Kıla İyesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kıla İyesi – Altay halk inancında Hayvanlar Ruhu. Gul (Kölö, Kiğil, Kığıl, Kölük, Kölik) İyesi / Eğesi / Ezi / Issı / İççisi olarak da bilinir. Yakutlar İye-Kıl (İye-Kul) olarak söylerler. Hayvanların koruyucu ruhudur. Her hayvan için farklı bir İye vardır. Kimi yerlerde bu ruh aynı zamanda bir şamana aittir. Vahşi bir hayvan görünümündedir. Şamanın sağlığını korur. Bu ruhların gerçek görüntülerini şamanların kendileri bile göremezler. Bu ruhlar dağlarda gizlenirler ve yerlerini kimse bulamaz. Bu ruhun başına ne gelirse şamanın başına da aynısı gelir. O yaralanırsa Şaman da yaralanır. Kimi söylencelere göre şamanı doğuran bu hayvandır. Ulu bir çam ağacının dallarında, kuluçkaya yatan İye Hayvanın koruduğu yumurtadan çıkar şaman. Bazı hayvanların ruhu bazı boylar için çok önemlidir. Çünkü o hayvanın soyundan geldiklerine inanırlar. Örneğin; at, karga, atmaca, kuğu, kartal, turna, kakım, tavşan, deve, koyun vs. Mesela Ku’lar kuğu soylu olduklarına inanırlar. Ku kelimesi zaten kuğu demektir. Bu kavimlerin şamanları kendilerini bu hayvanlara benzetecek biçimde giyinirler. Her şaman belirli bir hayvanın donuna bürünebilir.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

(Gul/Kul/Kıl/Gıl) kökünden türemiştir. Hayvan demektir. Türkçede Kölik, Moğolcada Gölög/Gülüg/Gülige hayvan anlamına gelen kelimelerdir. Kullanmak ve kul sözcükleriyle bağlantılıdır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]