklemek.

    bwsa - erkek evlat    bwsajwk - kız evlat
    kwra - kayın peder    kwrajwk - kayın valide

sa, chwla, jua gibi eklerle biten sözcüklerin büyük çoğunluğu eril, ma, jwk, bwrwi ekleri eklenen sözcüklerin de büyük çoğunluğu dişildir..

    pun - keçi    punjua - erkek keçi    punjuk - dişi keçi
    tok - kümes hayvanı    tokchwla - horoz    tokma - tavuk
    takhum - kuğu   takhumchwla - erkek ördek   takhumbwrwi - ördek