Kenai Yarımadası

Vikipedi, özgür ansiklopedi
20.53, 17 Temmuz 2016 tarihinde Kudelski (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17374259 numaralı sürüm ({{lang}} → {{dil}} AWB ile)
Kenai Yarımadası
Kenai Yarımadası

Kenai Yarımadası (Şablon:Dil-en), Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin güney kıyılarında Güneymerkezî Alaska bölgesinde Cook Inlet ile Alaska Körfezi arasında yer alan, Eskimo halklarından Supikler ve Alaska Atabasklarından Denağinalarca meskun olan yarımada.

Adlandırma

Kenai Yarımadası (Kenai Peninsula, Kenay Peninsula) ve Kanaiskiland (1802) adları muhtemelen Cook Inlet için 1790 larda kullanılan Rusça Kenayskaya adından gelir[1].

Çugaç Yarımadası (Chugach Peninsula, Tschugatsk Halbinsel) adı ise 1850 yılında kullanılmıştır[1].

Yaghenen adı da kullanılmıştır[1].

Halklar

Yarımada Yupik Eskimolarından Çugaçlar olarak da bilinen Doğu Supiklerinin Unegkurmiut ile Yalegmiut kabilelerinin ve Alaska Atabasklarından Aşağı Denağinaca lehçesini konuşan Denağinaların (Kenaitze; Supikçe Kenaayuq) dört kabilesinin (Kahtnuht’ana: Kenai River Dena'ina, Q’es Dudilent Ht’ana: Skilak Lake Dena'ina, Sqilan Ht’ana: Kenai Lake Dena'ina, Tsaht’ana: Kenai Mountains Dena'ina) toprağıdır.

Yarımadanın kuzeyde iç kısımdaki Cook Inlet tarafına bakan büyük kısmı Denağinaların, güneyde dış kısımdaki Alaska Körfezine bakan nispeten küçük kısmı ise Supiklerin toprağıdır[2].

Tarih

Binlerce yıldır Denağina Atabaskları ile Supik Yupiklerinin bir arada yaşadığı yarımadaya Rus Alaskası döneminde 1789 yılında keşfetmek ve haritalandırmak için gelen ilk Avrupalı Gerasim İzmaylov (Герасим Григорьевич Измайлов; 1745 - 1795) adlı Rus denizcidir.

Coğrafya

Kenai Nehri ve Kenai Dağları, Haziran 2008
Kenai Nehri ve dağlar, Ağustos 2003
Havadan firuze (türkuaz) renkli görünen Skilak Gölü

Yarımada, Chugach Dağlarından 240 km güneybatıya uzanır. Alaska'nın en büyük kenti olan Anchorage'ın hemen güneyinden başlar, batıda Cook Inlet, doğuda ise Prince William Sound tarafından anakaradan ayrılır. Yarımadanın çoğu Kenai Peninsula Borough ilçesi sınırlarındadır. Alaska Körfezi yakınlarında yarımadanın güneydoğusunda omurga gibi yükselen ve çoğu Kenai Fjords National Park milli parkı sınırları içinde kalan, buzullarla kaplı Kenai Dağlarının en yüksek yeri 2.130 m dir. Cook Inlet tarafında kuzeybatı kıyıları ise tersine çok sayıda göl ve gölcükle nokto gibi bezenmiş düz ve bataklık arazidir. Skilak Gölü ve Tustumena Gölü gibi büyük göller bulunur. Nehirleri içinde Pasifik sombalığı üreme yerlerinden Kenai Nehri ile Rus Nehri, Kasilof Nehri ve Anchor Nehri sayılabilir. Çoğu Kachemak Bay State Park içinde bulunan Kachemak Bay Cook Inlet içindedir. Doğu ve güney bölgelerinde Sargent Icefield ve Harding Icefields gibi birçok buzul bulunur.

İklim

Nispeten bol yağışlı hafif bir kıyı iklimine sahiptir. Alaska'nın günümüzde tarım yapılabilen ender yerlerinden biridir. Saman yapılabilecek kadar büyüyebilen otların ve diğer bazı bitkilerin yetişmesine olanak tanr.

Fauna

Sığın, Amerikan kara ayısı ve Kuzey Amerika boz ayısı yarımadada yaşayan en büyük memelilerdir.

Yerleşimler

Yarımada üzerinde Seward, Soldotna, Kenai, Cooper Landing, Homer gibi kasaba ve şehirler yer alır.

Doğal kaynaklar ve ekonomi

Yarımadada doğal gaz, petrol ve kömür yatakları bulunur. Bunun yanı sıra bol ticari ve kişisel balıkçılık da yapılmaktadır. Turizm avcı ve balıkçılar ile kılavuzluk hizmetleriyle önemli bir sanayii durumundadır.

Kaynakça

Dış bağlantılar