Katalin Novák

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Katalin Novák
Novák, 2023
Macaristan Cumhurbaşkanı
Görev süresi
10 Mayıs 2022 - 26 Şubat 2024
Başbakan Viktor Orbán
Yerine geldiği János Áder
Yerine gelen László Kövér (vekaleten)
Tamás Sulyok
Aile İşleri Bakanı
Görev süresi
1 Ekim 2020 - 31 Aralık 2021
Başbakan Viktor Orbán
Yerine geldiği Makam oluşturuldu
Yerine gelen Makam kaldırıldı
Ulusal Meclis Üyesi
Görev süresi
8 Mayıs 2018 - 1 Mayıs 2022
Kişisel bilgiler
Doğum Katalin Éva Novák
6 Eylül 1977 (46 yaşında)
Segedin, Macaristan
Partisi Fidesz
Evlilik(ler) István Attila Veres
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul

Katalin Éva Veresné Novák[1] (d. 6 Eylül 1977), Macar siyasetçi ve eski Macaristan cumhurbaşkanı. 2022 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Macaristan'ın cumhurbaşkanı seçilmiş ve görevi 2024'e kadar yürütmüştür. Novák, Macaristan'da cumhurbaşkanlığı görevine gelen ilk kadın ve 44 yaşında göreve başlayarak Macaristan tarihinin en genç cumhurbaşkanıdır. Fidesz üyesi olan Novák, ayrıca 2018'den 2022'ye kadar Ulusal Meclis üyesi ve 2020'den 2021'e kadar Dördüncü Orbán Hükûmeti'nde Aile İşleri Bakanı olarak görev yaptı.

2024 yılının başlarında Novák, Nisan 2023'te Bicske'deki bir yetimhanenin eski müdür yardımcısı olan ve yetimhane müdürünün adının karıştığı bir pedofili davasına karıştığı gerekçesiyle hapse atılan Endre Kónya'yı affetmesiyle ilgili bir skandala karıştı. İstifasını 10 Şubat 2024 tarihinde açıkladı ve bu istifa Macaristan Parlamentosu tarafından 26 Şubat 2024 tarihinde kabul edildi.[2][3]

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Novák, orta öğrenimini 1996 yılında Szeged'deki Ságvári Endre Ortaokulu'nda tamamladıktan sonra Budapeşte Corvinus Üniversitesinde ekonomi ve Szeged Üniversitesinde hukuk okudu. Öğrenciyken, ayrıca Paris Nanterre Üniversitesinde eğitim gördü. Macarcaya ek olarak, Fransızca, İngilizce, Almanca[4] ve İspanyolca[5] bilmektedir.

Siyasi kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Novák, 20 Haziran 2022 tarihinde Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ile birlikte

Novák, 2001 yılında Dışişleri Bakanlığında çalışarak Avrupa Birliği ve Avrupa konularında uzmanlaşmaya başladı. 2010 yılında bakanlık danışmanı oldu ve 2012 yılında İnsan Kaynakları Bakanlığı Kabine Başkanı olarak atandı.[4]

2014 yılında İnsani Kapasiteler Bakanlığında Aile ve Gençlik İşlerinden Sorumlu Devlet Sekreteri oldu ve Ekim 2020'de Aile İşleri Bakanı olarak Aralık 2021'e kadar bu görevi sürdürdü.

2017 ve 2021 yılları arasında Fidesz'in başkan yardımcısı olarak görev yaptı.[6]

21 Aralık 2021'de Başbakan Viktor Orbán, Novák'ın 2022 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adayı olacağını açıkladı.[7] 10 Mart 2022'de Ulusal Mecliste 188 oydan 137'sini kazandı.[8] Novák, bu kurumun tarihinde cumhurbaşkanlığı görevini üstlenen ilk kadın oldu.

Cumhurbaşkanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Novák, İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella ile Roma'da, 31 Ocak 2023
Novák, Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovačevski ile Üsküp'te, 6 Şubat 2023
Novák, İsrail Cumhurbaşkanı Yitzhak Herzog ile Kudüs'te, 5 Kasım 2023

Nisan 2023'te Ulusal Meclis, vatandaşların çocuk yetiştiren eşcinsel çiftleri polis ve çocuk koruma gibi devlet makamlarına bildirmelerini sağlayan ve teşvik eden bir yasa tasarısını kabul etti.[9] Novák tasarıyı veto ederek yasalaşmasını resmen engelledi.[10]

Mayıs 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini kınayarak "Putin'in saldırganlığını, egemen bir devletin silahlı işgalini kınıyoruz. Sovyetler Birliği'nin yeniden kurulmasını amaçlayan her türlü çabaya ebediyen hayır diyoruz!" dedi.[11]

Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısını kınadı ve İsrail'in meşru müdafaa hakkını desteklediğini ifade etti. Novák, 5 Kasım 2023 tarihinde İsrail ile dayanışmasını ifade etmek üzere bu ülkeyi ziyaret etti.[12]

İstifası[değiştir | kaynağı değiştir]

