Karapınar Düzlüğü

Vikipedi, özgür ansiklopedi
18.21, 6 Aralık 2016 tarihinde Hakan Duran (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17902422 numaralı sürüm (→‎Özellikleri)
Karapınar Düzlüğü
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik1.302
KoordinatlarEnlem:37° 40′ 12″ Kuzey Boylam:33° 39′ 0″ Doğu 
Coğrafya
KonumKonya
Jeoloji
Kayaç yaşıKuaterner[1]
Dağ türüVolkanik Arazi, Krater Gölü
Karapınar Düzlüğü'nün uzaydan görünümü (negatif renkler).

Karapınar Düzlüğü Konya'nın Karapınar ilçesinde yer alan, kül konisi ve krater gölü barındıran bir volkanik arazidir.

Özellikleri

Bazaltik yapıdaki Karapınar Düzlüğü, beş kül konisi, iki lav alanı ve çok sayıda patlama krateri ve maardan oluşur. Volkanik yapıların tektonik hatları takip etmektedir. Alanda birbirine yakın, özellikleri ve yaşları faklı olan, doğal halleri iyi korunmuş, çeşitli büyüklükte pek çok volkanik oluşum gözlenir. Uydu görüntülerinden Ay yüzeyine benzemektedir. Türkiye'nin bilinen 10 maarından 6 adeti burada bulunur. Maar volkanik patlamalarla oluşmuş çukurlara verilen isimdir. Bu çukurların bazıları daha sonra su ile dolarak maar gölleri oluşmuştur[2].

Bölgedeki en tanınmış maar Meke Gölü'dür. Bir diğer maar Acıgöldür. Her iki maarda ramsar alanı olarak ilan edilmiştir. Alanda Karacadağ, Meke Dağı, Üzecek Dağı gibi volkanik dağlar bulunmaktadır. Karacadağ volkanik kütlesinin güneydoğu yönünde belli bir hat üzerinde tüf ve bazaltik lavlardan oluşmuş piroklastik koniler bulunur. Volkan konileri çevresinde farklı büyüklükte volkan bombası bulunur. Boru şeklindeki volaknik patlama şekilleri olan diatremalar gözlenmektedir. Meke maar gölünün güneyinde yer alan yılanlı obruğu bir diatrema örneğidir[2].

Meke Dağı, bir krater gölü olan Meke Gölü'nün 10 km kadar güneybatısında bulunur. Yakın zamanlara kadar sadece Kula volkanik arazisinde bulunduğu zannedilen[1] base surgelerin bu alanda da bulunduğu belirlenmiştir. Base surge; dik olarak yükselen volkanik malzeme sütununun kökünden çevreye yayılan yüksek hızda ve yoğunluktaki akıntıdır[3].

Jeopark teklifi

Karapınar volkanik alanı, çevrede bulunan volkanik olmayan bazı jeolojik oluşumları da içerecek şekilde Jeopark ilan edilmesi teklif edilmektedir[4].

Karapınardaki kumul alanları (barkanlar, kum örtüleri), traverten konileri (40 adet) gibi çevrede bulunan volkanik olmayan bazı jeolojik oluşumların alanda bulunması Jeopark düşüncesini desteklemektedir.

Karapınar volkanik arazisi ve Meke Krater Gölü panoraması.

Ayrıca bakınız

Kaynak

Kaynakça

  1. ^ a b ERCAN, Tuncay. "Karapınar volkanitleri" (PDF). Orta Anadoludaki Senozoyik Volkanizması. 16 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  2. ^ a b GÜRLER, Gonca; TİMUR, Erol. "Volkanik Bahçe:" (PDF). JEOPARKLARIN KORUMA-KULLANIM YÖNTEMLERiNiN BELiRLENMESi;KARAPINAR POTANSiYEL JEOPARK ALANI iÇiN BiR DEĞERLENDiRME,TÜRKiYE. 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  3. ^ ERCAN, Tuncay; ÖZTUNALI, Önder. "Kula volkanitlerindeki base surge oluşukları" (PDF). Kula Volkanmasının Özellikleri ve İçerdiği Base Surge Tabaka Şekilleri. jmo.org.tr. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015. 
  4. ^ GÜRLER, Gonca ve ark. "ÖZ" (PDF). Önerilen Bir Jeopark Alanı. jmo.org.tr. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015.