Kedi koronavirüsü
| Kedi koronavirüsü | |
|---|---|
| Sınıflandırma | |
| UVTK sınıflandırması | |
| Familya | Alphacoronavirus 1 |
Kedi koronavirüsü (FCoV), dünya çapında kedileri enfekte eden pozitif sarmallı bir RNA virüsüdür.[1] Alphacoronavirus 1 türünden bir koronavirüstür. İki farklı formu vardır: bağırsakları enfekte eden kedi enterik koronavirüsü (FECV) ve kedi enfeksiyöz peritonit (FIP) hastalığına neden olan kedi enfeksiyöz peritonit virüsü (FIPV). Kedi koronavirüsü, mutasyon geçirerek FIP'e (Kedilerin enfeksiyöz peritonitisi) neden olabilir.
Kedi koronavirüsü genellikle bir kediden dışkıyla dökülür ve fekal-oral yolla diğer kedilere bulaşır.[2] Birden çok kedinin bulunduğu ortamlarda, tek kedili ortamlara kıyasla bulaşma hızı çok daha yüksektir.[1]
Yaygınlık[değiştir | kaynağı değiştir]
Kedi koronavirüsü dünyadaki neredeyse tüm kedi popülasyonlarında bulunur. Bilinen tek istisna, çalışmaların test edilen kedilerde hiçbir FCoV antikoru bulunmadığı Falkland Adaları ve Galapagos'tur.[3][4]
Viroloji[değiştir | kaynağı değiştir]
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kedi enterik koronavirüsü, olgun gastrointestinal epitel hücrelerinin enfeksiyonundan sorumludur.[5] Bu bağırsak enfeksiyonunun birkaç dışa dönük belirtisi vardır ve genellikle kroniktir. Virüs, sağlıklı taşıyıcının dışkısıyla atılır ve dışkının polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) veya rektal numunelerin PCR testi ile saptanabilir.[5]
Gruplar halinde yaşayan sokak kedileri, ortak bir çöp tenekesine yapılan ziyaretler sırasında virüsün farklı suşlarını birbirlerine bulaştırabilir. Bazı kediler virüse karşı dirençlidir ve enfeksiyondan ve hatta taşıyıcı olmaktan kaçınabilirken, diğerleri FECV taşıyıcısı olabilir.[5] Taşıyıcılar kendiliğinden iyileşebilir, ancak kazanılmış bağışıklık kısa olabilir ve sağlıklı ancak kalıcı, boşaltım taşıyıcıları olan bir grupta yaşıyorlarsa, genellikle birkaç hafta içinde yeniden enfekte olabilirler. Bazı kediler asla iyileşmez ve boşaltım aşaması kalıcı olarak kalır.
Kedi enfeksiyöz peritonit virüsü (FIP) ve Kedi enfeksiyöz peritonit[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir enterositi enfekte eden virüste rastgele hatalar meydana geldiğinde, virüsün FECV'den FIP'e mutasyona uğramasına neden olduğunda virüs kedil bulaşan peritonit virüsü (FIPV) haline gelir.[5] FIP ölümcül, tedavisi olmayan bir hastalığa neden olur: kedi enfeksiyöz peritoniti (FIP).
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Taharaguchi (2012). "Prevalence of Feline Coronavirus Antibodies in Japanese Domestic Cats during the Past Decade". Journal of Veterinary Medical Science. 74 (10): 1355-8. doi:10.1292/jvms.11-0577. PMID 22673084. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "taharaguchi" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Hartmann (2005). "Feline infectious peritonitis". Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice. 35 (1): 39-79. doi:10.1016/j.cvsm.2004.10.011. PMC 7114919 $2. PMID 15627627.
- ^ Addie (2012). "Quarantine protects Falkland Islands (Malvinas) cats from feline coronavirus infection". Journal of Feline Medicine and Surgery. 14 (2): 171-176. doi:10.1177/1098612X11429644. PMID 22314098.
- ^ Levy (2008). "Infectious Diseases of Dogs and Cats on Isabela Island, Galapagos". Journal of Veterinary Internal Medicine. 22 (1): 60-65. doi:10.1111/j.1939-1676.2007.0034.x. PMC 7166416 $2. PMID 18289290.
- ^ a b c d Rottier (2005). "Acquisition of Macrophage Tropism during the Pathogenesis of Feline Infectious Peritonitis is Determined by Mutations in the Feline Coronavirus Spike Protein". Journal of Virology. 79 (22): 14122-30. doi:10.1128/JVI.79.22.14122-14130.2005. PMC 1280227 $2. PMID 16254347. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Rottier" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)