Karataş, Adana
| Karataş | |
|---|---|
 Karataş Limanı | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Adana |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Necati Aktan[1] |
| • Belediye başkanı | Necip Topuz (MHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 907 km² |
| Rakım | 10 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 24,559 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 23.667 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 01900 |
| İl alan kodu | 0322 |
| İl plaka kodu | 01 |
Karataş, Adana ilinin bir ilçesidir. Doğu Akdeniz bölgesinde Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin doğal sınırları içerisinde kurulmuş olup Adana'ya 48 km uzaklıktadır.
1986 yılında Adana'da Yüreğir ilçesinin kurulmasıyla köylerinin bir kısmı bu ilçeye bağlanmıştır ve 2020 yılı itibarı ile 43 mahallesi vardır.
Yüzölçümü 922 km²'dir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarihi çok eskilere dayanan Karataş M.Ö. 1000 yıllarında askeri ve ticari önemi olan yollar üzerinde kurulmuş bir liman şehridir ve antik dönemlerdeki ismi Magarsus'tur. M.Ö. 1900'lü yıllarda Arvaza ve Huri krallıklarının, M.Ö. 1530'lu yıllardan sonra da Hitit krallığının idaresine girmiştir. M.Ö. 1200'lerden önce Kue, sonra da Asur krallığının egemenliğine geçmiştir. Karataş'ta bulunan yazılı eserlerin çoğu Kue Krallığı zamanına rastlamaktadır.
Antik dönemlerde coğrafi konumu önemli olan şehir, aynı zamanda Ceyhan nehri boyunca o dönemde kurulmuş olan Mopsuhestia, Hemite ve Asitavandaya şehirlerine kilit bir noktadadır.
Şehir Orta Çağ'da Roma ve Abbasilerin egemenliğini yaşamış ve 1517 yılında Osmanlıların idaresine girmiştir. I. Dünya Savaşı'ndan sonra bir yıl Fransız işgali altında kalmıştır. Yerleşim 1928 yılında bucak, 1957 yılında da ilçe olmuştur.[2]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 43 mahalleden oluşmaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1960[3] | 28.813 | 3.313 | 25.500 |
| 1965[4] | 32.705 | 3.686 | 29.019 |
| 1970[5] | 39.746 | 4.126 | 35.620 |
| 1975[6] | 37.164 | 5.598 | 31.566 |
| 1980[7] | 66.640 | 5.695 | 60.945 |
| 1985[8] | 48.846 | 7.065 | 41.781 |
| 1990[9] | 26.450 | 9.025 | 17.425 |
| 2000[10] | 32.375 | 9.189 | 23.186 |
| 2007[11] | 21.485 | 8.358 | 13.127 |
| 2008[12] | 22.472 | 8.601 | 13.871 |
| 2009[13] | 21.671 | 8.504 | 13.167 |
| 2010[14] | 21.260 | 8.483 | 12.777 |
| 2011[15] | 21.203 | 8.590 | 12.613 |
| 2012[16] | 20.896 | 8.592 | 12.304 |
| 2013[17] | 21.862 | 21.862 | veri yok |
| 2014[18] | 22.178 | 22.178 | veri yok |
| 2015[19] | 21.939 | 21.939 | veri yok |
| 2016[19] | 21.867 | 21.867 | veri yok |
| 2017[19] | 22.098 | 22.098 | veri yok |
| 2018[19] | 24.559 | 24.559 | veri yok |
| 2019[19] | 23.678 | 23.678 | veri yok |
| 2020[19] | 23.667 | 23.667 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler[değiştir | kaynağı değiştir]
Karataş'ın 43 mahallesinin 5'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 9.602 kişi (%43,5) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 58,7 km uzaklıktaki Tabaklar'dır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan mahalle, 2.017 kişi ile Bahçe'dir. Karataş'ın nüfusu 2017 yılında %1,06 artmıştır.
