Karahasan, Gölköy

Vikipedi, özgür ansiklopedi
11.09, 25 Eylül 2016 tarihinde Akil13 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17638502 numaralı sürüm
Karahasan
Harita
Ordu'nun Türkiye'deki konumu
Ordu'nun Türkiye'deki konumu
Ordu üzerinde Karahasan
Karahasan
Karahasan
Karahasan'ın Ordu'daki konumu
Ülke Türkiye
İlOrdu
İlçeGölköy
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım950 - 1200 m
Nüfus
 (2012)TÜİK
 • Toplam2,085
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu452
İl plaka kodu52
Posta kodu52600

Karahasan, Ordu ili, Gölköy İlçesi'nin Beldesidir.

Tarihçe

Karahasan Mahallesi (Köyü); Ordu ve yöresi ile birlikte Canik bölgesindeki Pontus Rumlarına karşı Türk hudutlarının korunması ve bölgenin fethi gayesiyle, Selçuklular tarafından sınır boylarına yerleştirilen Oğuzlar'ın Üçoklar Kolu'nun Çepniler Boy'u tarafından Türkleştirilmiştir.

Tarihte Hapsamana (Gölköy) olarak geçen yer 1142-1171 yılları arasında Danişmendliler’in eline geçmiştir. 1200'lü yıllarda Trabzon Rum Devleti üzerine bir sefer düzenleyen Selçuklu Sultanı Rüknettin Süleyman Şah Koyulhisar, Milas (Mesudiye), Hapsamana (Gölköy) üzerinden sahile inmiştir. Bu dönemde Türkler Gölköy'e yerleşmiş yerli halkla birlikte yaşamaktadır. Bu yerleşim alanı büyük ihtimalle bugünkü isimleriyle Karahasan, Süleymaniye, Mahmudiye köyleridir. Buralara yerleşenlerin Oğuzlar'ın Çepniler Boyu'ndan olduğu anlaşılmaktadır. Hacı Emiroğulları Selçuklular'ın İlhanlı hâkimiyetine girmesi ile sahneye çıkmış ve merkezi Milas olmak üzere Hapsamana kalesini askeri üs olarak kullanmışlar ve Ordu ve yöresini kesin olarak 1390 da fetih ve iskân edilmişlerdir.

Karahasan Köyüne yerleşen Türkler bütün varlıklarıyla, aileleriyle birlikte bölgeye yerleşmişler, toplu bir iskân politikası uygulayarak kendi düzenlerini kurmuşlardır.

Karahasan Köyü ile ilgili ilk resmi kayıtlar, Köylerin gelir gider durumunu ve hane sayılarını bildiren Tahrir Defteridir. Osmanlı İmparatorluğu Ordu yöresini 1427’de Hacı Emiroğulları Beyliğinden ilhak edilince yazdırılmış, ancak bu yazım sonucunu ihtiva eden Tahrir Defteri henüz ele geçmemiştir. İkinci yazım ise, Fatih Sultan Mehmed tarafından İmparatorluğun diğer bölgeleriyle birlikte yaptırılan ve günümüze kadar ulaşan 1455 tarihli defterdir. (Tahrir Defteri No: 13)

Bu Tahrir Defterine göre Karahasan’ın resmi adı “Karye-i Karahasan”dır.

Türk Kavimlerinin Anadoluya yerleşmeleri ve kendilerine yeni otlaklar aramaları nedeni ile boylar şeklinde gelmişler, kendilerine uygun buldukları yerlere yerleşmişlerdir. Askeri birlikler tarzında örgütlenen bu boy ve oymaklar bir bölgeyi fetih ettikten sonra, fetih ettikleri bölgeye yerleşir ve idari bir birim oluştururlar. Genelde fetih sırasında birliklerin başlarında bulunan kişinin adı da bu idarî birime ad olarak verilmiştir. Karahasan Köyü’nün adı da bölgenin fethinde yararlılık gösteren Kara Hasan Yusuf’a atfen köye ad olarak verildiği düşünülmektedir.

