Kırklareli (il)
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Kırklareli | |
---|---|
İlin Türkiye'deki konumu | |
İl sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
Belde sayısı | 18 |
Köy sayısı | 173 |
İl merkezi | Kırklareli |
İdare | |
• Vali | Esengül Civelek |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 6.550 km² |
Rakım | 203 m |
Nüfus | |
• Toplam | 343.723 |
• Yoğunluk | 51.25/km² |
• Kır | 107.221 |
• Şehir | 236502 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
İl alan kodu | 288 |
İl plaka kodu | 39 |
Resmî site www.kirklareli.gov.tr |
Kırklareli, Türkiye'nin Marmara Bölgesi'nin Trakya yakasında, doğuda Karadeniz, güneyde Tekirdağ, batıda Edirne ve kuzeyde Bulgaristan'nın Burgaz ili ile çevrili il.
Tarihçe
Kırklareli'nin bilinen ilk sakinleri tüm Trakya bölgesinde olduğu gibi Traklardır. MÖ 6. yüzyılda Yunanistan'a kadar uzanan büyük bir imparatorluk kuran İran soylu kavim Perslerin eline geçen bölge, MÖ 4. yüzyılda Büyük İskender önderliğindeki Makedonlar, MÖ 2. yüzyılda ise Romalıların hakimiyetine girer. Roma İmparatorluğu'nun 4. yüzyılda ikiye bölünmesiyle Doğu Roma İmparatorluğu'nun payına düşen Kırklareli, bu dönemde birçok Bulgar ve Peçenek istilası görmüştür. Şehrin Bizans dönemindeki adı "kırk kilise" anlamında Saranta Ekklesies'tir[2]. 13. yüzyılda kısa bir Haçlı işgalinin ardından 1368 senesinde, Balkanlarda yayılan Türklerin egemenliğine girmiştir. Osmanlılar şehrin adını "Kırk Kilise" şeklinde Türkçeleştirmişlerdir, bu Bizans dönemindeki adının birebir tercümesidir[2]. Bir görüşe göre Kırk Kilise ile kastedilen kırk adet kilise değil, "kırk azizler kilisesi" olsa gerektir (III. yüzyılın sonunda Sivas'ta din uğruna şehit olan kırk azizler efsanesi Anadolu Hristiyanlığının en popüler konularından biridir)[3]. Osmanlı döneminde Edirne Vilayeti'ne bağlı bir sancak merkezi olan Kırklareli, 93 Harbi'nde (1878) Rus, Balkan Harbi'nde (1912) Bulgar ve de I. Dünya Savaşı'ndan sonra (1920-1922) Yunan işgali yaşamış, Türk Kurtuluş Savaşı'nın Türkler açısından zaferle sonuçlanmasıyla birlikte 10 Kasım 1922'de Türk topraklarına katılmıştır. 1924 yılında Kırkkilise milletvekili Dr. Fuad Bey (Umay) Meclis'teki müzakerelerden birinde, şehrin adının halk dilinde ve resmi olmayan kullanımlarda Kırklareli veya Kırklarili şeklinde geçtiğini belirterek şehrin adının "Kırklareli" olarak değiştirilmesine yönelik bir teklifte bulunmuştur; isim değişikliği teklifi 20 Aralık 1924'te TBMM'de kabul edilmiş ve ilgili kanun 14 Ocak 1925'te Resmî Gazate'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir[4]. "Kırkkilise" olan adında kilise sözcüğü geçtiği için değiştirilmiştir.
Coğrafya
Kuzeye doğru çıkıldıkça giderek sarplaşan ve Türkiye Trakyası'nın en yüksek noktasını teşkil eden 1031 m rakımlı Mahya Dağ'nin de bulunduğu Yıldız Dağları'na varılan ilin genelinde kara iklimi hüküm sürer. İlin en önemli akarsuyu Ergene, Kırklareli'nin güneyinde tarıma elverişli, dolayısıyla birçok yerleşim biriminin bulunduğu bir plato yaratmıştır.
İdari yapı
Merkez ilçe ile beraber 8 ilçe, 13 belde, 179 köy ve 9 bucak vardır.[5] İlçeleri; Babaeski, Demirköy, Kırklareli, Kofçaz, Lüleburgaz, Pehlivanköy, Pınarhisar, Vize.