Novák, Cumhurbaşkanlığı aflarını verirken çok yumuşak davranmakla eleştirildi. En tartışmalı iki vaka, Nisan 2023'te aşırı sağcı aktivist György Budaházy[13] ve Bicske'deki bir yetiştirme yurdunun müdürünün çocuk tacizi suçlamasıyla yargılandığı sırada müdürün suçlarını örtbas etmeye çalışan müdür yardımcısını affetmesi oldu.[14] Müdür yardımcısının affedildiği ancak 2 Şubat 2024 tarihinde kamuoyuna duyuruldu. O tarihten bu yana Novák'ın istifasını talep eden protestolar düzenlendi.[15] Novák 10 Şubat 2024 tarihinde istifa etti.[16]

Kişisel yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]

Katalin Novák, evli ve üç çocuk annesidir. Eşi ekonomist István Veres, Macaristan Ulusal Bankasında (MNB) Finansal Piyasa ve Döviz Piyasası Müdürlüğünün direktörüdür.[17] Novak bir Reformcu Hristiyan'dır.[18]

Onurlar ve ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Kurdele Ad Yıl Notlar
Macar Aziz Stephen Nişanı 2022 Macaristan Anayasası'nın CCII/2011 sayılı kanununa göre Macaristan cumhurbaşkanı, Macar Aziz Stephen Nişanı'nı resen alır.[19]
Macar Liyakat Nişanı Zincirli Büyük Haç 2022 Macaristan Anayasası'nın CCII/2011 sayılı kanununa göre Macaristan cumhurbaşkanı, Macar Liyakat Nişanı'nın Zincirli Büyük Haç'ını resen alır.[19]
Ulusal Onur Lejyonu Nişanı Şövalyesi (Chevalier) 2019 —[20]
Polonya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı Komutan Haçı —[21]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "EMMI vezetők elérhetősége" (PDF). Magyarország Kormánya (Macarca). s. 8. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  2. ^ Mizsur, András; Pál, Tamás (10 Şubat 2024). "Lemondott Novák Katalin". Telex (Macarca). 10 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  3. ^ "2011. évi CX. törvény a köztársasági elnök jogállásáról és javadalmazásáról". njt.hu (Macarca). 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  4. ^ a b "Biography" (PDF). 30 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  5. ^ Horowitz, Jason; Povoledo, Elisabetta (28 Nisan 2023). "Pope Returns to Hungary, to Delight of Viktor Orban". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 24 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  6. ^ "Novák Katalin bejelentette: Nem indul a Fidesz alelnöki posztjáért". ATV (Macarca). 5 Ekim 2021. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  7. ^ "Novák Katalin lesz a Fidesz államfőjelöltje". Telex (Macarca). 21 Aralık 2021. 21 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2021. 
  8. ^ "'Nejdůležitější jsou pro mě rodiny a děti.' Maďarsko má novou prezidentku Katalin Novákovou". iROZHLAS (Çekçe). 10 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  9. ^ Gulyas, Veronika; Kasnyik, Marton (13 Nisan 2023). "Hungary's New Law Lets Locals Report on Same-Sex Families". Bloomberg News. 
  10. ^ Kijewski, Leonie (22 Nisan 2023). "Hungarian president vetoes anti-LGBTQ law". Politico Europe (İngilizce). 17 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Hungary's new president condemns Putin's 'aggression', plans trip to Warsaw". Reuters. 14 Mayıs 2022. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2023. 
  12. ^ "President Novák Meets Israeli Counterpart in Tel-Aviv on a Solidarity Visit". Hungary Today. 6 Kasım 2023. 24 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2023. 
  13. ^ "Kegyelmet adott Budaházy Györgynek Novák Katalin a pápára hivatkozva". hvg.hu (Macarca). 27 Nisan 2023. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2024. 
  14. ^ "Novák Katalin kegyelmet adott a bicskei gyerekotthon egykori igazgatóhelyettesének, aki fedezte a pedofil exigazgatót". telex (Macarca). 2 Şubat 2024. 2 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2024. 
  15. ^ Több ezres tömeg követeli Novák Katalin köztársasági elnök lemondását a fővárosban (İngilizce), erişim tarihi: 10 Şubat 2024 
  16. ^ "Hungarian president resigns over sex abuse case pardon". 10 Şubat 2024. 2 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  17. ^ "The President's husband – Hungary gets its first ever first gentleman". Telex.hu. 12 Mayıs 2022. 12 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2022. 
  18. ^ "Curriculum Vitae". Republic of Hungary. 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022. 
  19. ^ a b Lajos, Csordás (8 Mayıs 2014). "A zöld szárú kereszt lovagjai". 11 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2018. 
  20. ^ "Une proche d'Orban reçoit la Légion d'honneur". Le Monde.fr (Fransızca). 31 Ocak 2019. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020. 
  21. ^ "Nadanie orderów". Prawo.pl (Lehçe). 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi görevi
Yeni makam Aile İşleri Bakanı
2020-2021 		Makam kaldırıldı
Önce gelen
János Áder 		Macaristan Cumhurbaşkanı
2022-2024 		Sonra gelen
Belirlenecek
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Katalin_Novák&oldid=32060825" sayfasından alınmıştır