Karataş ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu[değiştir | kaynağı değiştir]
| Sıra | Mahalle | Km* | Rakım | Nüfus | |||
| 2016[20] | 2017[21] | 2018 | 2019 | ||||
| 1 | Karataş Mah. | 2,5 | 251 | 248 | |||
| 2 | Karşıyaka Mah. | 4,9 | 1.855 | 1.844 | |||
| 3 | Kemaliye Mah. | 2,0 | 3.814 | 3.945 | |||
| 4 | Orta Mah. | 1,0 | 604 | 612 | |||
| 5 | Yeni Mah. | 0,0 | 2.809 | 2.953 | |||
| Karataş (Merkez) | 11 | 9.333 | 9.602 | ||||
| 6 | Adalı Mah. | 21,0 | 3 | 593 | 567 | ||
| 7 | Ataköy Mah. | 53,3 | 7 | 334 | 319 | ||
| 8 | Bahçe Mah. | 9,7 | 15 | 2.048 | 2.017 | ||
| 9 | Bebeli Mah. | 15,2 | 17 | 347 | 352 | ||
| 10 | Çağşırlı Mah. | 30,5 | 6 | 161 | 156 | ||
| 11 | Çakırören Mah. | 7,6 | 3 | 277 | 285 | ||
| 12 | Çavuşlu Mah. | 40,7 | 3 | 235 | 224 | ||
| 13 | Çimeli Mah. | 16,1 | 5 | 362 | 343 | ||
| 14 | Çukurkamış Mah. | 15,7 | 5 | 207 | 232 | ||
| 15 | Damlapınar Mah. | 49,7 | 6 | 242 | 256 | ||
| 16 | Develiören Mah. | 30,7 | 7 | 32 | 33 | ||
| 17 | Dolaplı Mah. | 24,8 | 2 | 75 | 70 | ||
| 18 | Gölkaya Mah. | 6,6 | 4 | 153 | 159 | ||
| 19 | Hacıhasan Mah. | 24,6 | 4 | 64 | 66 | ||
| 20 | Hasırağacı Mah. | 51,8 | 4 | 254 | 266 | ||
| 21 | Helvacı Mah. | 21,8 | 6 | 303 | 320 | ||
| 22 | İnneplihüyüğü Mah. | 48,3 | 2 | 167 | 165 | ||
| 23 | İsahacılı Mah. | 20,1 | 3 | 343 | 316 | ||
| 24 | Kapı Mah. | 52,9 | 6 | 277 | 270 | ||
| 25 | Karagöçer Mah. | 43,3 | 3 | 692 | 707 | ||
| 26 | Kesik Mah. | 34,3 | 6 | 363 | 335 | ||
| 27 | Kırhasan Mah. | 17,9 | 5 | 36 | 40 | ||
| 28 | Kızıltahta Mah. | 34,7 | 8 | 178 | 178 | ||
| 29 | Kiremitli Mah. | 21,4 | 5 | 108 | 126 | ||
| 30 | Meletmez Mah. | 37,5 | 4 | 74 | 76 | ||
| 31 | Oymaklı Mah. | 21,2 | 6 | 194 | 179 | ||
| 32 | Sarımsak Mah. | 46,8 | 2 | 20 | 25 | ||
| 33 | Sirkenli Mah. | 26,3 | 5 | 580 | 567 | ||
| 34 | Tabaklar Mah. | 58,7 | 4 | 563 | 568 | ||
| 35 | Tabur Mah. | 48,9 | 3 | 113 | 115 | ||
| 36 | Terliksiz Mah. | 16,0 | 5 | 80 | 78 | ||
| 37 | Topraklı Mah. | 14,5 | 5 | 108 | 111 | ||
| 38 | Tuzkuyusu Mah. | 53,5 | 4 | 222 | 217 | ||
| 39 | Tuzla Mah. | 49,6 | 4 | 1.820 | 1.834 | ||
| 40 | Yassıveren Mah. | 44,7 | 3 | 114 | 121 | ||
| 41 | Yemişli Mah. | 10,7 | 6 | 545 | 532 | ||
| 42 | Yenimurat Mah. | 55,0 | 2 | 91 | 91 | ||
| 43 | Yüzbaşı Mah. | 18,8 | 6 | 159 | 180 | ||
| Karataş (Kırsal) | 12.534 | 12.496 | |||||
| Karataş (İlçe) | 21.867 | 22.098 | |||||
* Km, Yeni Mahalle'de bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.
Tarihi yerler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yanık Kilise (Karakilise Kalıntısı)
- Antik Magarsus Kilisesi
- Magarsus Antik Tiyatrosu
- Menzil Hanı Kalıntısı
- Tarihi Han Kalıntısı
Önemli günler[değiştir | kaynağı değiştir]
- 19 Haziran Karataş'ın ilçe oluşu
Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Karataş, Adana ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2015.
- ^ "7033 sayılı Kanun" (PDF). Resmî Gazete. 27 Haziran 1957. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Karataş Nüfusu - Adana". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Adana Karataş Nüfusu". nufusune.com.
- ^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
- ^ TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
