Kara Han (Talış hanı)
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Kara Han,(Talışça: Siyoli xan olarak bilinir)[1] Talış Hanlığının ikinci hükümdarı.
Kara Han | |
---|---|
Talış Hanı | |
Hüküm süresi | 1747-1786 |
Önce gelen | Seyyid Abbas |
Sonra gelen | Mir Mustafa Han |
Doğum | Talış Hanlığı |
Ölüm | 1786 Lenkeran, Talış Hanlığı |
Çocuk(lar)ı | Mir Mustafa Han |
Babası | Seyyid Abbas |
Annesi | Ahu hanım |
Dini | Şii İslam |
İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]
Kara Han'ın babası Seyyid Abbas Bey, 17. yüzyılın sonlarında 18. yüzyılın başlarında Güney Azerbaycan'dan Talış bölgesindeki Harhatan köyüne taşındı. Seyyid Abbas bu köyde yaşarken yerel feodal beylere yaklaştı ve bu köyün sahibi Boradigahlı Asad Beyin kız kardeşi Ahu hanım ile evlendi. Bu evlilikden Seyyid Cemaleddin Bey doğdu.
1736'da Nadir Şah'ın yönetimini tanıyan Seyyid Abbas Bey oğlu Seyid Cemaleddin Bey'i onu hizmetine gönderdi. Cemaleddin Bey'in teninin rengi nedeniyle bu hizmette "Kara" lakabını alması ilginçtir. Seyid Cemaleddin, Dağıstan ziyareti sırasında cesareti nedeniyle Nadir Şah'dan "han" unvanını aldı ve Kara Han olarak tanındı.
Hanlık yılları[değiştir | kaynağı değiştir]
Nadir Şah'ın 1747'de ölümünden sonra Kara Han memleketine döndü ve babası Seyyid Abbasın ölümünden sonra Talış hanlığının tahtına çıktı.[2] Kara Han hanlığın sınırlarını güçlendirdi ve güçlü bir ordu kurdu. Merkezi hükümeti güçlendirmek için ondan memnun olmayan feodal beylerin topraklarını hanlık topraklarına kattı.
Hanlığı saldırılara karşı korumak için başkentini Lenkeran'a taşıdı. Bu dönemde Lenkeran, Hazar Denizi kıyılarında önemli liman kentlerinden biri oldu. Han şehir surlarını, hanın sarayını, şehir camisini, hamamını, çarşı ve kervansaray inşa etti. Şehirde iki pazar vardı: yukarı (orta) ve aşağı.
Kara Han döneminde Kerim Han Zend arasındaki ilişkiler kötüleşti. Kerim Han'ın müttefiki Gilan hanı Hidayet Han 1768'de Talış Hanlığı'na saldırdı ve Kara Han'ı mağlup etti. Kara Han Hidayet Han'a haraç ödemek zorunda kaldı.
Kara Han, kardeşi Kerbelai Sultan'ı yardım almak için Kuba Han'ı Fatali Han'ın yanına gönderdi. 1785 yılında Talış Hanlığı, Fatali Han topraklarına katıldı.[3] 1786 yılında Kara Han öldü. Ölümünden sonra oğlu Mir Mustafa Han tahta geçti.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Безопасность, экономические возможности и независимость в пожилом возрасте". dx.doi.org. 31 Aralık 2011. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021.
- ^ Nuranə Namazov. Talış xanlığı. Ens.az. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Talış Hanlığı. İslam Ansiklopedisi.