Kendi kendinin sahibi olan ağaç

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kendi Kendinin Sahibi Olan Ağacın Oğlu, 2005

Kendi kendinin sahibi olan ağaç, efsaneye göre kendisinin ve kökünden 2.4 m uzaklıkta bulunan bütün arazinin yasal sahibi olan bir beyaz meşe ağacıdır. Aynı zamanda Jackson Meşesi de denilen ağaç Amerika'nın Georgia eyaletinde yer almaktadır. Asıl ağaç 1942 yılında ölmüştür fakat palamutlarından yeni bir fidan yetiştirilip aynı yere dikilmiştir. Şimdiki ağaç bazen Kendi Kendinin Sahibi Olan Ağacın Oğlu olarak adlandırılır. İki ağaç da çeşitli ulusal yayınlarda yer almıştır ve ağaçların bulunduğu alan bir kent simgesi olmuştur.

Efsane[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağacının bilinen ilk hikâyesi Athens Weekly Banner gazetesinin 12 ağustos 1980 tarihli "Deeded to Itself" başlıklı makalesinden gelmektedir. Makalede ağacın Albay Wiliam Henry Jackson'ın arazisinde yer aldığı belirtilmektedir. William Jackson, James Jackson'ın oğluydu (Amerikan Devriminde bir asker ve aynı zamanda kongre üyesi, senatör ve Georgia eyaletinin valisiydi.) ve oğlunun adı da James Jackson' dı (Kongre üyesi ve Georgia Yüksek Mahkemesi'nde başyargıçtı.). William Jackson kongre üyesi olan Jabez Young Jackson'ın kardeşiydi. Söylenene göre Jackson' ın çocukluk anılarını canlandırdığı için ağaca değer verdiği ve onu korumak istediğinden dolayı ağacı be çevresindeki araziyi kendi kendine tapuladı. Bazı söylentilere göre bu işlem 1820 ve 1832 yılları arasında gerçekleşti. Gazete makalesine göre tapuda: "Ben, Clarke eyaletinden W. H. Jackson birinci taraf ve Clarke eyaletinden bu meşe ağacı diğer taraf: görüldüğü üzere, bahsi geçen W. H. Jackson bahsi geçen ağaca karşı olan sevgisinden ve onu koruma arzusundan dolayı bahsi geçen meşeye ağacın kendisinin ve çevresinde bulunan arazinin sahipliğini vermektedir." yazmaktaydı.

Kendi Kendinin Sahibi Olan Ağaç'ın hikâyesinin bu gazete makalesiyle başladığı ya da makaleden önce bir halk hikâyesinin parçası olup olmadığı belirsizdir. Makalenin yazarı 1890 yılında bu hikâyeyi bilen, hala yaşayan birkaç kişi olduğunu yazmıştır.[1]

Kendi Kendinin Sahibi Olan Ağaç' ın hikâyesi yaygın olarak bilinmektedir ve neredeyse her seferinde gerçekmiş gibi anlatılmaktadır. Fakat sadece bir insan Jackson'ın ağaçla olan sözleşmesini gördüğünü iddia etmiştir. Çoğu yazar bu sözleşmenin kaybolduğunu ve artık bulunmadığını hatta hiç böyle bir sözleşme olmadığını düşünmektedir. Bu tarz bir sözleşme gerçek olsaydı bile yasal bir geçerliliği olmazdı. Genel ahkam hukukunda mülkün tapusunu alan kişi bu tapuyu almak için gerekli olan yasal yeterliliğe sahip olmalıdır. Ayrıca mülk alıcıya teslim edilmeli ve yine alıcı tarafından alınmalıdır.

W. H. Jackson aslında ağacın karşısında bulunan Dearing Sokağı'ndaki mülkün sahibiydi. Çünkü günümüzde Dearing Sokağı 226 numaralı bölge 19. yüzyılda 14 numaralı arazi olarak bilinmekteydi. Fakat ağaç 15 numaralı arazinin üzerinde bulunmaktaydı. Jackson ve eşi Mildred J. A. Cobb'la birlikte mülklerini1832'de Dr. Malthus Ward'a sattılar. Aynı yıl bir lehvada ağacın tapusunun kendisine verildiği tarih olarak belirtilmiştir. Clarke Eyaletinin emlak indekslerinde Jackson'ın mülkü ne zaman ya da kimden aldığıyla ilgili bir gösterge yoktur fakat o bölgedeki arazilerin çoğunun Binbaşı James Meriwether'a ait olduğu söylenmektedir. Jackson yetişkinliğinde ağacın yakınında yaşamış olsa bile çocukluğu aslında Jefferson Eyaleti'nde geçmiştir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Kendi Kendinin Sahibi Olan Ağaç'ın yaşamına 16. yüzyıl ve 18. yüzyıl tarihleri aralığında bir tarihte başladığı tahmin edilmektedir. Ağaç bazıları tarafından Athens'daki en büyük ağaç olarak ve Amerika'daki en ünlü ağaç olarak kabul edilmekteydi. Ağaç, bölge 19. yüzyılın ortalarında bir yerleşim alanına çevrilmeye başlanmadan önce burada bulunmaktaydı. Ağacın bitişiğinde bulunan konut Dominie Evi olarak bilinmekteydi ve 1883 yılında Waddel Sokağı'na inşa edilmişti ve yirmi yıl sonra günümüzdeki yerine taşınmıştı.

