Kaşıkçı, Ardanuç
| Kaşıkçı | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Kaşıkçı Kaşıkçı'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Ardanuç |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 4,1 km² |
| Rakım | 1532 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 36 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08390 |
Kaşıkçı, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaşıkçı köyünün eski adı bilinmemektedir. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi toplama amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus sayımında da adı Kaşıkçı olarak geçer.[4] Artvin üzerine 1927 tarihli bir yayında köyün adı Kaşıkçı (قاشیقچی) olarak yazılmıştır.[5] 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise, Kaşukci (قاشوقجی) biçiminde kaydedilmiştir.[6]
Kaşıkçı köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de bulunmaktadır. Bu bölge Gürcülerin yönetimi altındayken, 16. yüzyılın ortalarında Osmanlı Devleti'nin eline geçti. Erken Osmanlı tahrirlerinde Kaşıkçı adı geçmemektedir. Bununla birlikte, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi toplama amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespiti sırasında köyde 13 hanede 32 erkek tespit edilmiştir. Osmanlı idaresi geleneksel olarak sadece erkek nüfusu tespit ediyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Erşknari'nin nüfusunun yaklaşık 64 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[4]
93 Harbi'nin ardından Klarceti bölesine hakim olan Ruslar bu yerleşmeyi "Kaşuhti" (Кашухти) adıyla kaydetmiştir. Kaşıkçı köyü, Rus idaresinin 1886 yılında gerçekleştirdiği nüfus tespiti sırasında, Artvin sancağının (okrug) Ardanuç kazasına (uçastok) bağlıydı. Bu kazada Diagarmiçi nahiyesinin (сельское общество: kırsal topluluk) altı köyünden biri ve nüfus açısından en küçük yerleşmesiydi. Kaşıkçı'nın 61 kişiden oluşan nüfusunun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti. Bununla birlikte köyde Pantaluği (პანტალუღი), Laşeti (ლაშეთი), Çurispiri (ჭურისპირი), Puşni (ფუშნი) gibi yer adları, buranın bir Gürcü yerleşmesi olduğuna işaret etmektedir.[7][8]
Kaşıkçı, Birinci Dünya Savaşı'nın sonuna doğru Rusların bölgeden çekilmesinden sonra bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sürerken, Ankara Hükûmeti'nin verdiği ültimatomun ardından Gürcistan hükûmeti bölgeden çekildi. Kaşıkçı'nın da yer aldığı Artvin ile Ardahan bölgeleri fiilen Türkiye'ye katıldı. 16 Mart 1921'de, Moskova Antlaşması'yla da köy yeniden Türkiye'ye bırakıldı.[9] İşkinar, 1922 nüfus cetveline göre Artvin livasının (sonra vilayet) Ardanuç nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 10 hanede yaşayan 40 kişiden oluşuyordu. Bu tespitte de nüfusun tamamı "Türk" olarak yazılmıştır.[10] 1935 genel nüfus sayımında ise, köyün nüfusu 122 kişiden oluşuyordu. Kaşıkçı, Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Artvin kazasının Ardanuç nahiyesine bağlıydı.[11]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaşıkçı köyü, Artvin il merkezine 58 km, Ardanuç ilçe merkezine 16 km uzaklıktadır.[12]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 36[3] |
| 2020 | 35[3] |
| 2019 | 48[3] |
| 2018 | 53[3] |
| 2017 | 17[3] |
| 2016 | 15[3] |
| 2015 | 11[3] |
| 2014 | 14[3] |
| 2013 | 11[3] |
| 2012 | 11[3] |
| 2011 | 9[3] |
| 2010 | 12[3] |
| 2009 | 13[3] |
| 2008 | 26[3] |
| 2007 | 22[3] |
| 2000 | 26[12] |
| 1990 | 61[12] |
| 1985 | 69[12] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Rızvanoğlu, Mehmet Tuncer (2003). "Ardanuç İlçesinin Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası (Doktora Tezi)". Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. s. 132.
- ^ "Kasikci, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Ardanuç Kaşıkçı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8969-5
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 116". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 78.
- ^ ""Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2021.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 186 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3. cilt; 2. cilt, s. 41.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ağustos 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 220" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ağustos 2021.
- ^ a b c d "Kaşıkçı Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.