Kitâb-ı Me’kûlât

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kitâb-ı Me’kûlât
ÜlkeOsmanlı İmparatorluğu
DilOsmanlıca
TürYemek kitabı

Kitâb-ı Me’kûlât (Yiyecekler Kitabı), Osmanlı dönemine ait yemek kitabıdır. Kitâb-ı Me’kûlât yemek kitabı Manisa İl Halk Kütüphanesinde 1848/1 numarası ile kayıtlıdır. Kitâb-ı Me’kûlât yemek kitabı olmasını yanında çeşitli hastalıklara karşı ilaç olarak kullanılacak şerbet ve macun tariflerini de içermektedir. Kitabın yazarı hakkında her hangi bir bilgi bulunmamaktadır. İmla ve dil özellikleri incelendiğinde kitabın 16. yüzyılda yazıldığı düşünülmektedir.[1] Beş farklı kitaptan oluşturulmuş bir mecmuanın içinde bulunmuştur. Diğer kitaplar Muhtasar Terceme-i Câmi’u’l-Müfredât, İhtiyârât-ı Bedî’î, Muhtasar-ı Tıbb ve Makâle fî Tedâriki’l-Hata fî Te’dîbi’t-Tıbbdır.[2] İhtiyârât-ı Bedî’î ve Muhtasar-ı Tıbb Muhammed b. Mahmûd Şirvânî tarafından yazılmıştır.

Kitap 116 başlıktan oluşmaktadır. Tüm tarifler “Bab-ı …” başlığı ile başlamaktadır.[1]

Kitâb-ı me'kûlât: Bilinmeyen Bir Osmanlı yemek kitabı olarak yayınlanmıştır. Kitabın editörlüğünü Günay Kut yapmıştır. 2017 yılında Ruhun Gıdası Kitaplar tarafından yayınlanmıştır.[3]

Kitâb-ı Me’kûlât (Yiyecekler Kitabı), Nesrin Altun tarafından yeniden düzenlenerek yazılmıştır. Kutlu yayınlarından Kitâb-ı Me’kûlât (Yiyecekler Kitabı) olarak 2021 yılında yayınlanmıştır.[1]

