Kabukbezi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kalimantan, Endonezya'dan barkcloth ceket
Fiji masi
18. yüzyıldan Hawai kapa .

Kabuk bezi, tarihsel olarak Asya, Afrika ve Pasifik'te yaygın olarak kullanılan esnek bir tekstildir. Barkcloth büyük ölçüde Moraceae familyasındaki Broussonetia papyrifera, Artocarpus altilis, Artocarpus tamaran ve Ficus natalensis gibi ağaçlardan elde edilir. Bu ağaçların lifli iç kabuğunun ıslanmış şeritlerinin, daha sonra çeşitli mallara parlatılan levhalar halinde dövülmesiyle yaratılır. Kabuk beziden "kağıt" kıyafetleri tartışan birkaç el yazmasında bahsedilir.

Bazı modern pamuk esaslı kumaşlar, bu geleneksel kumaşlara benzerliklerinden dolayı "kabuk bezi" olarak da adlandırılır.

Geleneksel[değiştir | kaynağı değiştir]

Avusturya[değiştir | kaynağı değiştir]

Dut ailesindeki (Moraceae) bitkilerden üretilen barkcloth, dokuma tekstillerin ortaya çıkmasından önce Neolitik çağda Avustronezyalı öncesi ve Avustronezyalılar malzeme kültürünün önemli bir parçasıydı. Özellikle taş kabuk çırpıcılara "Austronezya alet çantası" denir. Avustronezya halkının genişlemesi sırasında (MÖ 3000 ila 1500) adalara taşınmaya başlamadan önce, Avustronezyalılar halklarının anavatanlarının bir parçası olduğu düşünülen Güney Çin'deki İnci Nehri vadisinde bolca bulundular. Guangxi'deki Dingmo Sitesinde keşfedilen en eski örnek, MÖ 5900'e kadar uzanıyor. Güneydoğu Asya, Okyanusya (dikkate değer Mikronezya hariç) ve Madagaskar boyunca Avustronezyalı kaşiflerle genişlediler. Pasifik kağıt dut popülasyonları üzerindeki genetik araştırmaların tümü, Tayvan ve Güney Çin popülasyonlarıyla yakın soy bağları olduğunu göstermiştir.[1][2][3][4][5]

Güneydoğu Asya Adası'ndaki arkeolojik alanlardaki bolluğuna rağmen, ağaç kabuğu, yerini dokuma tekstillere bırakarak bölgede fiilen ortadan kalktı. Bununla birlikte, Austronesian genişlemesinin periferik bölgelerinde, özellikle Ada Melanezya ve Polinezya'da ve Borneo'nun iç dağlık bölgelerinde on dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar dayandılar. Bu gelenek birkaç Güneydoğu Asya toplumunda yeniden canlandırılıyor. Turistler, Endonezya'nın Alor Adası'ndaki Monbang geleneksel köyünde kabuklular giyen ve geleneksel danslar yapan Kabola etnik grubunun üyelerini gözlemleyebilir.[6]

Uganda[değiştir | kaynağı değiştir]

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Bushong halkından elde edilen ağaç kabuğundan yapılmış kadın törensel üst etek

Barkcloth nesillerdir Buganda, Uganda'da üretilmektedir[7] ve Uganda'nın UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri'ndeki tek temsilidir.[8]

Vietnam[değiştir | kaynağı değiştir]

Kabukbezi üretimi Güneydoğu Çin'de, Vietnam sınırındaki bir bölgede başlamış olabilir.[9] Pek çok kişi, hatta Vietnam'a taşınanlar bile, soylarının izini Güneydoğu Çin'e kadar sürüyor.[10] Kabukbezi, eski Vietnam'da yaygın olarak üretildi; bu aktivite bugün hala Vietnam'ın birkaç kırsal kesiminde uygulanmaktadır.

