Koka ağacı
| Koka ağacı | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Erythroxylum coca
Lam. |
Koka ağacı (Erythroxylon coca), Erythroxylaceae (kokaağacıgiller) familyasından Bolivya, Peru, Cava ve Sri Lanka gibi tropik bölgelerde yetişen, 1-2 metre boyunda çalı tipli bir ağaççık.
Çiçekleri küçük ve sarımtraktır. Meyveleri tek çekirdekli olup kırmızı kiraza benzer. Yaprakları kokain ve başka maddeler taşır. Kurutulmuş yapraklarına koka adı verilir. And Dağlarında yabani olarak yetişmekle beraber, yaprakları için özel olarak da yetiştirilmektedir.
Kullanımı
Müessir madde olarak tanen, uçucu yağ ve alkaloidler taşır. Alkaloit miktarı % 0,7-2 arasında değişir. Kokain ve tuzlar, bilhassa küçük cerrahi müdahalelerde mevziî (lokal) anestezik olarak kullanılmaktadır. Koka yapraklarının uyarıcı ve kuvvet verici özellikleri de vardır. Amerika'nın bazı bölgelerinde, yerli halk tarafından koka yapraklarını çiğnemek adet haline gelmiştir.
Koka ağacı çok sert bir yapıya sahip olması sebebiyle meraklıları tarafından çok iyi bilinen ve kıymetli olan koka tesbihi yapımında kullanılır. Bu tesbihler Osmanlı'da da kullanılmıştır.