Karuta
Karuta (Japonca: かるた), bir Japon kart oyunudur. Oyun kartları, ilk olarak 16. yüzyılın ortalarında Portekizli tüccarlar tarafından Japonya'ya tanıtıldı.[1] Bu kartlar, ilk hileli oyunları için kullanıldı. İlk yerel karuta, ilk olarak 16. yüzyılın sonlarında Chikugo vilayetinde Miike kasabasında icat edildi. Ōmuta'da bulunan Miike Karuta Anıt Salonu, Japonya'da özellikle karuta tarihine adanmış tek belediye müzesidir.[2][3]
Karuta desteleri, Portekiz kartlarından ve e-awaseden gelenler olmak üzere iki gruba ayrılırlar.[4] E-awase aslen kabuklarla oynanan ancak 17. yüzyılın başlarında kart formatına dönüştürülen kai-awaseden türetildi. Herhangi bir e-awase karuta oyununun temel kuralı, hangi kart dizisinin dışında hangi kartın gerekli olduğunu hızla tespit edebilmek ve daha sonra bir rakip tarafından ele geçirilmeden önce kartı kapmaktır. Karuta, genellikle, ilkokul ve ortaokul seviyesindeki çocuklar tarafından sınıfta bir eğitim alıştırması olarak oynanır. Paraya uygun ve domino türü Çin oyun kartları, Japonya'da 18. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar vardı.[5][6] Bu oyunlarda Hanafuda desteleri ile oynanan oyunları etkilediler.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Sakomura, Tomoko (2004). Asian Games: The Art of Contest. New York: Asia Society. ss. 267-269.
- ^ Omuta City Miike karuta, history museum[ölü/kırık bağlantı]. Retrieved 22 February 2018.
- ^ Miike Playing Cards and History Material Museum 20 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 20 Eylül 2019 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Mann, Sylvia (1990). All Cards on the Table (Almanca). Leinfelden: Deutches Spielkarten-Museum. ss. 193-200.
- ^ Morishima Chūryō. (1800). Keirin Manroku (Japonca: 桂林漫録). Edo (Tokyo).
- ^ Hesse-Wartegg, Ernst v.. (1902). "Япония и японцы". Page 237. (Rusça)
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Karuta ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Japanese playing cards of western origin29 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Portuguese-derived patterns.
- Andy's Playing Cards: Portuguese derived cards 16 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: An in-depth look at Portuguese-derived patterns.
- Andy's Playing Cards: E-awase playing cards (archived): E-awase type cards.
- Japanese Traditional Games: Card Games 13 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Edo Karuta Research Center (archived)
