Kıbrıs müzakereleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kıbrıs müzakereleri kapsamında Ankara'da bulunan Kıbrıs Cumhuriyeti müzakerecisi Andreas Mavroyannis ve Türk Dışişleri Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu, 27 Şubat 2014

Kıbrıs müzakereleri ya da Kıbrıs görüşmeleri, 2008 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti Devlet Başkanı Dimitris Hristofyas ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat tarafından başlatılan, Kıbrıs sorununa çözüm bulmak[1] amaçlı kapsamlı görüşmelerdir.

Eylül 2008'den Ocak 2010'a kadar iki lider arasında 60 görüşme gerçekleşti. Görüşmeler, genellikle Yeşil Hat üzerinde yer alan Birleşmiş Millletler'in özel temsilcisine ait ikametgâhta yapıldı. 18 Ocak 2010'dan itibaren ise aynı görüşmelerin dahilinde yoğunlaştırılmış tura geçildi.[2]

Öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]

8 Temmuz anlaşması[değiştir | kaynağı değiştir]

Annan Planı sonrasında Birleşmiş Milletlerin desteği ile Temmuz 2006'da Tasos Papadopulos ile Mehmet Ali Talat bir araya geldi. 8 Temmuz günü imzalanan anlaşmaya göre yeniden karşılıklı müzakerelere başlanması ve teknik komiteler ile çalışma gruplarının oluşturularak ön hazırlık yapması kararı alındı.[3]

Fakat kapsamlar ve ilerleyiş konusunda fikir birliğine varılamadı. Eylül 2007'de bir kez daha gerçekleştirilen buluşmada da bir sonuç alınamayınca, 2008'de Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ndeki seçimler sonrasına kadar hiçbir buluşma olmadı.[1]

21 Mart görüşmesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Talat ve Hristofyas, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Devlet Başkanlığı seçimlerinden bir ay sonra 21 Mart 2008'de görüştüler. İzlenecek yol konusunda istişare yapıldı, işleyiş konusunda fikir birliğine varıldı.[1] Çalışma ve teknik komitelerin yapacakları ön hazırlıkları üç ay gibi sınırlı bir zamanda tamamlamaları istendi. Bu kapsam içerisinde liderler tarafından görevlendirilmiş, müzakerelerin kapsamı ile ilerleyişini belirleyecek teknik komiteler ilk toplantılarını ise 18 Nisan 2008'de gerçekleştirdi.[4] Ayrıca Lokmacı Kapısı'nın açılacağı ilk kez 21 Mart görüşmesinde duyuruldu.[5]

23 Mayıs deklarasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

7 Mayıs 2008'de Talat ve Hristofyas, bir kokteyl partisi sırasında görüştü[6] ve müzakerelerin teknik ilerleyişi konusunda konuştular.[7] Ön hazırlık görüşmelerinin ilerlemeye devam ettiği söylendi.[8] Müzakerecilerin federal anayasa ve kurumların adil dağılışı konusunu masaya yatırdığı ve olumlu bir atmosferde gerçekleştiği açıklandı.[9]

23 Mayıs 2008'de liderler ikinci kez, teknik komitelerin yaptıkları incelemelerdeki ilerlemeyi görüşmek üzere toplandılar.[10] Bir deklarasyon yayınlayarak, "tek uluslararası kimliğe sahip federal devlet" hedeflerinin olduğunu açıkladılar.[5] İki lider, müzakerelerin başlangıç takvimini belirleyemedikleri için Haziran ayının ikinci yarısında yeni bir değerlendirme yapmak için toplanmaya karar verdiler.[11]

Temmuz görüşmeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Temmuz 2008 tarihinde[5] çalışma grupları ve teknik komitelerin ilerleyişini incelemek için görüşmelerinin ardından, kurulacak yönetimin "tek egemenlik ve tek yurttaşlık" prensibine dayalı olacağı bildirildi.[12]

25 Temmuz günü tekrar buluştuklarında ise 3 Eylül 2008 tarihinde resmî müzakere sürecinin başlanacağı ve "karşılıklı çözüm" bulunana kadar ilerleyeceği açıklandı. Ayrıca çözüm bulunduğu zaman, toplumlararasında referanduma sunulacağı bildirildi.[12]

Müzakere süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Kızılyürek, Niyazi (2009). "Daha önceleri neredeydiniz?" - Dünden bugüne Kıbrıs müzakereleri. İstanbul: Birikim Yayınları. ss. 102. sayfa. ISBN 978-975-516-041-2. 
  2. ^ "Kıbrıs'ta 'yoğun' müzakereler başlıyor". Anadolu Ajansı. NTVMSNBC.com. 5 Ocak 2010. 9 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2010. 
  3. ^ Kızılyürek, Niyazi (2009). a.g.e., s. 101.
  4. ^ "Greek Cypriot, Turkish Cypriot negotiators to meet Friday (SETimes.com)" (İngilizce). SETimes.com. 17 Nisan 2008. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009. 
  5. ^ a b c Kızılyürek, Niyazi (2009). a.g.e., s. 103.
  6. ^ "UN welcomes Cyprus reunification efforts as the committees meet" (İngilizce). Hurriyet.com.tr. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009. 
  7. ^ "Turkish-Greek Cypriot leaders to meet on May 23" (İngilizce). Hurriyet.com.tr. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009. 
  8. ^ "UN force in Cyprus says technical negotiations start constructively (SETimes.com)" (İngilizce). SETimes.com. 24 Nisan 2008. 19 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009. 
  9. ^ "Negotiator: Cyprus's preparatory talks for reunification go smoothly - People's Daily Online" (İngilizce). English.people.com.cn. 8 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009. 
  10. ^ "Nächster Zypern-Gipfel am 23. Mai « DiePresse.com" (Almanca). Diepresse.com. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009. 
  11. ^ "Cypriot leaders fail to work out timetable for direct reunification talks - People's Daily Online" (İngilizce). English.people.com.cn. 23 Mayıs 2008. 20 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009. 
  12. ^ a b Kızılyürek, Niyazi (2009). a.g.e., s. 104.