Karamanlı Ahmed Paşa
Karamanlı Ahmed Paşa veya Ahmed Karamanlı (1686-1745) soyu Karamanoğulları ailesine dayanan [1][2] bir yeniçeridir.[3] Osmanlı İmparatorluğuna bağlı Trablusgarp Eyaleti'nde beylerbeyi olan Ebu Umays Mahmud'u Karamanli darbesi (1711) ile indirerek Karamanlı Hanedanı'nı kurmuştur. Tripolitania ve Trablus bölgesinde Karamanlı Hanedanı'nın ilk yöneticisi olarak 1745 yılına kadar hüküm sürdü.
18. yüzyılın başlarında Osmanlı İmparatorluğu Trablusgarp eyaleti'ni de içeren Kuzey Afrika'daki kontrolünü kaybetmeye başladı. Karışıklıklar çıkmaya başladı ve Trablus'ta hiçbir yönetici 1 yıldan fazla yöneticilikte kalamadı. Bir yeniçeri ve Osmanlı süvari subayı olan Karamanlı Ahmed Paşa, o zamanın Trablusgarp beylerbeyi olan Ebu Umays Mahmud'u Karamanlı Darbesi ile 1711 yılında öldürdükten sonra Trablusgarp Eyaleti'nin başına geçti ve Osmanlı İmparatorluğu kendisini yeni vali olarak tanıdı. Ahmed kendini paşa olarak ilan etti ve babadan oğula geçen yeni bir hanedan kurdu. Karamanlı Hanedanı Osmanlı İmparatorluğuna haracını vermeye devam etti ancak Osmanlı'dan bağımsız bir devlet gibi davranmaya başladı.
Zeki ve yetenekli bir adam olan Karamanlı Ahmed Paşa Trablus şehrinin ekonomisini Berberi Korsanları'nı destekleyerek geliştirdi ve gemilerini korsanlardan korumak isteyen Avrupalı devletler Ahmed Paşa'ya haraç vermeye zorlandı. Ayrıca Ahmed Paşa Trablusgarp Eyaleti'nin sınırlarını Fizan ve Sirenayka bölgelerine kadar genişletti.
Ahmed Paşa'dan sonra gelenler daha kötü bir yöneticilik sergilediler ve Karamanlı Hanedanı iç çekişmelerle daha da zayıfladı ve en sonunda 1835 yılında Osmanlı İmparatorluğu kontrolü yeniden sağladı ve hanedanlık yıkıldı.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ The Independent Nations of Africa, Njoroge Mungai, 1967, page 166
- ^ The City in the Islamic world, Volume 1, Salma Khadra Jayyusi, Renata Holod, Attilio Petruccioli, André Raymond, 2008, page 394
- ^ https://books.google.co.uk/books?id=eIxSDx93GwsC&pg=PA27&lpg=PA27&dq=ahmed+karamanli+janissary&source=bl&ots=eJ3BZpoS2h&sig=ACfU3U0oIOk1JN1oyKtJTns4Blka5N0o6w&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwi7yMvRrOjmAhUZRBUIHdREC0IQ6AEwAnoECAYQAQ#v=onepage&q=ahmed%20karamanli%20janissary&f=false [yalın URL]
- McLachlan, KS "Trablusgarp ve Trablusgarp: Barbary Corsairs Döneminde Çatışma ve Uyum (1551-1850)". İngiliz Coğrafyacılar Enstitüsü İşlemleri, Yeni Seri 3.3 (1978): 285-294.
- Nora Lafi . "Une villed du Maghreb giriş eski régime et réformes osmanlılar"; Trablus 1795-1911, Paris, 2002