Kazakistan'da siyaset

Kazakistan'ın devlet yapısı, (Kazakça: Қазақстан Республикасының Үкіметі, Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti) üniter anayasal başkanlık cumhuriyeti'dir. Şu anki Kazakistan Cumhurbaşkanı, Kasım Cömert Tokayev, devlet ve hükûmet başkanı'dır. Yasama organı hem hükûmete hem de iki meclise verilir.

Temmuz 2015'te Kazakistan, Dünya Ekonomik Forumu tarafından derlenen Hükûmet Verimlilik Endeksi'nde 50. oldu.^[1] Dünya Bankası Grubu tarafından hazırlanan 2016 Dünya Kalkınma raporuna göre, Kazakistan e-Gov gelişim derecelendirmesinde 193 ülke arasında 28. oldu.

Yürütme[değiştir | kaynağı değiştir]

Makam	Ad Soyad	Parti	Görev Başlangıcı
Cumhurbaşkanı	Kasım Cömert Tokayev	Amanat	20 Mart 2019
Başbakan	Alihan İsmailov	Amanat	5 Ocak 2022

Cumhurbaşkanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhurbaşkanı her beş yılda bir halk tarafından seçilir.^[2] başbakan, başbakan yardımcısı ve bakanlar kurulu da cumhurbaşkanı tarafından atanır. Devletin başıdır, ayrıca başkomutandır ve parlamento tarafından kabul edilen yasaları veto edebilir.

2005 Kazakistan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Nursultan Nazarbayev yedi yıllığına yeniden devlet başkanı seçildi. Seçimlere 5 aday katıldı ve seçmenlerin %91,15'i Nazarbayev'i destekledi. 30 yıla yakın bir süredir cumhurbaşkanlığı yapan Nazarbayev, 19 Mart 2019'da görevinden istifa etti. Başbakan Kasım Cömert Tokayev, 2020 yılında yapılacak seçimlere kadar cumhurbaşkanlığı görevini yürütecekti. Fakat erken seçimi kararı alındı ve 9 Haziran 2019'da cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Sonuçlara göre %77'lik bir oranla Kasım Cömert Tokayev beş yıllığına yeni cumhurbaşkanı oldu.

Ajanslar ve kurullar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazakistan Ulusal Güvenlik Kurulu 13 Haziran 1992'de kurulmuştur.

Anayasa[değiştir | kaynağı değiştir]

Yasama[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazakistan'da yasama organı Çift meclislilik olarak belirlenmiştir. Bunlar, Kazakistan Meclisi ve Kazakistan Senatosu'dur.

Yargı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazakistan Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesinde kırk dört hakim vardır. Bunlardan yedi tanesi anayasa konseyi üyesidir. Hukuk mesleği ile ilgili olarak, Cumhuriyet Koleji 2012'de kuruldu ve ulusal düzeyde Kazakistan'ın avukat derneklerini temsil ediyor.^[3]

İdari bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazakistan on dört bölge ve Astana ve Almatı olmak üzere iki belediye bölgesine ayrılmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.
^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazakistan Hükümeti 29 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.

[3] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.

[1]

[2]

[3]