Modern pamuklu "kabukbezi"[değiştir | kaynağı değiştir]

Kabukbezi, şimdi bilindiği gibi, ağaç kabuğuna benzer pürüzlü bir yüzeye sahip, yumuşak, kalın, biraz dokulu bir kumaştır. Kabukbezi genellikle sıkı dokunmuş pamuk liflerinden oluşur. Kumaş geleneksel olarak perdeler, perdeler, döşemeler ve slipcovers gibi ev mobilyalarında kullanılmıştır. Sıklıkla 1940'lardan 1960'lara kadar olan ev modasıyla, özellikle tropikal, soyut, "atomik" ve "bumerang" baskılarla ilişkilendirilir; son iki tema, elektronları dönen atomların görüntüleri ve bumerang şekliyle ifade edilir. 1923'ten 2007'ye kadar tanınmış bir tekstil ve duvar kaplama tasarım firması olan Waverly, muhtemelen pürüzlü, pürüzlü yüzeyinden dolayı bu kumaşın kendi versiyonuna gergedan kumaşı adını verdi.[11] Las Vegas kumaşı, altın Simli ipliklerle çekilmiş Amerikan ağaç kabuğu kumaşından yapılmıştır ve %65'e kadar suni ipek içerir, bu da ona daha sert, tamamı pamuklu gergedan bezinden veya sıradan ağaç kabuğu kumaşından daha yumuşak, daha akıcı bir kumaş verir.[12]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Veys, Fanny Wonu (2017). Unwrapping Tongan Barkcloth: Encounters, Creativity and Female Agency. Bloomsbury Publishing. ss. 27-28. ISBN 9781474283311. 
  2. ^ Li, Dawei; Wang, Wei; Tian, Feng; Liao, Wei; Bae, Christopher J. (2014). "The oldest bark cloth beater in southern China (Dingmo, Bubing basin, Guangxi)". Quaternary International. 30 (2014): 184-189. Bibcode:2014QuInt.354..184L. doi:10.1016/j.quaint.2014.06.062. 
  3. ^ Kuo, Su-Chiu (2019). "Tapa Cloth Beaters from 5000 to 42000 BP in Taiwan". Wu, Chunming; Rolett, Barry Vladimir (Ed.). Prehistoric Maritime Cultures and Seafaring in East Asia. Springer. ss. 251-268. ISBN 9789813292567. 
  4. ^ Tang, Maya Hayashi; Nguyen, Kim Dung; Tang, Chung (2019). "Double-Shouldered Barkcloth Beaters and Prehistoric Seafaring in South China and Southeast Asia". Wu, Chunming; Rolett, Barry Vladimir (Ed.). Prehistoric Maritime Cultures and Seafaring in East Asia. Springer. ss. 269-292. ISBN 9789813292567. 
  5. ^ Chang, Chi-Shan; Liu, Hsiao-Lei; Moncada, Ximena; Seelenfreund, Andrea; Seelenfreund, Daniela; Chung, Kuo-Fang (2015). "A holistic picture of Austronesian migrations revealed by phylogeography of Pacific paper mulberry". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 112 (44): 13537-13542. Bibcode:2015PNAS..11213537C. doi:10.1073/pnas.1503205112Özgürce erişilebilir. PMC 4640734 $2. PMID 26438853. 
  6. ^ Sancaya, Rengga. "Kabola, Suku di Alor yang Pakaiannya Kulit Kayu". DetikTravel. 4 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2018. 
  7. ^ Adams, Kimberly (27 Ocak 2016), Modern Bark cloth in Uganda, World in Progress, Deutsche Welle, erişim tarihi: 28 Ocak 2016 
  8. ^ "Bark Cloth Making in Uganda". unesco.org. 15 Mayıs 2010. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023. 
  9. ^ Howard, Michael C. (2016). Textiles and clothing of Viet Nam : a history. Jefferson, North Carolina: McFarland, Incorporated, Publishers. s. 2. ISBN 978-1-4766-6332-6. OCLC 933520702. 
  10. ^ Howard, Michael C. (2016). Textiles and clothing of Viet Nam : a history. Jefferson, North Carolina. ss. 21-22. ISBN 978-1-4766-6332-6. OCLC 933520702. 
  11. ^ Vintage Barkcloth 27 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., December 21, 2009 at RetroRenovation.Com. Accessed June 17, 2010.
  12. ^ Vintage Las Vegas Caprice Drapery Fabric from Waverly 28 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Accessed June 17, 2010.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]