Karahasan idari olarak 1455 Tarihli Osmanlı Tahrir Defterine (TD 13) göre Rum (Sivas) Eyaletinin, Vilayet-i Bayramlu me'a İskefsir ve Milas Kazasının, Bölük-i Fidâverende (bugün Aybastı ilçesini ve köylerinin büyük kısmını kapsayan alanda kurulu idari birim) Nahiyesi’ne bağlı olup; Mülkiyet olarak, Niyabet -i Hafsamana (Gölköy Kalesi) Mülazıman-ı (Bu günkü Teğmen rütbesinde asker) Yusuf, Şirmed ve Hızır’ın Tımarıdır. Köyden tahsil edilecek olan vergileri bu kişiler tahsil ediyor ve bunun karşılığında köyün idari sorumlusu ve aynı zamanda diğer Tımar köyleriyle birlikte elde ettiği gelire karşılık sefer zamanı Osmanlı ordusuna kendilerine düşen sayı kadar askerle sefere katılıyorlar.

Coğrafya

Gölköy İlçe Haritası.

Ordu'ya uzaklığı 80 km, Gölköy İlçe Merkezine uzaklığı ise 20 km'dir. Kuzeyinde Aydoğan ve Alanyurt batısında Güzelyurt Doğusunda Cihadiye, güneyinde Süleymaniye ve Düzyayla, mahalleleri ile İlçe merkezinin güneybatısında yer alır.

Arazi engebelidir. Düzyayladan gelen Seyitsuyu Deresi ile Süleymaniyeden gelen Karaağaç Deresinin oluşturduğu derin vadinin iki tarafında Köyün Mahalleleri kurulmuştur.

Karahasan Köyü; Merkez (Derelan), Seyit, Karaağaç, Meşetbelan, ve Aleykin olmak üzere beş yerleşkeden oluşmaktadır.

Bitki örtüsü; meşe, gürgen, pelit, ağaçlarının oluşturduğu bozulmuş ormanlık alanlar ile fındık bahçeleri ve çayırlardan oluşur.

Sosyal ve Kültürel Yapısı

Nüfus ve Sosyal Yapı

Karahasan Köyü’nün Türkleşmesinde ve Türklere yerleşim imkânı sağlayan Karahasan Yusuf’'un Milas (Mesudiye) Kale Köyü’nü üs olarak kullanan Hacı Emiroğuları beyliğinin bir üyesi olduğu Osmanlı Tahrir Defterleri’nden anlaşılmaktadır. Bu yöredeki Çepniler’in Hacı Bektaş-ı Veli Vilayetname’sinde müritleri olduğu anlatılmaktadır. Ayrıca Mehmet Aşık-i Menazır-ül Avalim (Dünyanın Görünümü) adlı eserinde birçok göçebeler gibi Alevi olan bu Çepniler’in Osmanlı baskısı ile Sünnileştirildiğini anlatmaktadır. Buna en büyük sebep 15.yy'da Şah İsmail tarafından kurulan Safevi Devleti propoğandası yapmaları gösterilmiştir.

Ayrıca, Lazlar ile Çepniler arasında uzun süren kavgalar olmuş, Osmanlı İmparatorluğu 1145 (1732) Tarihinde bir Ferman yayımlayarak bu yöredeki Çepniler’i cezalandırmıştır.

Ayrıca, Tapu Tahrir Defterleri’nde (1455) Ordu ilinin adı Vilayet-i Bayramlu Bi Alevi yani Alevi Bayram Beyin Memleketi olarak geçmektedir. Bu Tahrir Defterleri’nde Osman, Bekir gibi isimlere rastlanmamıştır.

Ordu ve yöresi ile birlikte Karahasan köyüne de sonradan göç eden aileler olmuştur. Köy halkı bugün Hanefi Mezhebini benimsemiştir. 17.yy dan sonraki Tapu Tahrir Defterleri, Hümayunlar, Kadı Sicilleri henüz incelenmemiştir. Bu incelemeler yapıldıkça birçok gerçek otaya çıkacaktır.

Yıllara Göre Nüfus Verileri
2014 1.167
2013 1.561
2012 2.085
2011 1.520
2010 1.725
2009 2.371
2008 1.809
2007 1.921
2000 3.613
1997 2.318
1990 2.185
1985 2.418
1980 2.188
1975 1.958
1970 1.993
1965 1.981
1613 98
1547 68
1520 66
1455 40

Eğitim

1927 Yılında Yapılmış Olan İlkokul

İlk defa 1927 yılında köy merkezinde Osmanlıca eğitim veren bir ilköğretim okulu açılmış çevre köylerinde eğitim merkezi olmuştur.