1906 yılında ağacın bulunduğu toprak erozyona uğramaya başlamıştı. George Foster Peabody yeni toprak almak, ağacın anısına bir tablet yapmak ve ağacın etrafına sekiz granit direk tarafından desteklenen zincir barikat kurmak için gerekli masrafları karşıladı. Bu çabalara rağmen söylenene göre ağaç 1907 yılında bir kar fırtınası sırasında büyük hasar gördü. Ağacı kurtarmak için birçok şey denense de ağaç çürümeye başlamıştı ve kalıcı olarak zayıflamıştı.

Asıl ağaç 9 Ekim 1942'de uzun süren bir düşüşün ardından yıkıldı. Kötü olan durumu yıllardır biliniyordu ve yıkılmasından sonra birkaç gün içinde ağacın palamutlarından yetiştirilen bir "oğul" yerini almak için yola çıkmıştı. Bir söylentiye göre ağaç yıkılmadan birkaç yıl önce çürümeye kurban giderek ölmüştü. Ağaç yıkıldığında 30 m yüksekliğindeydi ve yaşının 150 ile 400 arasında olduğu tahmin edilmekteydi. Başka bir söylentiye göre ağaç 1 Aralık 1942'de yaşlılığa ve hastalığa değil de kuzey Georgia'nın çoğunu harap eden, geniş çapta hasara ve birkaç insanın ölmesine neden olan şiddetli bir fırtınaya kurban giderek yıkılmıştır.

Kendi Kendinin Sahibi Olan Ağacın Oğlu[değiştir | kaynağı değiştir]

Asıl ağacın vefatından sonra, küçük arsası dört yıl boyunca boş kaldı. Athens Genç Kadınlar Bahçe Kulübü üyesi Elizabeth Magill'in oğlu Dan Magill kulübe eskisinin yerine yeni bir ağaç bulmalarını önerdi. Birkaç yerli ölen meşenin palamutlarından fideler yeriştirdiler. Kaptan Jack Watson'ın bahçesinde yetişen 1.5 m uzunluğundaki fidenin meşenin yerini alabilecek en uygun aday olarak seçildi. Fideyi taşıma operasyonu Georgia Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nden Roy Bowden ve Bahçıvanlık Bölümünden öğrenciler tarafından gerçekleştirildi.

Yeni ağaç 4 Aralık 1946'da bir resmi törenle yerine dikildi. Athens belediye başkanı Robert L. McWhorter törene başkanlık yaptı ve Presbiteryan Kilisesi'nin papazı Dr. E.L. Hill kısa bir dua etti. Watson ailesi de Bahçe Kulübü'nün temsilcileri olarak törendeydiler. Kulüp başkanı Patsy Dudley boşluğu süresince harap hale gelen ağacın arazisinin bakımını üstleneceklerini belirtti.[2] Yeni ağaç taşıma için 3 metre olacak şekilde budandı ve yeni yerine taşındı. Bu ağaç yasal olarak olmasa da asıl ağacın varisi olarak kabul edilmiştir. Bu yüzden genelde asıl ağaçla aynı ada sahip olsa da bazen Kendi Kendinin Sahibi Olan Ağacın Oğlu olarak adlandırılır. 2006 yılında ağaç 15 m uzunluğuna ulaşmıştı. 4 Aralık 1996 yılında Bahçe Kulübü yeni ağacın dikilişinin ellinci yılını kutlamak için bir tören düzenledi. Çocukluğunda ağacın dikilmesini öneren Dan Magill bu törene başkanlık yaptı.

Kendi Kendinin Sahibi Olan Ağaç tarihten ziyade bir efsane olsa bile bu ağaç Athens'ın en çok bilinen ve sevilen sembollerinden biri oldu. Gezi rehberlerinde sıkça bulunan ağaç, bazı yayınların baskılarında birkaç sefer yer aldı.[3]

Tabletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağacın bulunduğu arazide iki taş tablet yer almaktadır. Birisi eskimiş ve köşelerinden birini kaybetmişken diğeri ona nazaran daha yeni görünmektedir. İki tablette de W. H. Jackson'ın ağaçla olan sözleşmesinin bir kısmının hukuk dilinin ilk ağızdan bir sevgi beyanına çevrilmiş hali bulunmaktadır :

BU AĞACA BESLEDİĞİM
BÜYÜK SEVGİ VE KORUNMASI İÇİN DUYDUĞUM
BÜYÜK ARZU SEBEBİYLE
AĞACIN ÇEVRESİNDEKİ 8 FEETLİK ARAZIYİ,
TÜM KENDİ MÜLKİYETİ İLE BİRLİKTE
KENDİSİNİN ÜZERİNE DEVREDİYORUM

Yıpranmış tabletin sol alt köşesine bir pirinç plaka iliştirilmiştir:

Genç
Kadınlar Bahçe Kulübü
Tarafından dikilen
Kendi Kendinin
Sahibi olan
Ağacın
Oğludur
1946

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Deeded to Itself" (August 12, 1890).
  2. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ABH1946 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ Edward Meyer, Vice President for Exhibits and Archives, Ripley Entertainment Inc (October 26, 2006).