Karşı
Yazar | Orhan Veli Kanık |
---|---|
Kapak sanatçısı | Ferit Apa |
Ülke | Türkiye |
Dil | Türkçe |
Tür | Şiir |
Yayım | 1949 |
Yayımcı | Güney Matbaacılık ve Gazetecilik |
Karşı, Türk şair Orhan Veli Kanık'ın 1949 yılında yayınlanan son şiir kitabı. Sanatçının ölümünden bir sene önce Ankara'da yayınlanan kitapta on yedi şiir bulunmaktadır.[1][2]
1946 - 1947 yılları arasında Varlık, 1947 - 1949 yılları arasında Aile, 1948'de Meydan ve 1949'da Yaprak dergilerinde yayınlanan şiirlerinin derlendiği kitap hem yapı hem de büyüklük olarak şairin bir önceki kitabı Yenisi'ne benziyordu.
Karşı'da tıpkı Yenisi'ndeki gibi Garip Akımı'nın devamı olan şiirler, duygu ve doğayı konu alan şiirler ve toplumsal şiirler vardı. Bu üç sınıflandırmanın yanı sıra Karşı'da folklorik şiirler de yer aldı.
Analiz
[değiştir | kaynağı değiştir]Garip Akımı'nın devamı olan şiirler Karşı'da çok az yer tuttu. Daha çok biçimleriyle Garip'i anımsatan bu şiirler taşıdıkları toplumcu eğilimlerle akımdan ayrılırlar. Vatan İçin ve İçerde bu şiirlere örnek olarak verilebilir. Orhan Veli, Vatan İçin'nde sahte vatanseverleri eleştirirken İçerde isimli şiirinde hapse düşmüş bir adamın yalnızlığını ve doğa özlemini işledi.
Bu kitapta yer alan doğa ve duygu şiirleri şairin bir önceki kitabına göre daha fazladırlar. Yaşam, insan ve doğa sevgisini anlatan bu eserlerde yer yer toplumcu özellikler de görülür. Hürriyete Doğru, Baharın İlk Sabahları, Ayrılış, Dalga bu şiirlere örnektir. Karşı'da yer alan şiirlerden şairin denize olan büyük sevgisi de fark edilebilir. Tıpkı arkadaşı Sait Faik Abasıyanık gibi Orhan Veli de denizi ve denizde olmayı seviyordu. Şair, Hürriyete Doğru'da bu tutkudan da bahsedilir.
Şairin bu tarz şiirlerinde kendisinden önce gelen Cenap Şahabettin ve Abdülhak Hamit gibi sanatçılara benzer bir şekilde doğayı dışarıdan izlemez. Onu yaşar ve onunla özdeşleşir.[3]
Destan Gibi ile başlayan ve Yenisi ile devam eden toplumsal şiirler Karşı'da tamamen ortaya çıktı. Orhan Veli'nin bu şiirlerinde halk diline ve halk şiirinin deyişine büyük bir uyum sağladığı ve ölçüyü rahatlıkla kullandığı dikkat çeker. Bu şiirlere örnek olarak Bedava ve Pireli Şiir verilebilir.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kanık 1953, s. 12
- ^ Uyguner 1967, s. 20
- ^ Bezirci 1991, s. 117
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bezirci, Asım (1991), Orhan Veli: Yaşamı, Kişiliği, Sanatı, Eserleri, Altın Kitaplar Yayınevi, 975 405 239 5
- Kanık, Adnan Veli (1953), Orhan Veli İçin, Yeditepe Yayınları
- Uyguner, Muzaffer (1967), Orhan Veli Kanık : hayatı, sanatı, eserleri, Varlık Yayınları