2000'li yıllara kadar köyde beş tane ilköğretim okulu varken göç ve taşımalı eğitimin sonucunda dört tanesi kapatılmıştır.

Yerel Yönetim

Karahasan 1455 tarihli Osmanlı Tapu kayıtlarına göre “Karye” “Köy” statüsünde yerleşim yeridir.

Köylünün; güvenliğini sağlamak, tohum, gübre vb. ihtiyaçlarını temin etmek, vergisini en kolay şekilde ödemesini sağlamak görevli Tımarlı Siphailer Hafsamanı (Gölköy) Kalesi Mülazıman-ı (Bu günkü Teğmen rütbesinde asker) Yusuf, Şirmed ve Hızır dır.

Köyün yönetiminden sorumlu, cemaatinin önde gelen kişisi İMAM'dır. İmam cemaatin isteğiyle belirlenir ve KADI'nın (Kaza Yöneticisi) onayıyla göreve baslardı.

Osmanlı da Köy halkının ortaklaşa karşıladığı giderler şunlardır;

1) Cami, okul, çeşme gibi yapıların onarımı ve ihtiyaçlarının karşılanması,

2) İmam, müezzin, muallim gibi görevlilerin ücretlerinin ödenmesi,

3) Dîvân-ı Hümâyun tarafından olağanüstü durumlarda konulan Avârız adı verilen vergilerin ortaklasa ödenmesi.

Osmanlı Padişahı II. Mahmud’un 1839 yılında Tanzimat Fermanı’nı ilanı ile Osmanlı İdari yapılanmasında değişikliğe gitmiş ve köylerde muhtarlık teşkilatını kurması ile köyler MUHTAR tarafından yönetilmeye başlamıştır.

Karahasan köyü; Karahasan Merkez (Derelan), Seyit, Karaağaç, Meşetbelan, Aleykin, Düzyayla, Cihadiye, Haruniye, Süleymaniye gibi yerleşkelerden oluşmakta iken zamanla Düzyayla, Cihadiye, Haruniye ve Süleymaniye’nin müstakil köy olması ile Karahasan Merkez, Seyit, Karaağaç, Meşetbelan ve Aleykin yerleşkelerinden teşekkül köy statüsünde uzun yıllar kurulu kalmış, 1994 yılında Seyit Mahallesinin Ataköy adında müstakil köy olması ile Karahasan Merkez, Karaağaç, Meşetbelan, Aleykin yerleşimlerinden oluşan köy statünde idari hayatını devam ettirmiş.

06.08.1996 Tarihli ve 22719 Sayılı Resmi gazetede yayınlanıp yürürlüğe giren 96/45988 sayılı üçlü kararname ile Karahasan (Merkez) Köyü ve Ataköy (Seyit) Köyü'nün birleştirilmesiyle Karahasan Belediyesi adı altında belediye teşkilatının kurulmuş ve köy statüsü son bulmuştur.

Karahasan Belediyesi 18.04.1999 tarihinde yapılan Yerel Seçimle göreve başlamıştır.

22.03.2013 tarihli ve 28595 sayılı Resmi Gazetede yayımlanıp yürürlüğe giren, 14.03.2013 tarihli ve 6447 sayılı “On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile tüm Ordu il sınırlarının Büyükşehir Belediye sınırı olması ile 30.03.2014 yerel seçimlerinden itibaren tüm Belde belediyeleri bağlı bulundukları ilçenin Belediyesine bağlanmış olup, Karahasan Belediyesi de 31.03.2013 tarihinden itibaren kapanarak tüm malları ve personeli Gölköy Belediyesi’ne devrolmuştur. Karahasan Belediyesine bağlı üç mahalle (Merkez, Karaağaç ve Seyit) birleştirilerek Karahasan Mahallesi adında yeni bir Mahalle Muhtarlığı oluşturulmuştur.

Muhtarlar

Belediye Başkanları

Karahasan Beldesi Fotograf Galerisi

Dış bağlantılar