Yemekler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Bab-ı Terkib-i Me’müniyye
  • Bab-ı Terkib-i Muhallebi
  • Bab-ı Terkib-i Reşidiyye
  • Bab-ı Terkib-i Zerbedül
  • Bab-ı Terkib-i Nergisiyye Dane
  • Bab-ı Terkib-i Kafahiyye
  • Bab-ı Terkib-i Dane-i Birinc
  • Bab-ı Terkib-i Siyah Dane
  • Bab-ı Terkib-i Sir-Dane
  • Bab-ı Terkib-i Zerde
  • Bab-ı Terkib-i Zirva
  • Bab-ı Terkib-i Butancana
  • Bab-ı Terkib-i Ekşi Aşı
  • Bab-ı Terkib-i Temüriyye
  • Bab-ı Terkib-i Kapama-yı Makiyan
  • Bab-ı Terkib-i Nohüdab
  • Bab-ı Terkib-i Keşkül-i Kabak
  • Bab-ı Terkib-i Kalye-yi Gezer
  • Bab-ı Terkib-i Çerb-i Şirin
  • Bab-ı Terkib-i Rummaniyye
  • Bab-ı Terkib-i Hatab
  • Bab-ı Terkib-i Serengüşti
  • Bab-ı Terkib-i Dane-i Kırma
  • Bab-ı Terkib-i Dolma-yı Piyaz
  • Bab-ı Terkib-i Hurüzmiyye
  • Bab-ı Terkib-i Tutunganiyye
  • Bab-ı Terkib-i Fıstuk Herisesi
  • Bab-ı Terkib-i Tuffahiyye
  • Bab-ı Terkib-i Seferceliye-yi Hayva
  • Bab-ı Terkib-i Temr-i Hindi
  • Bab-ı Terkib-i Yağvani-yi Rum
  • Bab-ı Terkib-i Basaliyye
  • Bab-ı Terkib-i Tud Aşı
  • Bab-ı Terkib-i Karasiyye
  • Bab-ı Terkib-i Buresiyye
  • Bab-ı Terkib-i Erişte
  • Bab-ı Terkib-i Garbiyye
  • Bab-ı Terkib-i Gülac
  • Bab-ı Terkib-i Sumakiyye
  • Bab-ı Terkib-i Çobaniyye
  • Bab-ı Terkib-i Cengal
  • Bab-ı Terkib-i Kabak Dolması
  • Bab-ı Terkib-i Kavurma-yı Kabakiyye
  • Bab-ı Terkib-i Borane-yi Bağ Yaprağı
  • Bab-ı Terkib-i Biryan-ı Bağ Yaprağı
  • Bab-ı Terkib-i Tabaka-yı Ispanak Pidesi
  • Bab-ı Terkib-i Favniyye
  • Bab-ı Terkib-i Mastafa
  • Bab-ı Terkib-i Hay Hay
  • Bab-ı Terkib-i Cevziyye
  • Bab-ı Terkib-i Nardeng Aşı
  • Bab-ı Terkib-i Senbüse
  • Bab-ı Terkib-i Mahic
  • Bab-ı Terkib-i Mahmüdiyye
  • Bab-ı Terkib-i Handakıyya
  • Bab-ı Terkib-i Makiyan
  • Bab-ı Terkib-i Lahmi ‘ale’l-’acün
  • Bab-ı Terkib-i Tava-Biryan
  • Bab-ı Terkib-i Alma Dolması
  • Bab-ı Terkib-i Armud Dolması
  • Bab-ı Terkib-i Kaymak Katuğı
  • Bab-ı Terkib-i Lahmiyye
  • Bab-ı Terkib-i Mantı
  • Bab-ı Terkib-i Paluẕe
  • Bab-ı Terkib-i Gil Halva
  • Bab-ı Terkib-i Alma Şarabı
  • Bab-ı Terkib-i Şarab-ı Hayva
  • Bab-ı Terkib-i Çevariş-i Hazır Alma
  • Bab-ı Terkib-i Çevariş-i Sükar
  • Bab-ı Terkib-i Şarab-ı Hummaṣ
  • Bab-ı Terkib-i Şarab
  • Bab-ı Terkib-i Şarab-ı Turunc
  • Bab-ı Terkib-i Limün-ı Hasiyyet Heme Dilme
  • Bab-ı Terkib-i Alma Murabbası
  • Bab-ı Terkib-i Hayva Murabbası
  • Bab-ı Terkib-i Egir Murabbası
  • Bab-ı Terkib-i Şakakul
  • Bab-ı Terkib-i Berşa’işa
  • Bab-ı Terkib-i Tiryak-ı Arba’a
  • Bab-ı Terkib (Tiryak-ı Arba’a)
  • Bab-ı Terkib-i Keşir Ma’cün
  • Bab-ı Terkib-i Gül Şarabı ve Benefşe Şarabı
  • Bab-ı Terkib-i Gül Suyı
  • Bab-ı Terkib-i Gülbeşeker
  • Bab-ı Terkib-i Benefşe-yi Hamire
  • Bab-ı Terkib-i Gülengübin
  • Bab-ı Terkib-i Benefşe-yi Naziliyye
  • Bab-ı Terkib-i Nardeng
  • Bab-ı Terkib-i Habb-ı Aman
  • Bab-ı Terkib-i Nev’-i Diger(Nardeng)
  • Bab-ı Terkib-i Koruk Bekmezi
  • Bab-ı Terkib-i Nardeng
  • Bab-ı Terkib-i Kara Tut
  • Bab-ı Terkib-i Rüye-yi Siyah Ṭut
  • Bab-ı Terkib-i Koruk Suyı
  • Bab Hükema Böyle Huy etmişlerdür
  • Bab-ı Terkib-i Alma Şarabı ve Alma Ṣuyı
  • Bab-ı Terkib-i Şarab-ı Tuffah-ı Gülabi
  • Bab-ı Terkib-i Devaü’l-Misk
  • Bab-ı Terkib-i Ağaç Kavunı
  • Bab-ı Terkib-i Gavzuban
  • Bab-ı Terkib-i Oğul Otı
  • Bab-ı Terkib-i Ayruk Suyı
  • Bab-ı Terkib-i Isırğuye
  • Bab-ı Terkib İç Ağrısıyiçün
  • Bab-ı Terkib-i Şarab-ı Resan
  • Bab-ı Terkib Sidügi Yolında veya kasuğında taş olsa
  • Bab Bir Kimsenün Sidügi Yolı Dutulsa
  • Bab Bağlu İse
  • Bab Isıtma İçün
  • Bab Kabz İçün
  • Bab İshal İçün
  • Bab ‘İlac budur
  • Bab-ı Terkib-i Ceşiyye
  • Bab-ı Terkib-i Kafahiyye
  • Bab-ı Terkib-i Sabüriyye[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Altun, Nesrin. Kitāb-ı Me'kulāt (Yiyecekler Kitabı). 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  2. ^ "Kitâb-ı Me'kûlât Bilinmeyen Bir Osmanlı Yemek Kitabı" (PDF). İletişim. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  3. ^ Kut, Günay (2017). هذا کتاب مأکولات: bilinmeyen bir Osmanlı yemek kitabı. Ruhun Gıdası Kitaplar. ISBN 978-605-83796-7-1.