Nüfus
Kırklareli il nüfus bilgileri | ||||
---|---|---|---|---|
Yıl | Toplam | Sıra | Fark | Şehir - Kır |
1927[6] | 108.989 | 53 | %23 24.736 84.253 %77 | |
1935[7] | 172.697 | 46 | %58 | %27 46.571 126.126 %73 |
1940[8] | 256.353 | 35 | %48 | %27 68.987 187.366 %73 |
1945[9] | 178.203 | 47 | -%30 | %22 38.988 139.215 %78 |
1950[10] | 191.376 | 48 | %7 | %21 39.693 151.683 %79 |
1955[11] | 222.856 | 49 | %16 | %27 60.565 162.291 %73 |
1960[12] | 241.146 | 46 | %8 | %30 71.732 169.414 %70 |
1965[13] | 258.386 | 54 | %7 | %33 85.856 172.530 %67 |
1970[14] | 257.131 | 56 | -%0 | %36 92.581 164.550 %64 |
1975[15] | 268.399 | 54 | %4 | %41 109.309 159.090 %59 |
1980[16] | 283.408 | 53 | %6 | %42 118.849 164.559 %58 |
1985[17] | 297.098 | 55 | %5 | %45 134.780 162.318 %55 |
1990[18] | 309.512 | 55 | %4 | %48 149.532 159.980 %52 |
2000[19] | 328.461 | 56 | %6 | %58 189.202 139.259 %42 |
2007[20] | 333.256 | 52 | %1 | %64 212.390 120.866 %36 |
2008[21] | 336.942 | 52 | %1 | %65 218.071 118.871 %35 |
2009[22] | 333.179 | 54 | -%1 | %65 217.144 116.035 %35 |
2010[23] | 332.791 | 55 | -%0 | %66 219.333 113.458 %34 |
2011[24] | 340.199 | 52 | %2 | %67 229.000 111.199 %33 |
2012[25] | 341.218 | 53 | %0 | %68 232.154 109.064 %32 |
2013[26] | 340.559 | 54 | -%0 | %68 232.309 108.250 %32 |
2014[27] | 343.723 | 54 | %1 | %69 236.502 107.221 %31 |
2015[28] | 346.973 | 53 | %1 | %70 243.018 103.955 %30 |
2016[28] | 351.684 | 53 | %1 | %71 248.017 103.667 %29 |
2017[28] | 356.050 | 53 | %1 | %71 253.754 102.296 %29 |
2018[28] | 360.860 | 54 | %1 | %71 256.750 104.110 %29 |
2019[28] | 361.836 | 54 | %0 | %72 259.302 102.534 %28 |
2020[28] | 361.737 | 54 | -%0 | %73 262.853 98.884 %27 |
2021[28] | 366.363 | 53 | %1 | %73 267.908 98.455 %27 |
2022[28] | 369.347 | 53 | %1 |
Ekonomi
İlin güneyinde tekstil ve gıda alanında yaklaşık 20.000 işçiyi istihdam eden sanayi üretim ağır basarken, kuzeyinde başat olarak buğday ve ayçiçeği ekimiyle tarım başlıca geçim kaynağı olma özelliğini sürdürmektedir. Türkiye'nin en büyük cam fabrikalarından Trakya Cam Sanayi ve Kırklareli Cam ile, Türkiye'deki ilk şeker fabrikası olan halen faal durumdaki Alpullu şeker.
Folklor
Kırklarelinde Halk oyunları ekipleri yörenin çesitli folklor oyunlarını oynarlar.
Bu oyunlardan birkaçı şunlardır:
- Kapçuk
- Kambana
- Kız Karşılaması
- Ali Paşa
- Ahmet Bey
- Arabaya Taş Koydum
- Bilal Oğlan
Kaynakça
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Kırklareli maddesi: http://www.islamansiklopedisi.info/
- ^ Index Anatolicus, Türkiye Yerleşim Birimleri Envanteri, Kırklareli maddesi: http://www.nisanyanmap.com/?y=k%C4%B1rklareli&t=&lv=1&u=1&ua=0
- ^ Veysi AKIN (1997), Kırklareli Adının Tarihçesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 2, s. 10-11
- ^ "Kırklareli İstatistik Yıllığı" (PDF). T.C. Kırklareli valiliği. 25 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2014.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Kırklareli Nüfusu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Kırklareli Nüfusu". nufusune.com.
- "Kırklareli Nüfusu". nufusubu.com.